Bazen bir arkadaş edinmek, bazen bir sırdaş bulmak, hayatını paylaşacağın kişiye karar vermek ya da işyerinize yeni bir personel almak … Sebebiniz bunlardan hangisi olursa olsun karşınızdakini iyi tanımak, daha doğrusu iyi tanıyabilmek çok önemlidir. Özellikle de milyonlarca kişinin bir arada yaşadığı biz büyük şehir insanları için birine güvenebilmek çok önemlidir. Güvenilecek, sözüne inanılacak kişi sayısı o kadar az ki, yeni yüzyılın asıl problemi güvensizlik ve dolayısıyla da yalnızlık olmuş durumdadır.

Bir kişiye güvenmek için onu gerçekten iyi tanıyabilmek, onun hangi koşulda, hangi durumda neler yapabileceğini ya da sizin yanınızda olmayı ne kadar hak ettiğini bilmek gerekiyor. İşte bu bakımdan karşımızdakinin direkt olarak söylediklerinin, kendi hakkında anlattıklarının, jest ve mimiklerinin altında yatan gerçeği görebilmek lazım. Şu dünya üzerindeki neredeyse hiçbir kimseyi tam olarak tanıyabilmenin mümkün olmadığının farkındayım. Ancak karşınızdakini biraz daha iyi tanımanıza yardım edecek nitelikte rehber sorularım da yok değil. Belki de bu sorularının cevaplarını aldığınızda dünyanız değişmeyecek, ama kesinlikle yardımcı olacağına eminim. O zaman hadi bir göz atın benim hafiyelik sorularıma!

Öncelikle şuradan başlayalım ki, bir kişinin gerçeğini öğrenmek, en derinden bilmek için aslında onun “en çok”ları hakkında fikir sahibi olmak gerekiyor. Nereden çıktı bu “en çoklar” diye sormayın sakın. Herkes doğduğu günden bu güne, sabahtan akşama en çok ne yapıyor, en çok ne düşünüyor, en çok ne istiyorsa aslında o kişi tam da o “en çok”ların insanıdır. Bir kişinin en sevdiği, en sevmediğini bilmek çok önemlidir. Bu sebeple de karşınızdaki kişinin “en çok” larını bilseniz iyi olur. Hadi bakalım şu “en çoklar” sorularına!

  1. Çocukluğunuzda en çok sevdiğiniz yemek, yiyecek hangisiydi?
  2. Çocukluğunuzda en çok hangi oyunu oynardınız?
  3. En çok hangi şarkıyı dinlersiniz?
  4. En sevdiğiniz özlü söz hangisidir?
  5. En çok keyif aldığınız iç mekan hangisidir?
  6. En çok keyif aldığınız dış mekan hangisidir?
  7. En çok hangi iç mekan aktivitesinden keyif alırsınız?
  8. En çok hani dış mekan aktivitesinden keyif alırsınız?
  9. Yapmayı en çok sevdiğiniz iş hangisidir?
  10. En çok hangi film yıldızını beğeniyorsunuz?
  11. En çok hangi ülkeyi merak ediyorsunuz?

  12. En çok hangi egzersizi seviyorsunuz?
  13. Günün en çok hangi anını seversiniz?
  14. Haftanın en çok hangi gününü seversiniz?
  15. Vücudunuzun en çok hangi bölgesini seviyorsunuz?
  16. En çok sevdiğiniz ses ne sesidir?
  17. En çok sevdiğiniz yazar hangisidir?
  18. Şimdiye kadar en çok eğlendiğiniz parti hangisiydi?
  19. Çocukluğunuzla ilgili en çok özlediğiniz şey nedir?
  20. Sizi en çok heyecanlandıran hatırladığınız en eski anınız hangisidir?

Herkesin hayatında kırılma olayları, durumları, zamanları vardır. İşte bunlar da kişinin hayatı ve duygu durumu hakkında fikir sahibi olmanıza yardımcı olabilir. Bunları da “en son” sorularına verdiği yanıtlarla öğrenmek mümkün.

  1. En son hangi kitabı okudunuz?
  2. En son kim için, ne için ağladınız?
  3. En son hangi kitap, film ya da şarkı sizi ağlattı?
  4. En son neye kahkahalarla güldünüz?
  5. En son ne için çok para harcadınız?
  6. En son hangi hayalinizi gerçekleştirdiniz?
  7. En son ne için kavga ettiniz?
  8. Sizin daha güçlü bir insan olmanıza sebep olan en son deneyiminiz hangisiydi?
  9. En son ne zaman muhteşem bir yemek yediniz?
  10. En son ne zaman ne için delirmek üzere olduğunuzu hissettiniz?

“Hiç”likler ya da “hiç”ler hayatımızda biz çok fark etmesek de çok büyük önem arz ediyor. Hep “en”lerimize odaklandığımızdan “hiç”ler hiç aklımıza gelmiyor. Oysaki aslında hayatımızı şekillendiren en önemli hususlardan birisi de “hiç”lerdir. Hem kendi “hiç”lerimizin hem de tanımak istediğimiz kişilerin “hiç”lerinin farkında olmalıyız. O sebeple bakalım tanımak istediğimizin “hiç”leri nelermiş?

  1. Yapmayı hiç sevmediğiniz iş hangisidir?
  2. Hiç sevmediğiniz ulaşım aracı hangisidir?
  3. Hiç gitmek istemediğiniz ülke hangisidir?
  4. Hiç tatmadığınız yiyecek hangisidir?
  5. Hiç unutmadığınız olay hangisidir?

