Karnivor diyeti tamamen et ve hayvansal ürünlerden oluşuyor ve diğer gıda türlerini dışlıyor.

Pek çok sağlık probleminin yanında kilo vermeye, ruh hali problemlerine ve kan şekeri yönetimine yardımcı olduğu iddia ediliyor.

Ancak bu diyet çok kısıtlayıcı ve uzun vadede sağlıksız olması yüksek ihtimal. Ayrıca onun iddia edilen faydalarına dair araştırma da yok.

Karnivor Diyeti Nedir?

Karnivor diyeti içerisinde et, balık ve yumurta ile bazı süt ürünleri gibi diğer hayvansal gıdaların bulunduğu kısıtlayıcı bir diyet.

Meyveler, sebzeler, baklagiller, tahıllar, yemişler ve çekirdekler gibi diğer tüm gıdaları dışlıyor.

Onu savunanlar aynı zamanda tereyağı ve sert peynirler gibi laktoz bakımından düşük olan süt ürünlerinin alımını bırakmayı veya kısıtlamayı öneriyorlar.

Karnivor diyeti insanların atalarının temel olarak et ve balık tükettiklerine olan tartışmalı inançtan doğmuş ve günümüzdeki kronik hastalıkların yüksek oranlarının sebebinin yüksek karbonhidratlı beslenme olduğu iddia ediliyor.

Keto ve paleo diyet gibi diğer düşük karbonhidratlı diyetlerde de karbonhidrat alımı kısıtlanıyor ancak yasaklanmıyor. Fakat karnivor diyetinde sıfır karbonhidrat felsefesi mevcut.

Amerikalı eski ortopedi doktoru Shawn Baker bu diyetin en bilinen savunucuları arasında.

Karnivor diyetini takip edenlerin yorumlarını temel alarak onun depresyona, anksiyeteye, artrite, obeziteye, diyabete ve diğer hastalıklara iyi geldiğini belirtiyor.

Fakat karnivor diyetinin etkileri üzerinde maalesef hiç bir araştırma yok.

Ayrıca 2017 senesinde Baker’ın tıbbi lisansı yeterlilikleri konusundaki endişelerden dolayı elinden alınmış.

Karnivor Diyeti Nasıl Uygulanır?

Bu diyeti takip edenler için beslenmeden et, balık, yumurta ve az miktarda düşük laktozlu süt ürünü dışındaki tüm diğer bitkisel gıdaları çıkartmak gerekiyor.

Yenilecek gıdalar arasında dana, tavuk, koyun, sakatat, somon, sardalya, beyaz balık ve az miktarda yoğun krem peynir veya sert peynir bulunuyor. Tereyağı, kaymak ve kemik iliğine ise izin var.

Bu diyeti savunanlar yağlı etlerin günlük enerji ihtiyaçlarını karşıladığını belirtiyorlar.

Karnivor diyeti kemik suyu ve su içilmesini öneriyor ancak çay, kahve ve diğer bitkisel içeceklerin tüketimi önerilmiyor.

Kalori alımı, porsiyon boyutu, günde kaç öğün yenmeli gibi konularda bir rehberlik sunmuyor. Diyetin savunucuları dilediğiniz kadar sık yiyebileceğinizi belirtiyorlar.

Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir mi?

Karnivor diyetinin belli özellikleri kilo vermeye yardımcı olabilir. Özellikle bazı çalışmalarda yüksek proteinli ve düşük karbonhidratlı beslenmenin kilo vermeye yardımcı olabileceği belirtiliyor.

Bunun sebebi proteinin yemeklerden sonra daha tok hissettirmesi ve bu nedenle kalori alımının azaltılmasına yardımcı olması ve bunun beraberinde getirdiği kilo kaybı. Protein aynı zamanda metabolik hızı da arttırır ve daha fazla kalori yakmaya imkan tanır.

Bu nedenle karnivor diyeti daha tok hissettirebilir ve en azından kısa vadede daha az kalori tüketmenizi sağlayabilir.

132 fazla kilolu veya obez yetişkin ile yapılan 3 aylık bir çalışmada, farklı karbonhidrat ve protein oranlarına sahip 4 enerji kısıtlayıcı diyetin etkileri karşılaştırılmış.

Yüksek proteinli diyeti sürdürenlerin günlük kilo ve yağ kayıpları, daha düşük miktarda protein tüketenlere göre daha fazla olmuş.

Diğer çalışmalarda da benzer sonuçlar var ve bu da protein alımını arttırmanın, karbonhidrat alımını ise azaltmanın proteini az karbonhidratı yüksek beslenmeye göre daha uzun süreli bir kilo verme imkanı sağlayabileceği belirtiliyor.

Ancak kilo vermek için karbonhidratları tamamen bırakmanıza gerek yok. Bunun yerine genel kalori alımınızı azaltabilir ve bunu protein alımını biraz arttırarak daha kolay yapabilirsiniz.

Ayrıca karnivor diyetinin çok kısıtlayıcı doğası onu uzun vadede sürdürmeyi çok zor hale getiriyor.

