Karşı cinsten birisi ile hiç tartışma yaşadınız mı ve bu tartışma sırasında geçmiş olaylara dair farklı hatıralarınız olduğunu fark ettiniz mi? Yeni bir araştırma, kadınların sohbetler ve insanların yüzleri dahil olmak üzere belli şeyleri hatırlamakta biraz daha iyi olduklarını gösteriyor.

Kolektif olarak insanların hayatta kalmalarını ve bulunduğumuz dünyada gelişmelerini sağlayan pek çok farklı hafıza türü var.

Bu hafıza türlerinden bir tanesi ise bilimadamları tarafından olaysal bellek veya epizodik bellek olarak adlandırılıyor.

Nörobilim Ansiklopedisi yazarlarını bunu şöyle açıklıyorlar: “Epizodik anılar, kişisel olarak deneyimlenen olayların bilinçli olarak anımsandığı anılardır.”

Ancak herkesin epizodik hafızası aynı anıları eşit derecede iyi şekilde hatırlamaya yardımcı olmuyor.

Bu konuya ışık tutmanın yollarından birisi, heteroseksüel çiftlerin anlaşmazlıkları hakkında düşünmek: bir partner geçmişte olmuş özel bir olaydan dolayı sinirli olduğunu açıklayabilir ancak diğeri böyle bir olayın olduğunu bile hatırlamayabilir.

Yaşa bağlı bilişsel gerileme ve preklinik bunama gibi bilişsel gerileme türleri ile pek çok faktör epizodik hafızanın çalışma düzeyini etkileyebilirler.

Ancak İsveç Solna Krolinska Enstitüsü’nde yapılan yeni bir araştırmaya göre biyolojik cinsiyet de bu konuda bir rol oynayabilir. Çalışmada iki cinsiyete ait bireylerin epizodik bilgileri hatırlama konusundaki yeteneklerinin değerlendirildiği yüzlerce çalışma analiz edilmiş.

Bulgular Psychological Bulletin’de yayınlanmışlar ve kadınların bazı epizodik anıları erkeklerden daha iyi hatırladıklarını ortaya koymuş.

Kadınlarda ve Erkeklerde Olaysal Hafıza

Baş araştırmacı Profesör Agneta Herlitz ve ekibi, 1973-2013 yılları arasında yapılmış ve toplamda 1.2 milyon katılımcıyı içeren 617 çalışmanın meta analizini gerçekleştirmişler. Çalışmanın yazarlarından Martin Asperholm sonuçları şöyler açıklıyor: “Sonuçlar epizodik hafıza konusunda kadınların biraz daha avantajlı olduklarını gösteriyor ve bu avantaj hatırlanması gereken şeye göre değişkenlik gösterebiliyor.”

Kadınlar özellikle konuşmaları, bir nesneyi nereye bıraktıklarını, bir filmde neler olduğunu daha iyi hatırlıyorlar. Ayrıca yüz ve duyusal görüntüleri hatırlamakta da daha iyiler. Diğer yandan erkekler ise soyut bilgileri ve navigasyonel verileri hatırlamakta daha başarılılar.

Profesör bu konuda şöyle diyor: “Genel olarak, kadınlar sözlü bilgileri, yani kelimeleri, cümleleri, yazıları ve nesneleri, ayrıca nesnelerin konumlarını ve filmleri hatırlamakta daha başarılılar. Erkekler ise soyut görüntüleri ve bir konumdan ötekine yollarını hatırlama konusunda daha iyiler. Ayrıca yüzleri ve kokular gibi duyusal hafızaları hatırlama konusunda kadınların bir avantajı var.”

Bilimadamlarının analiz ettikleri veriler kadın ve erkeklerin hatırlama konusunda ciddi farklar barındırdıklarını gösteriyor ve bu da günlük yaşamda farklı etkilere sebep olabilir.

Gelecekteki araştırmalar iki cinsiyetin dünyanın farklı yollardan deneyimlemelerinin ne dereceye kadar geldiğinin keşfedilmesine yardımcı olabilirler.