Sivilcenin ne olduğunu bilmeyen, hayatında bir kez bile hiçbir yerinde sivilce çıkmayan birisi yoktur herhalde. Tıp dilindeki adıyla akne, bizim daha çok kullandığımız ifadeyle sivilce, ciltte zaman zaman ortaya çıkan içi genellikle irin dolu minik kabarcıklardır. Sivilce her ne kadar kendisi küçük olsa da, psikolojik problemlere yol açabilecek, ciltte kalıcı izler bırakabilecek kadar büyük etkilere sahip olabilir. Bu sebeple basit görülen bir sivilce sorununda kulaktan dolma bilgilerle değil, bir cilt doktorunun öneri ve reçetesi ile tedavi yoluna gidilmelidir.

Uzmanlar küçük bir sivilcenin bile iz bırakma riskinin çok yüksek olduğunu ve özellikle de çocukluk ve ergenlik döneminde çıkan ve tedavi edilmediği için iz bırakan sivilcelerin travmalara sebep olabileceğini ifade etmekteler. Pek çoğumuzun önemsemediği akneler mutlaka tedavi edilmeli, tedavi edilmeyen ya da yanlış tedavi uygulananlar iz bırakabilir.

Sivilce neden olur?

Sivilce, ciltte yağ bezlerinin büyük ve fazla olduğu cilt bölgelerinde daha fazla görülür. Zira yağlı ortamlar bakterilerin üremesi için çok uygundur. Sivilceler çoğunlukla yüzde iltihaplı apse gibi görüntüler oluşturabilir. Bunlar da hem ağrıya hem de ciltte estetik açıdan rahatsız edici görüntüye neden olmaktadır.

Ergenlik sivilceleri de derideki artan yağ salgısı sonrasında yağ bezlerinin iltihaplanması sorunudur. Aslında bu iltihaba neden olan bakteri herkesin cildinde bulunmaktadır. Fakat bu yağ salgısının fazlalığı ve de yağın içindeki değişiklikler bu bakterinin çoğalmasına ve sivilce oluşumuna neden olur.

Ergenlik sivilceleri sanki bir kadermiş gibi algılansa da aslında bu dönemde alınabilecek küçük ve basit önlemlerle sivilcesiz pırıl pırıl bir cilde sahip olmak mümkündür. Yani her ergen sivilce sorunu ile uğraşmak zorunda değil.

Sivilce oluşumunda genetik faktörler etkilidir!

Sivilce oluşumunda artan yağ salgısının rolünün yanı sıra genetik faktörler de etkendir. Kişinin anne, baba, abla ve ağabeyinde sivilce sorunu varsa, kendisinde de özellikle ergenlikte sivilce çıkma riski çok fazladır. Araştırmalara göre Eskimolarda, Japonlarda ve siyah ırkta sivilce görülme riski daha azdır. Buna keza normalde balık ile beslenen Eskimolar ve Japonlar sağlıklı beslenmeden batı tarzı beslenmeye geçtiğinde sivilce oluşma oranı da artmıştır. Bu da sivilce oluşumu ve beslenme arasındaki ilişkiyi gösterir niteliktedir.

Akne oluşumu nasıl başlar!

Ciltte artan yağ salgısı dolayısıyla yağlanan deride önce komedon denilen siyah ve beyaz yağlı kabarıklıklar ortaya çıkar. Bu kabarıklıklar tırnakla ya da başka şekilde sıkıldığında kurtçuk şeklinde bir madda dışarı çıkar. Ergenlik sivilcesinin ilk belirtileri sıklıkla alında başlar, sonra yanaklar, burun, çene, boyun ve nadiren vücut, hatta kalça bölgesine kadar yayılır.

Sivilce, en sık olarak ergenlerde olmak üzere her yaşta görülebilir ve bu enflamasyonun kesinlikle profesyonelce bir uzman tarafından tedavi edilmesi gerekir.

Ergenlikte sivilce çok sık görülür!

Ergenlik sivilcesi en sık olarak 14 -16 yaş arasında görülmekle birlikte, erkek çocuklarda çok daha sık görülmektedir. Aslında ergenlik çağındaki çocukların çoğunda hafif düzeyde bir sivilcelenme olurken, 10’da 1’inde çok şiddetli sivilce sorunu yaşanır. Erkeklerle kıyaslandığında kızlarda ergenlik sivilcesi daha küçük yaşlarda ortaya çıkmakta, bu da kızların ergenliğe daha erken girmesinden kaynaklanmaktadır.

Ergenlik sivilceleri olumsuz etkiler!

  • Sivilce, estetik açıdan ciddi bir sorundur.
  • Özellikle ergenlerde psikolojik sorunlara sebep olabilir.
  • Sivilceler, özellikle ergenlerde utanma duygusu uyandırabilir; okul, iş ve özel hayatındaki ilişkilerde sorun yaratabilir.
  • Ciltte kaşıntı, yanma, ağrı, kanama gibi rahatsız edici sorunlar olabilir.
  • Tedavi edilmeyen ya da yanlış müdahale edilen sivilceler ciltten kabarık veya çökük kalıcı izlere yol açabilir.

