Gebelikte Kullanılan İlaçlar Ve Vitaminler Neler?
Sağlıklı evli çiftlerin en büyük hayali sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmektir. Bunun için hamile kalmadan aylar öncesinden hazırlıklar yapılır, yeme, içme, uyku düzeni ayarlanır, anne adayı zararlı alışkanlıkları varsa onları bırakır. Gebelik döneminde de hem bebek hem de kendi sağlığı için maksimum özen gösterir. Psikolojik, duygusal ve fiziksel yaşanan tüm değişimlere göğüs geren anne adayının tek hedefi sağlıklı bir bebeğe sahip olmaktır. Gebelik anne adayının tüm doğal fonksiyonlarını değiştirdiğinden yeni duruma adapte olmak gerçekten zor bir süreçtir. Kendi kendisine pek çok zorlu ve yorucu değişiklikle başa çıkmak durumunda kalan anne adayı, bebeğin daha sağlıklı gelişmesi için ekstra vitamin, ilaç almak zorunda kalabilmektedir. İşte böyle durumlarda doktorun neyi, ne için, ne kadar tavsiye ettiği sorunsalına azami dikkat göstermek gerekir.
Gebelikte vitaminler neden önemlidir?
Gebelik döneminde bebek ve anne sağlığı normal seyrinde ilerlese dahi anne adayının rutin olarak kullanması gereken bazı vitamin ve ilaçlar olabilmektedir. Doktorun önerisi ile kullanılan ilaçlar ya da vitaminler her zaman için eksikliğe işaret etmemektedir. Anne adayı, herhangi bir ilacı doktora danışmadan kullanmamalıdır. Gebelik döneminde kullanılması gereken ilaçlar, oldukça farklıdır. Basit ağrı kesicilerin doktor önerisi dışında kullanılması bebeğe ya da gebeliğin gidişatına zarar verebileceğinden kullanılmamalıdır.
Hamilelikte kullanılması gereken rutin ilaçlar nelerdir?
Hamilelik döneminde anne adayları pek çok sorunla karşı karşıya kalabilir. Bu sorunlar genellikle alınacak basit önlemlerle giderilmektedir. İlaç kullanımı gebelikte son çaredir. Bu sebeple de ilk olarak beslenme düzeni ve yaşam alışkanlıkları değiştirilir. Şiddetli sorunlarda ise ilaç kullanımı tavsiye edilir. Örnek olarak demir ve kan ilaçları her anne adayının kullanması gereken rutin takviyelerdir. Kalsiyum ve magnezyum takviyesi ise yalnızca gerekli durumlarda kullanılmalıdır.
Gebelikte Kan/Demir ilacı kullanımı
Her hamilelik döneminde, her anne adayının kullanması gereken ilaçların başında demir takviyeleri gelmektedir. Bu takviye, demir eksikliği kaynaklı olarak verilmez. Gebelik dönemi anne adayının demir ve kan eksikliği yaşayabileceği bir süreçtir. Doğumda kan kaybını engellemek adına da demir takviyesi yapılmaktadır.
Gebelikte kalsiyum ve magnezyum ilaçlarının kullanımı
Magnezyum ve Kalsiyum ilaçlarının da gebelikte kullanılması gerekebilir ancak rutin olarak her anne adayının kullanması gerekmez. Yapılan kontrollerde anne adayının kalsiyum ve magnezyum eksikliği tespit edilirse doktor önerisi ile kullanılması gerekebilir. Şiddetli kasılmalar ve kramplar yaşandığında ise magnezyum kullanımı gerekebilmektedir.
Kalsiyum ihtiyacı ilaç dışında besinlerden karşılanabilir mi?
Kalsiyum; bebeğin kemik ve diş gelişimi için oldukça önemlidir. Bu sebeple de anne adaylarının mutlaka günlük kalsiyum ihtiyaçlarını karşılaması gerekmektedir. Şayet anne adayı yeterli kalsiyum ihtiyacını karşılamıyorsa bebeğin ihtiyaçları anne adayının kalsiyum depolarından alınarak karşılanacaktır. Bu durumda da uzun vadede kemik erimesi ve diş sorunları ortaya çıkacaktır.
Hamilelik döneminde alınması gereken kalsiyum oranı nedir?
Hamile olan anne adaylarının günlük kalsiyum ihtiyacı yaklaşık olarak 1000 gram olmaktadır. Bu kalsiyum ihtiyacı besinlerden günlük olarak rahatlıkla karşılanabilir. Örnek olarak kahvaltıda süt, yumurta ve peynir yemek, uyumadan önce süt içmek, yeşil yapraklı sebze tüketmek kalsiyum ihtiyacını karşılamaya yetecektir.
Kalsiyum hangi besinlerden elde edilebilir.
- Bir su bardağı normal yağlı süt; 250 miligram kalsiyum ihtiyacını karşılar.
