Bu yaz dışarı çıktığınızda, UV radyasyonuna aşırı maruz kalmaya karşı akut cilt reaksiyonu olan güneş yanıklarını önlemek için doğru adımları attığınızdan emin olun. Güneşin cildinizi yakmasına izin verirseniz kızarıklık, soyulma ve kabarma ile karşılaşabilirsiniz. Bu etkiler kısa süreli olsa da, güneş yanıkları kırışıklık ve kahverengi lekeler gibi erken cilt yaşlanması ve hatta cilt kanseri gibi uzun vadeli sorunlara neden olabilir! 

Herkesin güçlü ve sağlıklı kemikler için kalsiyum emilimine yardımcı olan D vitamini üretimi için biraz güneşe ihtiyacı vardır. Ancak, güneş ışınlarına korunmasız maruz kalmak, cildinize, gözlerinize ve hatta bağışıklık sisteminize zarar verebilir. Ayrıca, kansere neden olabilir. 

Bronzlaşmak, aslında cildinizin UV ışınlarına verdiği bir tepkidir. UV ışınları cilde ulaştığında, cilt daha fazla melanin üreterek tepki verir. Melanin, bronzlaşmaya neden olan pigmenttir. Çoğu durumda, UV ışınları melanin ile reaksiyona girer. Bu, güneşe karşı ilk savunmadır. Bunun nedeni, melaninin tehlikeli UV ışınlarını emmesidir.

UV hasarının miktarı, ciltteki melaninin sağlayabileceği korumayı aştığında güneş yanıkları meydana gelir. Az miktarda güneşe maruz kalmak sağlıklı ve zevkli olsa da, fazlası tehlikeli olabilir. Bu nedenle, güneş ışığına maruz kalmayı önlemek için önlemler alınmalıdır. Bu önleyici tedbirler; cildin erken yaşlanmasını, katarakt gelişimini, kanser riskini ve diğer zararlı etkileri azaltabilir. 

Küçük dozlarda güneşin faydaları

Güneş, insan için vazgeçilmezdir. Küçük dozlarda ve uygun şekilde güneşe maruz kalmak, çeşitli sağlık yararları ile ilişkilendirilir:

  • Ruh sağlığını iyileştirir
  • Depresyon için doğal bir ilaç olarak gösterilir
  • D vitamini alımını arttırır (D vitamini için günde 15 dakika el ve ayakların güneşe maruz kalması yeterlidir)

Ancak, uzun süreli maruz kalmak; güneş alerjisi ve güneş yanıkları başta olmak üzere akne problemi, fotoyaşlanma ve cilt kanserine kadar uzanan tehlikeli sonuçlara yol açabilir.

Güneş yanığı ne anlama geliyor? 

Güneş ışınları radyasyon yayar. Bu yayılan radyasyon, cilt hücrelerinde bir hasara neden olur ve bu da güneş yanıkları oluşturur. 

Cildiniz UV ışınlarını emdiğinde, bu cilt hücrelerinin içindeki DNA zarar görür. Bu reaksiyonun gerçekleşmesi ortalama 5-6 saat sürdüğünden, güneş yanıkları oluştuğunu fark etmeniz uzun saatler sürebilir. Bu hasar yüksek miktarda olduğunda, cilt hücrelerinden bazılarını yok edebilir. Bu da, güneşlendikten sonra soyulmanızın nedenidir. Hasar miktarı yükseldikçe, cildinizin bunu onarma şansı da düşmektedir. Onarım gerçekleşmediğinde, sonucu cilt kanseri gibi tehlikeli sonuçlar olabilir. 

Güneş hasarının uzun vadeli sonuçları 

Güneşe maruz kalmak, hem kısa hem de uzun vadeli sonuçlara neden olur. Güneş hasarını kısa vadede fark edebileceğiniz belirtiler, güneşlendikten sonra görülen kızarıklık, soyulma ve kabarmadır. Bazı kişilerde baş dönmesi ve mide bulantısı da eşlik edebilir.

