Stres, gerginlik ve baskı hislerini tanımlayan yaygın kullanımlı bir kelimedir. Stresin sebepleri çok çeşitlidir. Yeni işinizden dolayı, yeni insanlarla tanışmaktan dolayı veya günlük rutinleriniz bozulduğunda stresli ve kaygılı hale gelebilirsiniz.
Stres düzeylerini azaltmak için rahatlatıcı şeyler ararsınız. Örneğin güvendiğiniz bir dostunuzun yanında olmak yardımcı olabilir. Evi temizlemek gibi rutin işler de sakinleşmenize yardımcı olabilirler. Belki de fiziksel egzersiz ile biraz stres atabilirsiniz.
Tüylü dostlarımız da stresli olabilirler. Stresin bize nasıl hissettirdiğini anlayabildiğimiz için, evcil hayvanımızın stresini de hafifletmek için çaba gösteririz. Ancak köpeğimiz duygularını dile getiremediği veya telefona sarılıp biriyle konuşamadığı için, onun stresli olduğunu nasıl anlayabiliriz? Köpeklerde kaygı çok gizli olabilir. Hatta bazı stresle bağlantılı davranışlar normal köpek davranışlarını taklit ederler ve bu nedenle köpeğinizin stresinin yükseldiğine dair işaret verebilirler.
Köpeklerde Stresin En Büyük On İşareti
Yürüme ve Çırpınma
Banyodan sonra köpeğinizin nasıl çırpındığını görmüşsünüzdür. Tüm bedenini çırpması eğlendirici ve normal olabilir ancak stresli bir durumun sonucunda da olabilir. Örneğin köpekler veteriner ziyaretlerinde çok stresli olabilirler. İnsanlar da doktora gidince stres olabiliyorlar. Pek çok köpek muayene sedyesinden indiğinde ve yere dokunduğunda silkelenir. Köpekler de gerildiklerinde insanlar gibi adımlarlar. Bazı köpekler doktoru beklerken odada ileri geri yürüyebilirler.
İnleme ve Havlama
Ses çıkarma köpekler için normal bir ifade şeklidir ancak stres altında çok artabilir. Gergin veya korkan köpekler dikkat çekmek veya kendilerini yatıştırmak için inleyebilir, havlayabilirler.
Esneme, Salya Akıtma ve Yalama
Köpekler yorgun veya sıkılgan olduklarında esnerler ama streslenince de esnediklerini biliyor musunuz? Stres esnemesi, uyku esnemesinden daha uzun ve yoğundur. Ayrıca gergin olduklarında salya akıtabilir veya yalayabilirler.
Kulak ve Gözlerde Değişimler
Stresli köpekler, stresli insanlar gibi hızlı göz kırparlar ve gözleri büyüyebilir. Gözlerini genişçe açabilirler ve beyazları daha fazla olur, bu da gergin bir görünüm verir. Kulakları genelde çok gevşek olur veya çok gergin durur.
Beden Duruşunda Değişimler
Köpekler normalde dört ayaklarına da eşit basarlar. Ortopedik problemleri olmayan sağlıklı bir köpek ağırlığını arka ayaklarına vermeye başlarsa veya yere çökerse, stres atıyor olabilir. Korkan köpekler de kuyruklarını kıstırabilir veya sertleştirebilirler.
Tüy Dökme
Şov köpekleri genelde streslendiklerinde tüylerini dökerler. Köpekler veterinere gidince de çok tüy dökebilirler. Dış mekanlarda bunu anlamak zor olur ancak köpek gergin olduğunda tüy döküşü artar.
Sık Soluma
Köpekler sıcakladıklarında, heyecanlandıklarında veya stresli olduklarında sık solurlar. Bu nedenle yaz sıcağında yürümediği halde çok sık soluyorsa, gergin olabilir.