Biz insanların hayatları, aslında üç aşağı, beş yukarı aynı şekilde, aynı rutinde ilerliyor. Hayaller hep Paris, hayatlar İzmir, İstanbul! Ama varsayımlarımız vardır, her birimizin. Aslında o varsayımların sonuna bağladıklarımız bizim hakkımızda çok fazla gerçeği barındırır. Kişilik, hayata bakış, dünya görüşü aslında bu varsayımların ucunda gizlidir. Madem öyle biz bir de karşımızdakinin varsayımlara verdiği yanıtları inceleyelim. Bunun için karşımızdakine “eğer” soruları soralım, bakalım nasıl yanıtlar alacağız?

  1. Eğer bir parti verecek olsanız, bu ne için ve nasıl bir parti olurdu?
  2. Eğer yalnız kalırsanız, ilk olarak aklınıza kim ya da ne gelir?
  3. Eğer daha önce gördüğünüz bir şeyin resmini yapacak olsaydınız, bu neyin resmi olurdu?
  4. Eğer yarın ölecek olsaydınız, bu gün ne yapmak isterdiniz?
  5. Eğer sadece bir yıllık ömrünüz kalsaydı, hayatınızda neyi değiştirirdiniz?
  6. Eğer sonsuza dek aynı yaşta kalma imkanınız olsaydı, hangi yaşta kalmayı tercih ederdiniz?
  7. Eğer birini seçecek olsaydınız, akıl hocanız olarak kimi seçerdiniz?
  8. Eğer geçmişte yaşanmış olan her hangi bir olaya şahitlik edecek olsaydınız, bu hangi olay olurdu?
  9. Eğer her hangi bir iş yapmayı öğrenecek olsaydınız, bu iş hangisi olurdu?
  10. Eğer önümüzdeki yıl üzerinde çalışacağınız bir tek proje olsaydı, bu proje ne olurdu?

  11. Eğer ölümsüz olsaydınız, ilk olarak ne yapmak isterdiniz?
  12. Eğer adınızı değiştirecek olsaydınız, adınızı ne olarak değiştirirdiniz?
  13. Eğer geçmişte yaşamış bir liderle tanışma şansınız olsaydı, bu kişi kim olurdu?
  14. Eğer yaşayan bir ünlünün yerine geçme şansınız olsaydı, bu kişi kim olurdu?
  15. Eğer piyangodan büyük ödülü siz kazansanız, yapacağınız ilk şey nedir?
  16. Eğer bir hayvan olsaydınız, hangisi olmak isterdiniz?
  17. Eğer her şeyi bilmeniz mümkün olsaydı, ilk olarak hangi bilinmezi bilmek isterdiniz?
  18. Eğer hayali bir kahraman olsaydınız, kim olmak isterdiniz?
  19. Eğer dünyayı değiştirmek için bir şansınız olsaydı, ilk olarak neyi değiştirirdiniz?
  20. Eğer görünmez olma şansınız olsaydı, ilk olarak nereye girmek isterdiniz?

Herkesin bazen kendisine bile itiraf etmediği bazı konular vardır. Bunlar aslında gizli değil, ancak çok da akla gelmeyen, zihinde yerinde duran, ancak çok da hatırlanmayan olaylar, ayrıntılar vardır. İşte bunları ortaya çıkarma amaçlı kişisel soruların yanıtları da karşımızdakini tanıyabilmek adına bize yardımcı olur.

  1. Otobiyografinizi yazsanız, başlığı ne olur?
  2. 1 saatlik bir boş vaktiniz olsa ilk olarak ne yaparsınız?
  3. Çocukluğunuzda büyüyünce ne olmak istiyordunuz?
  4. Günümüzde ünlü olan hangi kişi hakkında yanıldığınızı düşünüyorsunuz?
  5. Hayatınızı bir film olarak çekseniz, müziklerde hangi şarkılar yer alır?

Kişinin bu günü elbette ki çok önemlidir. Ancak her birimizin bu günü aslında dünümüzün eseridir. Geçmişte yaşadıklarımız bizim gelecekteki halimizi şekillendirir. Bu bakımdan karşınızdaki kişiye geçmişle ilgili sorular sormak, onun karakterine dair öngörüler edinmemizi sağlarken, onun hayatının önemli anlarına dair de bilgi sahibi olmamızı sağlar. Özellikle de geçmişe dair soruların yanıtları genellikle özel konular içerdiğinden, tanıştığınız kişi ile aranızda çok derin bir güven duygusu oluşmasına olanak verir.

  1. Yaşadığınız ve kötü olduğunu düşünüp kaygılandığınız bir olayın kötü sonuçlandığı oldu mu?
  2. Çocukluğunuzda başardığınız en zor şey neydi?
  3. Büyürken başınızı derde sokan şeyler nelerdi?
  4. Şimdiye kadar aldığınız en özel hediye neydi?
  5. Şimdiye kadar birine verdiğiniz en değerli hediye neydi?
  6. Kendi kazandığınız paranızla aldığınız ilk şey neydi?
  7. Son bir hafta içinde yeni öğrendiğiniz önemli bir şey var mı?
  8. Ailenizin size en sık olarak anlattığı anı hangisidir?
  9. Hangi yaşta bir yetişkin olduğunuzu hissettiniz?
  10. Hangi olaydan sonra büyüdüğünüzü fark ettiniz?