Güneş kremi kullanmadan güneşlenmek, daha tehlikeli sonuçlara da yol alabilir. Örneğin, cilt görünümünü matlaştırabilir, cildi kurutabilir. Cildi kurutmasının nedeni, ciltteki yağ asitlerini azaltmasıdır. Ek olarak, cilt yenilenme sürecini yavaşlattığından, ölü deriler birikebilir. Bu da, akne problemi ve güneş lekeleri ile karşılaşmanıza neden olur. 

Güneş koruması olmadan güneşe maruz kalma, cildin kolajen sentezini de olumsuz etkilemektedir. Daha parlak ve sıkı bir cilt için vazgeçilmez olan kolajen, azaldığında cilt de elastikiyetini kaybetmeye başlar. Bunun sonucunda da, kırışıklık gibi fotoyaşlanma etkileri görülür. 

Güneş hasarı, pek çoğumuz için estetik açıdan bir endişe kaynağı olsa da, cilt kanseri gibi sağlığımızı hatta yaşamımızı tehdit edebilecek sonuçları da olabilir. Bu nedenle, dışarı çıkarken mutlaka güneş kremi kullanılmalıdır. Korunmasız olarak güneşe maruz kaldığınızda ve bunu alışkanlık haline getirdiğinizde, belirli cilt kanseri türlerinin riskini de arttırırsınız. Bu nedenle, mevsim fark etmeksizin dışarı çıkmadan önce mutlaka güneş kremi uygulayın.

Güneş hasarı ve cilt kanseri

UV ışınları cilt tarafından emildiğinde, cilt hücreleri bu radyasyonu emmek için daha fazla melanin üretir. Hasara verilen tepkinin bir sonucu olarak, ciltte güneş yanıkları meydana gelir. Bu nedenle, açık tenli bir kişi 20-30 dakika gibi kısa bir sürede bile güneş yanığı ile karşılaşabilir. Melanin seviyeleri daha yüksek olan koyu tenli kişiler, aynı maruziyeti daha uzun süre tolere edebilir. Ancak bu, koyu tenli kişilerde güneş yanığı ve cilt kanseri riski olmadığı anlamına gelmez. UV maruziyeti cildinizi yakmasa bile, cilt hücrelerinin DNA’sına zarar vererek mutasyona neden olabilir. Bu da, tümör oluşumunu tetikleyebilir.

Genel olarak, cilt kanseri riski daha fazla olan kişiler daha açık tenlidir. Bu kişilerde kolayca güneş yanığı görülür. Ancak, cilt kanseri her yaştan ve her cilt renginden kişide görülebilir. Unutmayın, UV ışınlarının radyasyonu kanserojendir. Ve bu ışınların cilt kanseri ile olan ilişkisi, sigaranın akciğer kanseri ile olan ilişkisinden daha güçlüdür. 

Ve güneş hasarı, tüm yaşamınız boyunca sizi takip eder. Çünkü cilt, kendisine verilen hasarı asla unutmaz. 50’li ve daha ileri yaşlardaki insanlarda görülen cilt kanserinin çoğu, 20 ve 30’lu ve hatta daha genç yaşlarda meydana gelen güneş hasarından kaynaklanmaktadır.

Cilt kanseri, en yaygın kanser türlerinden biridir. 

Güneşlenmenin kuralları nelerdir? 

  • Açık havada olmanız gerekiyorsa, bunu güneşin tepede olmadığı saatlerde yapın. 
  • Güneş ışınlarının dik olduğu saatlerde dışarı çıkıyorsanız mutlaka geniş kenarlı şapka, gözlük ve koruyucu kıyafetler kullanın. 
  • SPF’si 30 ve daha yüksek olan güneş koruyucuları tercih edin. 
  • Denizden veya havuzdan çıktıktan sonra, terledikten sonra ve gün içinde her 1.5-2 saatte bir güneş kremi sürmeyi tekrarlayın. 
  • Güneşten kaçınmak için mümkünse gölgede vakit geçirin.
  • Yaz aylarında her zamankinden daha fazla su için.
  • Kullandığınız bir ilaç varsa, güneş yanığı riskini arttırıp arttırmadığıyla ilgili olarak bir dermatoloğa danışın. 
  • Kesinlikle solaryuma girmekten kaçının.

Kaynak

https://drahucilerturgut.com/gunesin-cildimize-uzun-vadeli-sonuclari