Etiket okumak zorlu olabilir.

Tüketiciler artık eskisinden daha fazla sağlıklarına önem veriyorlar ve gıda üreticileri ise yanlış yönlendirme yoluyla insanları yüksek düzeyde işlenmiş ve sağlıksız ürünleri almaya teşvik etmeye çalışıyorlar.

Gıda etiketi tüzükleri karmaşık ve bu nedenle tüketicilerin onları anlamaları da daha zor.

Öndeki İddialar Kafanızı Karıştırmasın

En iyi ipuçlarından birisi, paketin önünde bulunan iddiaları tamamen gözardı etmek.

Öndeki etiketlerde sağlıklı iddialarda bulunularak ürünü almanız teşvik edilir.

Araştırmalar ön etikette sağlık iddialarının olması halinde insanların aynı ürünün etiketsiz haline göre daha fazla alma ihtimalinin olduğunu gösteriyorlar ve bu da tüketici tercihlerinin etkilendiğini gösteriyor.

Üreticiler bu etiketleri kullanma bakımından genelde dürüst değiller. Bazen yanlış ve yanıltıcı sağlık iddialarında bulunuyorlar.

Örneğin bazı bol şekerli kahvaltılık gevrekleri tam tahıllı olarak pazarlanıyorlar ancak bu etikete rağmen şekerden dolayı sağlıklı değiller.

Dolayısıyla içindekiler listesine bakmadan sağlıklı olan seçeneği bulmak tüketiciler için zor.

Özetle: Ön etiketler genelde insanları ürünü almaya iter. Fakat bu etiketlerin bazıları yanıltıcı olabilir.

İçindekiler Listesine Bakın

Ürün içerikleri en fazladan en aza doğru sıralanır.

Yani ilk bileşen üreticinin en çok kullandığı üründür.

İyi kurallardan bir tanesi, ilk 3 bileşene bakmaktır çünkü bunlar içindekilerin büyük kısmını oluştururlar.

Eğer ilk bileşenler içerisinde rafine tahıllar, şeker türleri, hidrojene yağlar varsa, o ürünün sağlıksız olduğunu varsayabilirsiniz.

Bunun yerine ilk üç bileşen içerisinde tam gıdaların olduğu ürünleri seçin.

Buna ek olarak, iki üç bileşenden fazlasına sahip olan ürünlerin fazlaca işlendiklerinden emin olabilirsiniz.

Özetle: İçindekiler çoktan aza doğru sıralanırlar. Bu nedenle ilk üç içerik arasında tam gıdalara bakın ve uzun listeleri olan gıdalardan uzak durun.

Porsiyon Boyutlarına Bakın

Besin etiketlerinde genelde ürünün önerilen tek porsiyonunda ne kadar kalori ve besin bulunduğu belirtilir.

Ancak bu porsiyonlar genelde insanların bir oturuşta tükettiklerinden çok daha az olurlar.

Örneğin bir porsiyon bir kutu kolanın yarısı olabilir, bisküvinin yarısı olabilir, çikolatanın yarısı olabilir veya tek bir bisküvi olabilir.

Bu şekilde üreticiler tüketileri ürünlerinin daha az kalori ve daha az şekere sahip olduğu düşüncesine sokmak istiyorlar.

Pek çok insan bu porsiyon boyutu konusundan haberdar değil ve bütün paketin tek porsiyon olduğunu sanıyor. Halbuki bir paket iki üç porsiyon bile olabilir.

Eğer yediğiniz şeyin besin değerini bilmek istiyorsanız, arkada yazan porsiyon adedini pakete denk gelecek şekilde çarpmalısınız.

Özetle: Paketlerdeki porsiyon miktarı yanıltıcı ve sahte olabilir.Üreticiler genelde insanların bir oturuşta yediklerinden daha azını yazıyorlar.

En Yanıltıcı İddialar

Paketlerdeki sağlık iddiaları dikkatinizi çekmek ve ürünün sağlıklı olduğuna kanaat getirmeniz için yazılırlar. İşte en yaygın iddialar ve anlamları:

