Kinoa son dönemin ‘’süper besin’’i olarak sofralarıma girdi bile. Azteklerden Mayalardan beri bilinen ama ancak son birkaç yılda sağlıklı beslenme ve kilo verme için hazırlanan beslenme programlarında da başrol oyuncusu. İçerdiği yüksek besin değerleri ve 9 amino asit ile tam kapsamlı bir besindir. Tahıl gibi de tüketebileceğiniz kinoa, aslında bir bitkinin nişasta içeren çekirdeğidir.
Kinoa Nasıl Yetiştiriliyor?
Kinoa 5000 yıl önce Andes adı verilen, şu anda Peru, Bolivya ve Şili civarlarında ilk olarak bulunmuş. Bu bölge Aztek ve Inkalar gibi birçok eski uygarlığa ev sahipliği yapmış bir yer. Bu bölgede kinoaya ana gıda denilmesi aslında pek de saçma değil. Besin değeri olarak gerçekten inanılmaz. Zor iklim koşullarına karşı da direnebilen kinoa, yüksek rakımda bulunabiliyor.
Kinoa Çeşitleri Nelerdir?
Kinoa bitkisinin yaklaşık 120 türü, yetiştiği iklimlere göre sınıflandırılmış olarak 1.800 farklı alt türe sınıflandırılmıştır. Titanyum Gölü civarında, Titikaka Gölü çevresindeki bölgede deniz seviyesinden 12.500 feet yüksekliğinde, Andina kıyılarında deniz seviyesinden 6.500 ve 12.000 fit yükseklikte, güney Şili’de deniz seviyesinde olan Bolivya’da tuz bölgeleri ve subtropikal bölgelerde farklı quinoa türleri bulunur. Yetiştirildiği yere göre, siyahtan kırmızı, gri, pembe, sarı, mor, yeşil veya turuncu renkler arasında değişir.
Bilinen Kinoa Türü
İki tip kinoa, Amerika’da en yaygın şekilde bulunur. Bunlardan biri solgun fildişi olarak adlandırılan geleneksel kinoa ve koyu kırmızı olan kırmızı İnka kinoa. Geleneksel kinoa, kırmızı olan kinoadan daha lezzetlidir, ancak kırmızı kinoa besin değeri ve besleyici madde açısında daha yzengindir. Geleneksel kinonın çeyrek fincanı, 166 kalori, 3 gram yağ, 30 gram karbonhidrat ve 5 gram protein içerir. Aynı miktarda kırmızı kinoa, biraz daha fazla protein ve daha yüksek oranda kalsiyum, demir, fosfor ve riboflavin içerir.
Kinoanın Sağlığa Faydaları
“The Encyclopedia of Healing Foods” araştırmasına göre protein, kalsiyum, magnezyum, manganez, demir, B vitaminleri, E vitamini, bakır, çinko ve lif açısından zengindir. Kinoa en az alerjik besindir. Glutensizdir, bu nedenle çölyak hastalığı veya gluten intoleransı olanlar için ideal bir besin seçimdir.
Yüksek bir lisin içeriği kinoayı komple protein zengini yapan şeydir. Bu yüksek demir içeriği ile birleşince, kinoa vejetaryenler için önemli bir besin olacaktır. Kinoanın glisemik indeksi düşük, yani kan şekeri ve insülin düzeylerini asla etkilemez.
Kinoayı Hazırlama Önerileri
Yıkanmamış kinoa; böceklere, kuşlara ve güneşe karşı doğal koruması olan saponin ile kaplıdır. Yıkanmadan kullanılırsa, ki bu tavsiye edilmez, saponin kinoayı acı yapar. Ticari olarak satılan çoğu kinoa önceden yıkanır, ancak siz yine de kullanmadan önce iyice yıkayın. Eğer yıkama suyunun içinde kabarcıklar görürseniz, bilin ki daha önce durulanmamıştır.
Aynı pirinçte yaptığınız gibi, 1 ölçek kinoayı 2 ölçek suda yaklaşık 15 dakika pişirerek haşlayabilirsiniz. Kinoa sıvıyı hemen emer ve böylece biraz şişer. Daha sonra ister bu şekilde kullanın, isterseniz salatalarınıza ekleyin.