Karnivor Diyetinin Faydaları

Karnivor diyetinde karbonhidrat olmadığı için kurabiye, şekerleme, gazlı içecekler, hamur işleri ve benzer yüksek karbonhidratlı gıdalar tüketilmiyorlar.

Bu gıdaların faydalı bileşenleri az ve kalorileri yüksek. Ayrıca sağlıklı, dengeli bir diyette zaten sınırlı olmalılar.

Yüksek şekerli gıdalar diyabeti olan insanlar için de problem oluşturuyorlar çünkü kan şekeri düzeyini aniden yükseltiyorlar.

Ancak karnivor diyetindeki karbonhidratların tamamen bırakılması diyabetin yönetimi için gerekli olmadığı gibi önerilmiyor da. Bunun yerine tam, yüksek lifli karbonhidratların az miktarlarda tüketimlerinin kan şekerinde zıplamaya sebep olmaması nedeniyle tüketimleri öneriliyor.

Karnivor Diyetinin Olumsuz Yönleri

Çok kısıtlayıcı doğası ve temel besin gruplarını tüketmemeyi önermesi nedeniyle karnivor diyetinin belli olumsuzlukları var.

Yağ, Kolesterol ve Sodyum Bakımından Yüksek Değerler

Karnivor diyetinde tamamen hayvansal gıdalar olması nedeniyle doymuş yağlar ve kolesterol bakımından hayli zengin.

Doymuş yağlar kötü kolesterolünüzü arttırabilirler ve bu da kalp hastalıkları riskini yükseltir.

Ancak son çalışmalarda doymuş yağların ve kolesterolün yüksek alımının geçmişte inanıldığı gibi kalp hastalıkları ile çok yüksek bağlarının olmadığı görülüyor.

Yine de karnivor diyetindeki yüksek miktarda doymuş yağ alımı bir endişe sebebi olabilir. Hiç bir araştırmada sadece hayvansal gıda tüketmenin etkileri analiz edilmemiş. Bu nedenle bu düzeyde yağ ve kolesterol tüketiminin etkileri bilinmiyor.

Ayrıca bazı işlenmiş et ürünlerinde de yüksek miktarda sodyum bulunuyor.

Karnivor diyet içerisinde bu tip ürünlerin çok tüketilmesi aşırı sodyum alımına sebep olabilir ve bunun da yüksek tansiyon, böbrek hastalıkları ve diğer sağlık problemleri ile ilişkisi var.

İşlenmiş etlerin kolon kanseri, rektal kanser gibi belli kanser türlerinin oranlarında artışla da bağlantıları mevcut.

Belli Mikro Gıdalar ve Faydalı Bitkisel Bileşenler Bakımından Zayıf Olabilir

Karnivor diyet meyve, sebze, baklagiller ve tam tahıllar gibi çok besleyici gıdaları dışlıyor ancak bunlarda faydalı vitamin ve mineraller bulunuyorlar.

Et besleyici olsa ve mikro besinler sağlasa da, beslenmenin tek parçası olmamalı. Bu tip çok kısıtlayıcı bir diyeti takip etmek bazı gıdaların eksikliğine, bazılarının ise aşırı tüketimine sebep olabilir.

Ayrıca bitkisel gıdalar bakımından zengin beslenmenin kalp hastalıkları, belli kanserler, Alzheimer hastalığı ve tip-2 diyabet gibi belli kronik rahatsızlıkların riskindeki azalma ile bağlantısı var.

Bunun tek sebebi bitkilerdeki yüksek vitamin, lif ve mineral içerikleri değil, aynı zamanda faydalı bitkisel bileşenler ve antioksidanlar.

Karnivor diyetinde bu bileşenler bulunmuyorlar ve uzun vadeli sağlık faydaları ile bağlantılı değil.

Lif Sağlamıyor

Lifler bağırsak sağlığını iyileştiren ve bağırsak hareketlerini iyileştiren sindirilemez bir karbonhidrattır ve sadece bitkisel gıdalarda bulunur.

Karnivor diyette lif olmadığı için bazı insanlarda kabızlığa sebep olabilir.

Buna ek olarak lifler bağırsak bakterilerinin doğru dengede kalabilmeler için önemliler. Hatta bağırsak sağlığındaki dengesizlikler çeşitli problemlere sebep olabilirler ve daha zayıf bağışıklık sistemi ve kolon kanseri ile de bağlantısı olabilir.

17 obez erkekle yapılan bir çalışmada, yüksek proteinli ve düşük karbonhidratlı beslenmenin kolon kanserine karşı koruma sağlayan bileşenlerin düzeyinde yüksek proteinli ve orta düzeyde karbonhidratlı beslenmeye göre azalmaya sebep olduğu görülmüş.

Genel olarak karnivor diyeti bağırsak sağlığınıza zarar verebilir.

Bazı İnsanlara Uygun Olmayabilir

Karnivor diyeti özellikle bazı insanlar için problemli.

Örneğin protein alımını sınırlandırması gerekenler, yani kronik böbrek hastaları gibi insanlar bu diyeti takip etmemeliler.

