Fizyoterapi, sakatlık, hastalık ve bozuklukların ilaç ve ameliyatlar yerine egzersiz, masaj, manipülasyon ve diğer tedaviler vasıtasıyla, yani fiziksel yöntemler ile tedavi edilmesidir.
Pek çok insan fizyoterapistlerin bel ve spor kaynaklı sakatlıklarda işe yaradıklarına inanıyor ancak durum her zaman böyle değil. Fizyoterapistler sakatlık, hastalık ve yaşlanmadan dolayı fiziksel problemler yaşayan insanların tedavisinde uzmanlaşmış sağlık profesyonelleridirler.
Fizyoterapistin amacı ağrıları hafifletmek ve işlevleri iyileştirmek için çeşitli tedavileri kullanarak kişinin hayat kalitesini yükseltmektir. Kalıcı sakatlık ve hastalık durumunda ise işlev kayıplarının etkilerini azaltmak için uğraşırlar.
Fizyoterapist Ne Yapar?
Fizyoterapist hastalarla çalışarak onların işlevsel yetenekleri ve hareket kabiliyetlerini olabildiğince onarmaya çalışmak üzere özel programlar yaratırlar. Bebeklikten yaşlılığa kadar her yaştan hastayla çalışmak için eğitim alırlar. İnsanların işlevleri ve hareketleri şunlardan etkilenebilirler:
- Hastalıklar
- Sağlık sorunları
- Sakatlıklar
- Çevresel faktörler
- Yaşlanma
- Bozukluklar
- Kilo problemleri
Fizyoterapistler ise sonuç almak için aşağıdakiler gibi çeşitli yöntemleri kullanırlar:
- Hastanın belli egzersizleri yapmasını sağlamak
- Kas masajları
- Kas uyarım cihazları
- Eklem manipülasyonu
- Yürüme, duruş gibi bazı yaşam tarzı aktivitelerini öğretmek
- Kasları esnetmek
Fizyoterapistler sağlığın sadece fiziksel yönlerini ele almazlar ve aynı zamanda duygusal, psikolojik ve sosyal sağlığı da içeren holistik yani bütünsel bir bakış açısıyla yaklaşırlar. Önleme, eğitim, müdahale, rehabilitasyon ve tedavi gibi pek çok aşamada yer alırlar.
Fizyoterapistin amacı hayat kalitenizi yükseltmektir.
Fizyoterapistler bir hastada teşhis ve tedavi planı oluşturmakla uğraşırken, başka bir hastada ise onu tekrar yürümesi için eğitebilir, başkasında ise ağrılara dair işlemler yapabilirler.
Eğitim fizyoterapinin temel bir parçasıdır. Fizyoterapistler vakitlerinin büyük kısmını hastaları, onların ailelerini ve toplumu eğiterek sakatlıkları önlemeye ve insanların sağlıklı yaşamalarını sağlamaya çalışırlar.
Fizyoterapist spor programları da planlayıp uygulayabilir.
Fizyoterapi Türleri
Fizyoterapi pek çok rahatsızlık için etkili bir tedavi olabilir ve aşağıdaki tedaviler çeşitli ameliyatlardan sonra iyileşme zamanını hızlandırabilirler.
Fizyoterapistlerin çeşitli uzmanlık alanları da vardır. Örneğin sporda, çocuk sağlığında, kadın sağlığında uzmanlaşabilirler ve üç temel uygulama alanı vardır:
- Kas-iskelet, yani ortopedik fizyoterapi. Burkulma, bel ağrısı, artrit, bursit, duruş problemleri ve iş kazaları ile hareketlilikte azalma gibi rahatsızlıkları tedavi edebilirler. Ameliyattan sonraki rehabilitasyon da bu kategoridedir.
- Nöroloji. Bu alan inme, omurilik sakatlanmaları, beyin sakatlanmaları, multipl skleroz ve Parkinson hastalığı gibi sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Ayrıca beyin ameliyatı sonrasında rehabilitasyon sürecinde de kullanılabilir.
- Kardiyotorasik: Bu alan astım, kronik bronşit, amfizem ve diğer kalp-solunum bozukluklarının tedavisinde kullanılır.
Fizyoterapide Tedavi Türleri
Her bireyin tedavisi tam olarak onun ihtiyacına göre düzenlenir ve fizyoterapist çeşitli terapiler arasından seçim yapabilir:
- Manuel terapi: Bu tedavide eklem manipülasyonu ve hareketliliği, manuel direnç egzersizleri ve esneme bulunabilir.
- Egzersiz programları: Kas güçlendirme, duruş eğitimi, kardiyovasküler esneme ve eğitim vardır.
- Elektroterapi teknikleri: TENS, lazer terapisi, diatermi ve ultason gibi tedavi yöntemlerinden oluşur.
Çoğu vakada sakatlık başka faktörlerden kaynaklanır. Devamlı yaşanan bel ağrısı işte yapılan tekrarlayan hareketlerden, kötü duruştan, fazla kilolardan veya sporu yanlış yapmaktan bile kaynaklanabilir.
Fizyoterapist sadece bel ağrısına bakmaz, diğer faktörleri de dikkate alır. Bu bütünsel yaklaşım ile sakatlığın tekrar oluşma riski azaltılır.
