Ihlamur ağacı ülkemizde oldukça sık görülen ağaçlardan bir tanesi ve muhtemelen sağda solda bir şekilde görmüşsünüzdür. Bu uzun, yapraklı ve yapraklarını kışın döken ağaç, Avrupa, Asya ve Amerika’da hayli yaygın. Ihlamur ağacı 1000 yıla kadar yaşayabiliyor. Yapraklarının kendine has bir kalp şekli var ve küçük sarı çiçekleri kokulu ve özel.
Yüzyıllar boyunca insanlar bu ağacın yapraklarını, çiçeklerini, odunlarını ve kabuklarını tıbbi amaçlar için kullandılar ve temel olarak yatıştırıcı olarak değerlendirildi. Ondan hazırlanan merhemler, çaylar ve diğer içeceklerde ıhlamur ağacının iki türünden bir tanesinin yaprak ve çiçekleri kullanılıyor.
Tıbbi kullanımının yanında oldukça güzel olan tadıyla da biliniyor. Çayı hem sıcak hem de soğuk olarak tüketilebiliyor ve güçlü bir tatlı aroması var.
Ihlamur Çayının Faydaları
Ihlamur çayında bulunan vitaminler, antioksidanlar ve öz yağların sağlığa önemli faydaları var. Örneğin pek çok kültürde idrar söktürücü etkileri için ve ayrıca terleme yoluyla ateşin düşürülmesinde kullanılmış.
Bazı yatıştırıcı özellikleri de var ve bu nedenle uykuya dalmayı, kaygıları azaltmayı ve huzursuz sinirleri yatıştırmayı sağlayabiliyor.
Onu tüketmenin bazı diğer potansiyel faydaları şöyle:
İnflamasyon ve Ağrıları Azaltma
Herhangi bir tıbbi tedavide inflamasyonu azaltmak önemli bir iştir. Ihlamur çayında bulunan quercetin maddesi inflamasyona karşı etkili ve özelllikle kalp ve dolaşım sisteminde etkilerini gösteriyor.
Ihlamur çayının ağrıları hafifletme özelliği var ve özellikle sıcaktan, cilt tahrişinden, kas ve eklem spazmlarından kaynaklanan ağrılara iyi geliyor.
Ayrıca antispazmodik özellikler taşıyan nervine adlı bileşene sahip. Bu nervine kramp ve spazmları hafifletmeye yardımcı olabilir, böylece migrenin, kas sertleşmesinin ve adet sancılarının bir çözümünü sağlayabilir.
Stresi ve Kaygıları Hafifletme
Ihlamur ağacında bulunan TTBE adı verilen bileşenlerin kaygıları ve stresi hafifletme konusunda etkili olduğu belirtiliyor.
Ayrıca ıhlamur ağacında bulunan anxiolytic adlı öz yağ ise bedenin heyecanlanma yeteneğini sınırlandırarak kaygıları azaltıyor.
Tansiyonu Düşürme
Ihlamurun yapraklarında ve çiçeklerinde bulunan bileşenler damar genişletici olarak işlev gösterebiliyorlar ve böylece tansiyonun düşmesi mümkün oluyor.
Ayrıca hipotansif bir bileşen olarak görülen tiliroside flavonoidine sahip ve bu bileşenin yüksek tansiyona iyi geldiği belirtiliyor.
Genel olarak fayda sağladığı konuları kısaca bir özetlemek gerekirse:
- Anksiyete
- Uykusuzluk
- Hazımsızlık
- Kalp damar problemleri
- Soğuk algınlığı ve grip belirtileri
- Alerjiler
- Gergin kaslar
- Yüksek tansiyon
- İnflamasyon
- Aşırı terleme
- Kusma
Besin Değerleri
Ihlamur çayı vitaminler, antioksidanlar ve öz yağlar bakımından zengin.
Porsiyon başına besin değerleri:
- Kalori: 0
- Protein: 0
- Potasyum: 60 mg
- Yağ: 0
- Karbonhidratlar: 2.7 gram
- Lifler: 0
- Şeker: 0
Riskler ve Yan Etkileri
Ihlamur çayına dair yapılan çalışmalarda bitkinin yetişkinlerin ölçülü tüketimi durumunda genel olarak güvenli olduğu ve tolerans gösterildiği görülüyor.
Ölçülü tüketim ise günde 2-4 gramlık bir çay karışımının tüketimi olarak görülüyor. Bu da aşağı yukarı üç dört bardak ediyor. Bunun üstünde bir tüketim yan etkilere sebep olabilir çünkü tansiyon ve sindirim üzerinde etkileri var. Bu nedenle bu miktarın üstüne çıkmamak gerek.
Eğer hamileyseniz, kalp hastalıklarınız varsa veya polene alerjiniz varsa ıhlamuru tüketmeyin.
İdrar söktürücü alanlar ve lityum içeren ilaçlar kullananlar ıhlamur çayı tüketmemeliler çünkü bu ilaçlar ile etkileşime girebilir. Kalp hastalığı geçmişi olanlar da özellikle sık içiyorlarsa veya uzun süre tüketiyorlarsa dikkatli olmalılar.
Ihlamur Çayı Nasıl Yapılır?
Ihlamur çayı hazırlamak için yaprakları, çiçekleri ve kabukları kurutulur, suda demlenir.
Kuru kısımlarını 5-10 dakika suda demleyerek veya gece boyunca oda sıcaklığındaki suda bekleterek kendi çayınızı da hazırlayabilirsiniz. Bir bardağa 1.5 gram kadar ıhlamur yeterli olacaktır.
Dilerseniz hazır poşetlerden alabilir, dilerseniz de kuru çiçeklerini bardak içerisinde demleyebilirsiniz. Yaprak ve çiçeklerden oluşan ve yakın zamanda toplanmış karışımı alırsanız bunun etkisi hazır poşetlere göre daha kuvvetli olur.
Kokusu biraz papatya çayını andırıyor ve zayıf bir aroması var. Genel olarak tatlı ama biraz da acı bir tadı var.
Bazıları onun çiçek ve odun gibi koktuğunu belirtiyor.
Tannin düzeyi yüksek olan ve müsilaj düzeyi düşük olan çaylar daha aromalı oluyorlar. Ayrıca içine başka bitki ve baharatlar koyarak sağlığa faydalarını ve aromasını güçlendirmeniz de mümkün.
Sonuç Olarak
Ihlamur çayı ıhlamur ağacından gelir ve insanlar tarafından yüzyıllardır kullanılıyor.
Çiçekleri en değerli kısımları olsa da kabuk ve yaprakları da demlenebiliyor ve böylece lezzetli, kokulu bir içecek elde ediliyor.
Ihlamur çayı içmek rahatlama sağlayabilir, inflamasyonla savaşa yardımcı olabilir, ağrıları hafifletebilir, sindirim sistemine iyi gelebilir.
Ancak kalp problemleri olanlar, ilaç kullananlar, emzirenler ve hamileler ondan kaçınmalılar. Her gün tüketmek önerilmiyor ve tüketimi ölçülü yapılmalı.
Beslenmenize ıhlamur çayı eklemek çok kolaydır. Yapraklarını demleyerek en yüksek faydayı elde edebilirsiniz.