Ayrıca gıdalardaki kolesterole karşı çok hassasiyeti olanlar da bol kolesterollü gıda tüketimi konusunda dikkatli olmalılar.

Ayrıca hamile kadınlar, emziren kadınlar ve çocuklar gibi özel gıdalara ihtiyaç duyan bireyler için karnivor diyetinin besin ihtiyaçlarını karşılamama olasılığı yüksek.

Son olarak, gıdalara dair anksiyetesi olanlar ve sınırlayıcı yeme konusunda problemleri olanlar bu diyeti denememeliler.

Yenilecek Gıdalar

Karnivor diyetinde sadece hayvansal gıdalar var ve diğer gıdalar önerilmiyorlar.

Yenilebilecek bazı gıdalar şöyle:

  • Et: dana, tavuk, hindi, sakatat, koyun vb.
  • Balık: somon, uskumru, sardalya, yengeç, ıstakoz, ringa balığı vb.
  • Diğer hayvansal ürünler: yumurta, kemik iliği, kemik suyu vb.
  • Az laktozlu süt ürünleri (az miktarda): yoğun krem peynirler, tereyağı, sert peynirler vb.
  • Su

Diyetin bazı versiyonlarında tuz, biber ve karbonhidratsız baharatlar da serbest.

Buna ek olarak bazıları yoğurt, süt ve yumuşak peynirleri tüketmeyi tercih edebiliyorlar ancak bu gıdalar genelde karbonhidrat içeriklerinden dolayı tercih edilmiyorlar.

Kaçınılacak Gıdalar

Hayvanlardan elde edilmeyen tüm gıdalar karnivor diyetinde yer almıyorlar.

Bazıları şöyle:

  • Sebzeler: brokoli, karnabahar, patates, yeşil fasulye, biber vb.
  • Meyveler: elma, orman meyveleri, muz, kivi, portakal vb.
  • Yüksek laktozlu süt ürünleri: süt, yoğurt, yumuşak peynirler vb.
  • Baklagiller: fasulye, mercimek vb.
  • Yemiş ve çekirdekler: badem, kabak çekirdeği, ayçekirdeği, fıstık vb.
  • Tahıllar: pirinç, buğday, ekmek, kinoa, makarna vb.
  • Alkol: bira, şarap, likör vb.
  • Şeker: sofra şekeri, akçaağaç şurubu, esmer şeker vb.
  • Su hariç içecekler: kola, kahve, çay, meyve suyu vb.

Bazıları bunları tüketse de karnivor diyeti bunlara aslında izin vermiyor.

Örnek Menü

Karnivor diyeti uzun vadede takibi zor bir diyet çünkü pek çeşitlilik sunmuyor.

5 günlük örnek bir menü şöyle:

Gün 1

Kahvaltı: yumurta, pastırma, sardalya

Öğle yemeği: hindi burger, kurutulmuş somon, dana kavurma

Akşam yemeği: fileminyon, yengeç, tavuk ciğeri

Atıştırmalıklar: az miktarda parmesan peyniri, kuru et

Gün 2

Kahvaltı: karides, yumurta, az miktarda krem peynir

Öğle yemeği: ızgara et, ton balığı, kurutulmuş dana eti

Akşam yemeği: koyun pirzola, deniz tarağı, dana ciğeri

Atıştırmalıklar: az miktarda çedar peyniri, kemik suyu

Gün 3

Kahvaltı: yumurta, somon, hindi sosu

Öğle yemeği: dana kavurma, uskumru

Akşam yemeği: hindi burger, az miktarda parmesan peyniri, kemik iliği

Atıştırmalıklar: haşlanmış yumurta, karides

Gün 4

Kahvaltı: alabalık, doğranmış tavuk, pastırma

Öğle yemeği: dana köfte, az miktarda çedar peyniri, kuru somon

Akşam yemeği: yengeç, fileminyon

Atıştırmalıklar: sardalya, kuru dana eti

Gün 5

Kahvaltı: yumurta, tavuk ve hindi sosu

Öğle yemeği: kuzu ızgara, tavuk ciğeri ve pirzola

Akşam yemeği: pençeta, tereyağında pişmiş deniz tarağı, az miktarda yoğun krem peynir

Atıştırmalıklar: kemik suyu, kuru hindi eti

Sonuç Olarak

Karnivor diyeti çok kısıtlayıcı, tamamen et, yumurta ve az laktozlu süt ürünlerinin az miktarından oluşuyor.

Kilo vermeye ve bazı sağlık problemlerine yardımcı olduğu belirtiliyor ancak bu iddiaları destekleyecek bir bilimsel çalışma yok.

Bunun yanında yağ ve sodyum bakımından zengin, lifi yok ve faydalı bitkilere sahip değil, bu nedenle uzun vadede takip etmesi zor.

Temel olarak karnivor diyeti gereksiz yere kısıtlayıcı. Çeşitli gıdalar bakımından dengeli bir beslenme tarzı daha sürdürülebilirdir ve sağlığa faydalarını elde etmek daha kolay olabilir.