Düşünme şekliniz muhtemelen yanlış. Bu cümleyi okuyunca hemen çileden çıkar gibi oluyorsanız, yalnız değilsiniz. Yanlış düşündüğünüzde bile her zaman doğru olduğunuza tüm kalbinizle inanmak çok yaygın karşılaşılan bir durum.

İnsanlar varsayılan olarak asker zihniyeti dediğim şeyle doğarlar. Yani temel motivasyonumuz, fikir ve inançlarımızı tehdit edebilecek herhangi bir kanıta karşı savunmaya geçmek olur. Bunun sonucunda bizimle benzer inançlara sahip olanlarla bir araya geliriz. Fikirlerimizi güçlendiren sosyal medya hesaplarını takip ederiz.

Hiç birimiz sandığımız kadar açık fikirli değiliz. Peki bu döngüden nasıl kurtulacağız?

Kendi Görüşümüzün Ötesini Düşünmek Neden Bu Kadar Zor?

Bunun bir kaç sebebi var. Çünkü hali hazırda kabullendiğimiz şeyi dinlemek daha az bilişsel efor gerektirir. Dolayısıyla zaten kabullendiğiniz bir şey konusunda sohbet etmek zihne daha kolay gelir.

Ayrıca insanlar sosyal varlıklardır. Bu da içten şekilde ortak düşünülen insanlarla birlikte olma eğilimini arttırır. Kendimizi otomatik olarak gruplara ayırırız. Bazen bu ülke veya ırkınız gibi demografik bir şey olur, bazen de inançlara dayalı olur. Bu nedenle birisi sizin tarafınızda olduğunda ve paylaştığınız grubu takdir ettiğinde, bu iyi hissettirir. Birisi sizin grubunuza karşı konuşursa bu üzücü olabilir.

Ayrıca inançlarınızın duygusal bir yanı da vardır. İnsanlar inançlarını genelde kimlikleri ile bağdaştırırlar. Bu doğal içgüdüye karşı gelmek duygusal bir efor gerektirir.

Üstesinden Nasıl Gelinebilir?

Bu düşünce şekline çok uzun süre bağlı kaldık ancak üstesinden gelmek imkansız değil. Bazı yolları aşağıda.

Yanlılık Düşüncenizi Etkilediğinde Farkına Varın

Atılması gereken ilk adım tutkularınızın yargılarınızı bulandırdığını fark edebilmektir. Tutku illa ki kötü bir şey değildir ve bir amaç için heyecanlanmak, onu yaymakta bir sorun yoktur.

Ancak bir konuda tutkulu olmakla onu kimliğinize eklemlemek farklı şeylerdir. Yukarıda dediğimiz gibi, ikisini birleştirmek karşıt fikirli insanlarla bir arada olmayı çok zorlaştırır. Peki bu eşiği aştığınızı nasıl anlarsınız? Tutkulu olduğunuz inanç veya yaşam tarzına bir eleştiri geldiğinde bu durum size şahsi bir saldırı gibi geliyorsa, eşiği aşmışsınızdır. Bu olduğunda, inançlarınızı neden varlığınızla bağdaştırdığınız üzerine biraz düşünün.

Geçmişe Bakın

Daha açık fikirli olmaya çalışıyorsanız, neden savunmada hissettiğiniz zamanları hatırlamak gerek?

Aslında bu düşüncenizi değiştirmenin temel bir adımıdır. Eğer kendinizin asker zihniyetinde olduğunu fark edemezseniz, bunun sebebi muhtemelen insanlığın bir istisnası olmanız değil, kendinizin çok farkında olmamanızdır. Savunmacı hissediyorum gibi bir cümleyi kendinize söyleyemiyorsanız başkaları ile düşünsel düzlemde dürüstçe etkileşime girme imkanınız olmayabilir.

Öz farkındalığın önemli parçalarından bir tanesi geçmişe bakmaktır. Nasıl davrandığınızı görmektir.

Asker gibi olduğunuz zamanları düşününce, bir kaşif olduğunuz zamanları veya bir başkasının açık fikirli olduğu zamanları da görebilirsiniz. Kendinize yanlış olduğunuzu kanıtladığınız herhangi bir an oldu mu? Bu tip bir keşif anına sahip olmanız açık fikirli bir insan olma ihtimalinizi arttırır.

Ortak Noktası Olanlar İçin Farklı Bakış Açılarına Bakın

Bunu muhtemelen daha önce duymuşsunuzdur. Farklı bakış açıları ile etkileşime girmeye çalışın. Ancak burada temel hedef tamamen aksi yönde olmak değil çünkü bunun faydadan çok zararı olabilir. Mantıksız bir insanla tartışmak da genelde düşüncelerinizin doğru olduğu algısını güçlendirir.

Eleştiriye açık olun ancak en azından biraz ortak zeminde buluşabildiğiniz insanları dinlemeyi öncelik haline getirin. Din, politika gibi temel konularda anlaşmazlık yaşadığınız insanları bulun ama iletişim kuracak kadar rahat olabildiğiniz insanlar olsunlar.

Sıradışı şekilde düşünceli ve mantıklı olan insanlarla konuşmayı deneyebilirsiniz. Bu insanlar sizi dinlerler ve ardından kendilerindeki eksikleri, yanlış düşündükleri şeyleri anlamlandırmaya çalışırlar. Ayrıca sizin düşüncelerinizi de merak ederler. Bu tip sohbetler bakış açınızda bir değişime sebep olabilirler.

Sonuç Olarak

Tamamen açık fikirli olmak sanıldığından daha zordur çünkü toplumda kendi bakış açımızı onaylamanın pek çok yolu vardır. Bunun üstesinden gelmek efor gerektirir ancak bu niyet uzun vadede işe yarar.