Gebelik dönemi anne adayının belki de yaşamı boyunca en dikkatli olması gereken dönemdir. Bu süre içinde yaşanan en küçük bir değişik his ya da şikayet zaman kaybetmeden doktora iletilmelidir. Bu bağlamda gebelik döneminde sıklıkla karşılaşılan sorunlardan, şikayetlerden birisi karın ve kasık ağrılarıdır. Özellikle gebeliğin ilk haftalarında ve ilerleyen aylarda, doğuma yakın dönemlerde bu ağrılar sıklaşır. Bu ağrıların sebepleri çok çeşitli olsa da, anne adayını rahatsız ettiği bir gerçektir.

Bu rahatsızlığı gidermek ve anne adayının konforunu sağlamak adına karın ve kasıklarda ağrıya sebep olan faktörün tespit edilmesi önem taşımaktadır.

Zira bu ağrıların çeşitli sebepleri olabilir. Ağrıya sebep olan etkenlerden bazıları önemsiz olabilir ve tedavi gerektirmezken bazıları çok önemlidir ve vakit kaybetmeden tedavi edilmesi gerekir.

Kadınlar genellikle hamilelik esti yaptırmayı, adet dönemi bir, hatta birkaç hafta geciktiğinde düşünürler. Zira adetin birkaç günlük gecikmesi normal karşılanabileceği için endişelenmeye gerek görülmez. İşte bu adetin geciktiği ilk dönemlerde kadının karın ve kasık bölgelerinde hafif rahatsızlık, ağrı hissedilir. Kadınların pek çoğu bu ağrılara alışkın olduğundan bunu adet sancısı, ağrısı ile karıştırabilmektedir. Fakat adet dönemi fark edilir bir süre için geciktiğinde kadın gebelik testi yaptırır ve hamile olduğunu öğrendiğinde bu ağrıların da gebelikten kaynaklandığını fark eder.

Rahim büyümesinden kaynaklı ağrılar

Kadın, hamileliğin 3. ve 4. aylarında kasık bölgelerinde sanki bıçak saplanır gibi keskin bir ağrı hissedilebilir. Yan dönerek bir süre uzanmak, dinlenmekle bu ağrı hafifler ve tamamen geçer. Ancak hareket etmekle ve aniden ayağa kalkmakla bu ağrı birden şiddetlenir. Bu dönemde hissedilen ani ağrıların sebebi rahmin büyümesine bağlı olarak rahim etrafındaki bağların ve ligamentlerin gerilmesidir. Her hamilelikte rutin ve doğal olarak rahmin büyümesinden kaynaklı gelişen round ligament ağrısını kadın genellikle sağ tarafta hisseder. Ancak bazı vakalarda her iki tarafta da hissedilebilir. Bu durumda en doğru yaklaşım kadının ayağa kalkmaması, hareket etmemesi uzanıp dinlenmesidir.

Sindirim sorunları kaynaklı karın ve kasık ağrıları

 

Hamilelik dönemlerinde kadının metabolik düzeni, faaliyetleri tamamen değişir. Özellikle sindirim sisteminin fonksiyonları yavaşlar. Kadın, bu dönemde daha sağlıklı, taze ve lifli beslenmeye özen göstermezse kabızlık, gaz, şişkinlik, hazımsızlık kaçınılmaz olur. İşte bu durumda da hem karında hem de kasık bölgesinde ağrılar, hatta kimi zaman dayanılması güç ağrılar hissedilir. Böyle bir durumda öncelikle doktora danışarak bu sindirim sorunlarını en aza indirmeye çalışmak en doğrusudur. Bu bağlamda beslenmede sıvı ve özellikle de su ve çorba tüketimini artırmak, daha çok sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek, doğal lif kaynağı besinleri beslenme programından eksik etmemek en doğrusu olacaktır.

Yalancı doğum ağrıları

Gebelik döneminin son aylarında Braxton-Hicks kontraksiyonları adı verilen yalancı doğum ağrıları hissedilmektedir. Yalancı doğum ağrıları karın ve kasıklarda düzensiz ve hafif şiddette ağrılar, kasılmalar halinde gerçekleşir. Diğer ağrılar gibi yalancı doğum ağrıları da anne adayının dinlenmesiyle geçmektedir. Eğer bu ağrılar bir sürelik dinlenmenin ardından geçmiyorsa, sık ve şiddetli oluyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Zira dinlenerek geçmeyen, sık aralıklarla olan ve çok şiddetli hissedilen karın ve kasık ağrıları gerçek doğum sancısı ya da erken doğum belirtisi olabilir.
Hamilelik sırasında yaşanan kasık ağrıları gebelikten kaynaklanıyor olabileceği gibi, başka bir sebepten de kaynaklanabilir.