- Bir su bardağı yoğurt: 250 miligram kalsiyum ihtiyacını karşılar.
- Bir dilim beyaz peynir; 100 miligram kalsiyum ihtiyacını karşılar.
- Bir avuç, fındık, badem ya da ceviz 50 miligram kalsiyum ihtiyacını karşılar.
Hamilelik döneminde ağrı kesici kullanımı
Ağrı kesiciler, herkesin hayatında kullandığı genellikle reçetesiz satılan ve basit gibi görünen ilaçlardır. Ancak gebelik döneminde bu basit ilaçların dahi kullanılması bebeğe zarar verebilir. Bundan dolayı da zorunlu durumlarda doktor önerisi ile ilaç kullanmak gerekmektedir. Herhangi bir ilacın doktor önerisi dışında kullanılması beklenenden daha fazla bebeğe zarar verebilmektedir.
Hamilelikte progesteron hormonu kullanılır mı?
Kadınlarda adet görmeyi ve hamilelik dönemini desteklemeyi sağlayan progesteron hormonu içeren ilaçlar; her gebelikte kullanılmamaktadır. Eğer; düşük, kanama ya da erken doğum gibi riskler varsa doktor önerisi ile kullanılması gerekebilir. Ancak anne adayı progesteron hormonunu kendi başına herhangi bir doktor önerisi olmadan kullanmamalıdır.
Hamilelik belirtileri için kullanılması gereken rutin ilaçlar var mı?
Gebelik belirtileri her anne adayında aynı yoğunlukta görülmemektedir. Genellikle görülen gebelik belirtileri ise; kusma, bulantı, gaz, kabızlık, mide yanması olarak sayılabilir. Bu belirtilerin hafifletilmesi için rutin ilaçlar yoktur. Bu sorunlar hafif formda yaşanıyorsa yani anne adayı gebelik belirtileri sebebiyle kilo vermiyorsa ya da hayatını sürdürebiliyorsa beslenme düzeni ve yaşam alışkanlıkları ile düzeltilmesi amaçlanır. Örnek olarak, anne adayının şiddetli kusması varsa ve kilo vermeye başlamışsa, doktor buna uygun ilaçlar verebilir. Bunun dışında ;idrar yolu enfeksiyonları, guatr, hipertansiyon, diyabet, astım ve migren gibi rahatsızlıklarda alanında uzman doktorlar gebelik durumunu da göz önünde bulundurarak daha az zararlı ilaçlar tavsiye edeceklerdir.
Hamilelikte kullanılan vitaminler nasıl olmalıdır?
Gebelik dönemi, anne adayının vücudunun iki kat fazla çalıştığı bir dönemdir. Hem bebeğin hem annenin ihtiyaçlarını karşılamak için vücudun metabolizması iki kat artar. Bununla beraber kan volümü de yükselir. Bu sebeplerden dolayı da günlük alınması gereken vitamin oranı artar. Bu sebeple beslenme düzeni sağlıklı bir gebeliğin anahtar noktasıdır. Çoğu zaman vitamin ve minerallerin besinlerden karşılanması gerekmektedir. Ancak bu noktada istisna dışında kalan tek vitamin Folik asittir. Folik asit, anne adayının günlük ihtiyacını karşılamak için besinlerden karşılanamaz. Bu sebeple de takviye olarak her anne adayının alması gerekmektedir.
Hamilelikte folik asit kulamı ve önemi
Folik asit, B grubuna ait bir vitamindir. Folik asit besinlerde ise; mercimekte, ıspanakta, cevizde, karaciğerde, fıstıkta, fındıkta, yumurta sarısında, baklagillerde ve ayçekirdeğinde bolca bulunur. Ancak anne adayı bu besinlerde günlük folik asit ihtiyacını karşılayamaz. Bu sebeple de her anne adayının günlük olarak folik asit alması gerekmektedir. Folik asit, vücutta depolanan bir vitamin olmadığı için de her gün alınması gerekir. Bebekte meydana gelebilecek anomalileri önlemek adına folik asit kullanımı gebelikten 3 ay önce alınmaya başlanabilir. Uzun süre kullanımının bebek ya da anne adayına herhangi bir zararı yoktur.
Hamilelikte multivitamin kullanımı
Hamilelikte multivitamin kullanılması genellikle önerilmez. Anne adayının günlük besin ihtiyaçlarını ve besinlerden elde edeceği, vitamin, mineral ve proteini doğal yollardan karşılaması en sağlıklısıdır. Ancak anne adayının şiddetli vitaminsizlik durumu söz konusu ise doktor önerisi ile multivitaminin alınabilir. Ancak anne adayının kendi kendine vitamin takviyesine başlaması önerilmemektedir. Özellikle de A vitamini içeren ilaç ve takviyelerin fazla alınmasının bebeğin sağlığına zarar verdiği bilinmektedir.