Beden İşlevlerinde Değişim
İnsanlar gibi gergin köpekler de tuvalete birden gitme ihtiyacı hissedebilirler. Köpek yeni bir köpek arkadaşla tanıştıktan kısa süre sonra idrarını yaparsa, bölgesini işaretliyor olabilir veya yeni bir gerginliğe tepki veriyor olabilir. Gıdaları reddetmek veya çok dışkılamak da strese işaret eder.
Kaçınma veya Yer Değiştirme Davranışı
Hoş olmayan bir durumla yüzleşen köpekler başka bir şeye odaklanarak kaçabilirler. Yeri koklayabilir, cinsel organını yalayabilir, dönüp gidebilir. Birisini gözardı etmek kibarca olmaz ama agresifleşmekten iyidir. Eğer köpeğiniz diğer köpek ve insanlarla etkileşimden kaçınıyorsa, onu zorlamayın. Tercihine saygı duyun.
Saklanma ve Kaçma Davranışı
Kaçınmanın bir uzantısı olarak, bazı gergin köpeklerin sahiplerinin arkasına saklandığını görmek de mümkün. Hatta sahibinin hareket etmesi için onu ittirebilir. Kaçmak için kazma veya daire çizme gibi aktivitelere girişebilir veya bir ağaç ile arabanın arkasına saklanabilir.
Köpeklerde Stresle Başa Çıkmanın Yolları
Köpeğinizdeki stresin yönetimi için veterineriniz aşağıdaki uygulamaları önerebilir:
- Hayvanın ve ailenizin güvenliği için gereken adımları atın. Eğer köpeğiniz stresi tetikleyen şeyden kaçıyorsa, onu güvenli bir yere götürün. Eğer agresif bir tepki gösteriyorsa, potansiyel agresyon hedeflerinden fiziksel olarak ayrılmalıdır.
- Stres belirtileri gösteren köpeği cezalandırmayın. Stresli ve gergin hayvanı cezalandırmak hem insanlık dışıdır, hem de köpeğin stresini arttırabilir.
- Stres tetikleyicilerini tanımlayın ve yönetin. Stresi tetikleyen şeyleri tamamen ortadan kaldırmak ideal çözüm olur ancak her zaman uygulanamaz. Örneğin şimşek çakmasını önleyemezsiniz ancak tetikleyici kaçınılmaz olsa bile onun etkisini azaltabilirsiniz. Örneğin şimşekli havalarda köpeğinizi iç bir odaya taşıyabilir veya beyaz gürültü oynatabilirsiniz.
- Davranışsal değişim programı başlatın. Köpeğinizin stres kaynağına gösterdiği hassasiyeti azaltmak için değiştirilmiş tetikleyici uyaranları verebilirsiniz. Çok düşük düzeyden başlarsınız ve yoğunluğu azar azar arttırırsınız. Başka bir strateji ise karşıt koşullama. Köpeğinizin tetikleyiciye karşı stresli olması yerine rahat ve pozitif bir tepki vermesini sağlamaktır. Bunun için stresi tetikleyen şeyi gıda ve oyuncak gibi memnuniyet verici şeyler ile eşleştirebilirsiniz. Bu iki yöntem genelde kombine edilir.
- Klinik mamalar vererek stres belirtilerini azaltabilirsiniz. Veteriner stres kaynaklı sindirim problemlerini gidermek için köpeğin beslenmesinde değişim önerebilir. Sindirim oranı yüksek besleyici formüller küçük köpeklerdeki stres kaynaklı sindirim problemlerine yardımcı olabilirler.
- Stresi azaltmak için yaşam tarzı değişimlerine göz atın. İnsanlar gibi köpekler de düzenli egzersiz ile stresi azaltabilirler. Akupunktur ve dokunma terapisi de yardımcı olabilir.
- Stresi azaltmak için kullanılabilen feromon gibi pek çok ürün var. Veterineriniz ilaç terapileri konusunda da bilgi verebilir.