Gebelikten kaynaklanan karın ve kasık ağrısı sebepleri:

Rahim büyümesi ağrısı
Yalancı doğum ağrısı
Erken doğum tehdidi
Doğum sancısı
Çatı kemiği ağrısı
Gebelikten kaynaklı olmayan karın ve kasık ağrısı sebepleri:
İdrar yolu enfeksiyonları
Yumurtalık kistleriyle ilgili sorunlar
Apandisit semptomları
Gaz, kabızlık, şişkinlik, hazımsızlık gibi sindirim sorunları
Divertikülit (kişide parmağa benzer çıkıntılar oluşması, bunların içlerinde de iltihap birikmesi)

Önemli notlar

Gebeliğin ilk gününden son gününe kadar karın ve kasıklarda hissedilen ağrıya eşlik eden bir kanama ya da ağrı olmasa da gerçekleşen kanama durumu kesinlikle tehlike içerir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

Karın ve/veya kasık ağrısı; ateş, bulantı, kusma, idrar yaparken yanma veya idrarda kan gibi şikayetlerle birlikte yaşanıyorsa idrar yolları enfeksiyonu olabilir. Bu durumda da en kısa zamanda doktora başvurulmalı ve enfeksiyon yok edilmelidir.

Anne adayının karnın üst kısmında, özellikle de sağ üstte karaciğer bölgesinde ağrı ve sancı hissetmesi, bir de aynı zamanda baş ağrısı, bulantı, kusma, bulanık görme gibi şikayetler söz konusu ise durum ciddidir. Böyle bir durumda yüksek tansiyon sorunu söz konusu olabilir. En kısa zamanda doktora başvurulmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.

Gebelik döneminde çok sık olmasa da pelvis yani leğen kemiği eklemlerinde aşırı ağrı hissi yaşanabiliyor. Özellikle kadının simfizis pubis bölgesinde, yani önde orta hatta pubis tüylerinin olduğu bölgeye denk gelen eklem yerinde hormon dengesizliğinden dolayı eklemde aşırı gevşeme yaşanması bir sorundur. Bu sorun, çatı kemiği ağrısı, yani pubik ağrı da denilen şiddetli ağrılara yol açabiliyor. Burada hormonlar, doğum kanalını bebeğin doğumuna hazırlık için doğal olarak gevşetirler. Bu sorun çok sık değil ama bazı kadınlarda görülebiliyor.

Kadının gebe kalmadan önceden fark edilmemiş yumurtalık kistleri varsa, gebelik döneminde bu kistler karın ve kasıklarda ağrıya sebep olabiliyor.

Bunun dışında normalde yumurtalıklarında kist bulunmayan bazı kadınların da yumurtalıklarında gebelik döneminde kist oluşabiliyor. İşte bu kistlerde yırtılma (rüptür), burkulma (torsiyon) gibi nedenlerle kasık ağrısı yaşanabiliyor.

Gebelikte yaşanan kasık ve karın ağrısının gebelikle hiç ilgisi olmayan bir sebebi de olabilir. Bu bakımdan ağrı hissedildiğinde doktora başvurmak ve öncelikle sebebini tespit etmek, ardından sebebi ortadan kaldıracak önlemler almak en doğrusudur. Örneğin apandisit, safra kesesi iltihabı (kolesistit) , divertikülit, mide ülseri gibi pek çok neden karın ağrısına neden olabiliyor. Bu sebeplerden birisi ya da başka bir sebep varsa en uygun tedaviyi doktor uygulayacaktır. Bu bakımdan gebelik döneminde karın ve kasıklarda hissedilen ağrının sebebi çok dikkatli bir şekilde araştırılmalıdır. Gebeliğe bağlı normal bir karın ve kasık ağrısı mı, gebelikle ilgili bir probleme bağlı ağrı mı, yoksa gebelikle hiç ilgisi olmayan bir hastalığa bağlı ağrı mı olduğu sorularının cevabı uygun tedaviyi uygulamak anlamında da çok önemlidir. Rahatsızlığın tedavisi ağrının sebebine göre planlanacak, uygulanacaktır.

Ancak sebep ve şikayet ne olursa olsun, en doğru tedavi yaklaşımı doktor tarafından belirlenecek ve uygulanacaktır. Bu sayede hem anne adayı hem de bebek her hangi bir zarar görmeden sağlıklı bir dönem geçirmek mümkün olacaktır.