Sivilce oluşumunda beslenmenin etkisi

Sağlıksız, aşırı yağlı, aşırı tuzlu, şekerli besinler, paketli hazır gıdalarla beslenen kişilerde yağ salgısının artması ve sivilce oluşması riskinin daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Ancak bazı uzmanlara göre kişinin beslenme şeklinin sivilce oluşumu üzerindeki etkisi tam belirlenememiş, kesinleşmemiştir. Ancak şu bilinmektedir ki; kalori alımının azaltılması ve fazla kilolardan kurtulmak akne tedavisinde başarıyı artırmaktadır. Bu bağlamda ergenlerin, gençlerin genel büyüme ve gelişmelerini de olumlu şekilde etkileyecek dengeli protein, yağ, karbonhidrat, vitamin almaları, yeterli meyve ve sebze tüketmeleri, balık tüketimlerini de artırmaları diğer tüm faydalarla birlikte sivilce oluşumunu da önlemeye yardımcı olacaktır.

Sivilceler adet dönemi öncesinde artıyor!

Ergenlik dönemi söz konusu olduğunda erkelerde kadınlara oranla sivilce görülme sıklığı daha fazladır. Ancak kadınlarda ise daha çok adet öncesi dönemde sivilcelerde artma, alevlenme olur. Bununla birlikte fazla terleme, nemli iklimde bulunma, yemek pişirilen sıcak ortamlarda çalışma gibi koşullar da sivilceyi artırır. Bunu destekler nitelikte söylenebilir ki; fast-food restoranlarda çalışan, özellikle de sürekli patates kızartanlarda sivilce oluşumu daha fazladır. Sivilce oluşumunda sigaranın kullanımının, cilde sürülen yağlı kozmetik ürünlerin de sivilce oluşumunu artırdığı bilinir.

Sivilce tedavisi çeşitlilik gösterir!

En sık olarak 14 – 16 yaşlar arasında görülen ergenlik sivilceleri, genellikle 4-6 yıl kadar devam ederken, bazılarında 40’lı yaşlara kadar devam edebilir. Bu bakımdan tedaviye başlayan kişilerin uzmanlar tarafından bunun uzun sürebileceği konusunda bilgilendirilmeleri gerekir.

Eğer sivilceler hafif düzeyde ise cildin fazla yağını temizleyen ve bakteri üremesini engelleyen ürünler kullanılması çoğu kez yeterli olur. İkinci aşama olarak ciltteki yağ salgısını azaltan krem, jel, losyonlar kullanılmaktadır. Bunlara rağmen eğer bir iyileşme olmazsa, yerel antibiyotikler, ağız yoluyla antibiyotikler, doğum kontrol hapları kullanılabilir.

En dirençli ve şiddetli sivilcelerin tedavisinde ise A Vitamini türünde kapsüller kullanılmaktadır. Akne tedavisi gören kişiler, mutlaka doktor kontrolünde vitamin almalılar, yeterli sebze, meyve tüketmeli ve daha fazla balık yemeyi alışkanlık haline getirmeliler.

Akne tedavisinde kullanılan ürünlere bağlı olarak  deride kuruma, kızarma, kaşıntı ve tedavinin ilk günlerinde sivilcelenmede artış olması normaldir. Tedaviye başlayan kişilere bu tür sorunların bir yan etki veya alerji olmadığı konusunda bilgi verilmelidir. Zaten en etkili ve en uzun süreli tedavilerden sonra bile sivilceler tekrarlayabilir, bu risk her zaman mevcuttur. Sivilceler iyileştikten sonra geride kalan izler için kimyasal soyma, lazer, dermaroller, dermabrazyon , radyofrekans, lazer gibi işlemler yapılabilmektedir.

Sivilce tedavisinde öneriler

Temizlik çok önemlidir!

Ciltte sivilce oluşmasının temel sebebi artan yağ salgısı olduğundan cildin fazladan yağlanmasına izin vermemek gerekiyor. Bu bakımdan ergenler, gençler ve özellikle de sivilceye yatkın olanlar her sabah uyandıklarında ve her akşam yatmadan önce yüzlerini yıkamalılar. Sadece düzenli temizlikle bile sivilceyi büyük oranda önleyebilmek mümkündür.

Sivilceyi önleme amaçlı temizlik; ılık suyla ve akneli ciltlere uygun jellerle yapılmalı, ardından cilde tonik uygulanarak arda kalan yağ ciltten alınmalıdır.

Temizlenen cilt mutlaka sivilceli ciltlere uygun olan nemlendiriciler ile nemlendirilmelidir.

Sivilce ortaya çıktığında, erken dönemde mutlaka doktora başvurulmalı ve hekim tarafından herhangi bir tedavi rutini önerildiyse aksatılmaması gerekir.

Herkesin cildi kendine has özellikler içerdiği için başkasının kullanıp da memnun kaldığı ilaçlar kesinlikle denenmemelidir.

Sivilce; bir cilt hastalığıdır ve mutlaka cilt doktoru tarafından tedavi edilmelidir. Sivilce tedavisi ilaçları; hastanın yaşına, cinsiyetine, sivilcelerin şiddetine ve yaygınlığına belirlenir.