Köpeklerin koku duyuları aşırı hassas olduğu için, araştırmacılar onların hastalıkları tespit edip edemeyeceklerini bulma konusunda giderek artan bir ilgiye sahipler. Beaglelar ile yapılan yeni bir çalışmada, bu tür köpeklerin akciğer kanserini çok yüksek doğruluk ile tespit edebildikleri keşfedildi.

Son veriler, küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin ABD’de en çok tanı alan ikinci yaygın kanser olduğunu gösteriyorlar. Bu kanser türü kansere bağlı ölümlerin de en büyük sorumlusu.

Bu nedenle erken teşhis çok önemli. Akciğer kanserinin erken döneminde onunla başa çıkmak, doktorlara en verimli tedavileri bulmak ve uygulamak konusunda olanaklar tanıyor.

Fakat akciğer kanserinin teşhisinde en yaygın kullanılan yöntem olan CT ve PET taramaları çok masraflılar ve bazen yanlış veya güvenilmez veriler sunabiliyorlar.

Yeni çalışmada köpeklerin üstün koklama yetenekleri göz önüne alınmış ve böylece onların sadece koku duyularını kullanarak akciğer kanserini doğru şekilde tespit edip edemeyecekleri gözlenmiş.

Çalışmanın yazarları The Journal of the American Osteopathic Association’da şöyle diyorlar: “Bir köpeğin koklama duyusu insanınkinden en az 10.000 kat daha hassas ve bunun sebebi de yüksek ihtimalle koklama epitel dokularının ve reseptörlerinin çok daha geniş olması ve nefes verme sırasında üst yutakta hava tutabilmeleri.”

Araştırma ekibi Erie’deki Osteopatik Tıp Koleji’ndeki Profesör Thomas Quinn tarafından yönetilmiş ve küçük olmayan akciğer kanseri hücrelerini kan numuneleri içerisinde koklayabilecek şekilde eğitilmiş üç tane Beagle ile çalışılmış.

Profesör Quinn ve meslektaşları, beagleları geleneksel olarak küçük av hayvanlarını koklayarak bulmak üzere yetiştirilmiş olmalarından dolayı seçmişler çünkü bu tür köpekler kokulara karşı oldukça hassaslar.

Çalışmanın yazarları şöyle ekliyorlar: “Beaglelar koku hayvanı ailesinin orta boyutlu bir üyesi ve 225 milyon koku reseptörüne sahipler. İnsanlarda ise sadece 5 milyon reseptör var.”

Köpek Burnu Tespiti Nasıl İyileştiriyor?

Araştırmacılar ilk olarak 4 tane beagle’ı 8 hafta boyunca eğitmişler ancak bir tanesi verilen görevlere pek ilgi göstermediği için çalışmada görev almamış.

Eğitim döneminin ardından üç beagle köpek, küçük olmayan hücreli akciğer kanseri olan bireylerden alınan kanlar ve sağlıklı bireylerden alınan kanlar arasındaki farkı doğru şekilde tespit eder hale gelmiş.

Araştırmacılar tüm numuneleri bir odaya köpeklerin rahatça koklayabilecekleri şekilde yerleştirmişler. Ekip beagleları kanseri kokladıkları zaman önünde oturacak, sağlıklı bireylerin kanını kokladıkları zaman ise sonraki numuneye geçecek şekilde eğitmişler.

Köpekler iki numune türü arasında başarıyla ayrım yapabilmişler ve kanserin varlığını %97.5 kesinlik ve %96.7 hassasiyet ile tespit etmişler.

Profesör Quinn şöyle ekliyor: “Köpekleri gösterge biyoişaretçileri tanımlayana kadar koku katmanları içerisinde kullanıyoruz. Yine de hala yapılması gereken çok iş var ancak iyi bir gelişim gösteriyoruz.”

Şu anda araştırmacılar köpeklerin meme kanseri ve kolorektal kanser başta olmak üzere bir kaç diğer kanser formunu daha tespit edebilme yeteneklerini değerlendirmek için çalışmalar yürütüyorlar.

Bu sefer beaglelar hastanın nefes numunelerine erişim sağlayacaklar ve araştırmacılar bunu hastaların özel bir maskeye nefes vermelerini sağlayarak elde ediyorlar. Bu çalışmanın sonuçları henüz ortada değil ancak araştırmacılar köpeklerin etkili koku duyularını kanserin teşhisinde kullanmayı destekleyeceklerini söylüyorlar.

Gelecekte araştırma ekibi, kanserli hastalardan alınan numunelerde bulunan özel biyoişaretçileri içeren parçalar oluşturarak köpekleri kanserin varlığı konusunda ayrı işaretleri tanıyacak şekilde eğitmek istiyor.

Thomas Quinn şöyle diyor: “Şu anda köpeklerin kanseri tespit etme konusundaki doğal yeteneklerinin en gelişmiş teknolojilerimizin büyük kısmından daha iyi olduğu görülüyor. Neyi nasıl bildiklerini öğrendiğimiz zaman biz de onlara yetişebiliriz.”

Bilimadamları en sonunda bireylerin kanserin varlığını kendi kendilerine test edebilecekleri reçetesiz testlere erişim sağlayabilmelerini umuyorlar.