  • Light: Light ürünler genelded kalori ve yağların alınması için işlemden geçirilirler. Bazı ürünlere su da katılabilir. Bu nedenle şeker gibi eklenebilecek şeylere dair dikkatli olun.
  • Multi tahıllı, çoklu tahıllı: Çok sağlıklı görünüyor ancak tek anlamı birden fazla tahıl türüne sahip olması. Bunlar muhtemelen üründe tam tahıllı şeklinde belirtilmediği sürece rafine tahıllı olacaklardır.
  • Natürel, doğal: Bu illa ki ürünün doğal olduğu anlamına gelmez. Üreticinin bir noktada elma veya pirinç gibi doğal kaynakları da işin içine kattığı anlamına gelebilir.
  • Organik: Bu ürünün sağlıklı olup olmadığını göstermez. Organik şeker de hala bir şekerdir.
  • Şeker ilavesi yoktur: Bazı ürünlerin şekeri doğal yoldan yüksektir. Bu nedenle şeker ilavesi yoktur demek şekersiz demek değildir. Sağlıksız şeker alternatifleri de eklenmiş olabilir.
  • Düşük kalorili: Düşük kalorili ürünlerin kalorisi orijinal ürünün üçte biri kadar daha az olur. Fakat bir markanın düşük kalorili versiyonu diğer markanın tam ürünü kadar kaloriye sahip olabilir.
  • Az yağlı: Bu genelde şeker eklenerek yağın azaltıldığı anlamına gelir. Dikkatli olun ve içindekileri okuyun.
  • Düşük karbonhidratlı: Son dönemlerde düşük karbonhidratlı beslenme sağlıkla ilişkilendiriliyor. Fakat düşük karbonhidratlı da olsa işlenmiş gıdalar hala işlenmiş gıdalardır.
  • Tam tahıllı: Bir üründe çok az tam tahıl olabilir. İçindekiler listesine bakın. Eğer tam tahıllar ilk üç içerik arasında değillerse, miktarı önemli değildir.
  • Zenginleştirilmiş: Bunun anlamı bazı besinlerin ürüne eklenmesidir. Örneğin D vitamini genelde süte eklenir. Evet, takviyeli, zenginleştirilmiş olması onu illa ki sağlıklı yapmaz.
  • Glutensiz: Glutensiz sağlıklı anlamına gelmez. Üründe tahıllar olmayabilirler. Glutensiz gıdaların büyük kısmı bol bol işleniyor ve sağlıksız yağ ile şekerlere sahip oluyorlar.
  • Meyve aromalı: Pek çok işlenmiş gıdada doğal aromalardan bahsedilir. Ancak bu ürünlerden hiç bir meyve olmayabilir, sadece meyve gibi tadı olan kimyasallar olur.
  • 0 trans yağ: Bu porsiyon başına 0.5 gramdan daha az trans yağ anlamına gelir ancak porsiyon boyutu anlamsız şekilde küçükse hala trans yağ bulunabilir.

Bu kelimelerin aksine, pek çok gerçekten sağlıklı gıda organik, tam tahıllı veya doğaldır. Yine de etiketlerin sağlıklılığı garanti altına almadığına dikkat edin.

Özetle: Pek çok pazarlama terimi daha iyi sağlık ile alakalı. Bunlar genelde tüketicileri sağlıksız, işlenmiş gıdaların sağlıklı olduğunu düşünmeleri için yönlendiriyorlar.

Şekerin Farklı İsimleri

Şekerin o kadar çok adı var ki, bazılarını bilmiyor olabilirsiniz.

Gıda üreticileri bunu avantajlarına kullanıyorlar ve gerçek miktarı gizlemek için şekerin farklı isimlerini kullanıyorlar.

Böylece sağlıklı bileşeni en üstte kullanabiliyorlar ve şeker altlarda oluyor. Bu nedenle ürün şekerle dolu olsa bile ilk 3 bileşen arasında görünmeyebilir.

Çok şeker tüketiminden kaçınmak için aşağıdaki şeker isimlerine içindekiler listesinde göz atın.

  • Şeker türleri: pancar şekeri, esmer şeker, şeker kamışı şekeri, hindistan cevizi şekeri, hurma şekeri, altın şeker, organik ham şeker ve diğer şeker barındıran isimler.
  • Şurup türleri: harnup şurubu, altın şurup, yüksek fruktozlu mısır şurubu, bal, agave nektarı, malt şurubu, akçaağaç şurubu, yulaf şurubu, pirinç kepeği şurubu ve pirinç şurubu.
  • Diğer eklenmiş şekerler: malt, pekmez, kamış suyu kristalleri, laktoz, mısır tatlandırıcı, kristalize fruktoz, dekstran, malt tozu, etil maltol, fruktoz, meyve suyu konsantresi, galaktoz, glukoz, disakkaritler, maltodekstrin ve maltoz.

Şekerin daha da fazla adı var ancak en yaygın olanlar bunlar.

Eğer içindekiler listesinde bunları görürseniz veya birden fazlası varsa, o ürün bol şekerlidir.

Özetle: Şekerin pek çok adı var ve bazılarını bilmiyor olabilirsiniz. Bunlar arasında kamış şekeri, invert şeker, mısır tatlandırıcısı, dekstran, pekmez, malt şurubu, maltoz ve evaporize kamış suyu olabilir.

Sonuç Olarak

İşlenmiş gıdalardan kaçınarak ürün etiketleri tarafından yanıltılmaktan tamamen kaçınmak mümkün. Çünkü tam gıdaların içindekiler listesine ihtiyaçları yok.

Yine de paketli gıdalar almak isterseniz, çöp ürünler ile yüksek kaliteliler arasındaki farkı anlamak için bu makaledeki ipuçlarını değerlendirin.