Koronavirüs salgını başlayalı bir yıl kadar zaman geçmişken salgın hala etkili olduğu için kendimizi koruma konusunda dikkatli olmamız gerekiyor.
Koronavirüse karşı korumamızı arttırmak için öncelikle bağışıklık sisteminin ne olduğunu ve nasıl çalıştığını anlamalıyız. Bağışıklık sistemi vücudunuzu virüs, toksin ve bakteri gibi istilacı patojenlere korumak üzere çeşitli hücreler, süreçler ve kimyasallardan oluşan bir sistemdir.
Bağışıklık sisteminizi tüm yıl sağlıklı tutmanız, enfeksiyon ve hastalıkları önlemenin en önemli yoludur. Bunun için sağlıklı gıdalar tüketmeli, yeteri kadar uyumalı ve egzersiz yapmalısınız.
Sağlıklı yaşam tercihlerinin yanı sıra yapılan pek çok araştırma bazı vitamin ve mineral takviyelerinin bağışıklık yanıtını güçlendirebileceğini ve hastalıklara karşı korunma konusunda yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Bununla birlikte herhangi bir takviye almadan önce doktorunuzla konuşmanız gerekir. Çünkü bazı sağlık sorunlarına sahip olunması durumunda bu takviyelerin kullanımı faydalı olmayabilir.
Bağışıklık sistemini güçlendirme konusunda faydalı oldukları bilinen vitamin ve minerallere aşağıda göz atabilirsiniz.
- D vitamini
D vitamini, yağda çözünebilen bir vitamindir ve bağışıklık sistemi için oldukça önemlidir. Pek çok insan D vitamini eksikliği yaşamaktadır ve bu da kişilerin bağışıklık sistemlerini olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Hatta D vitamini seviyelerinin düşük olması, grip ve alerjik astım da dahil olmak üzere üst solunum yollar hastalıklarına yakalanma riskinin artmasına neden olabilmektedir.
Genel olarak günlük 1000 ila 4000 IU arası D vitamini takviyesi alınması önerilmektedir. Bununla birlikte D vitamini eksikliği daha ciddi olan kişilerin daha yüksek dozlar alması gerekebilir.
- Çinko
Çinko genelde diğer takviyelerin içine eklenen bir mineraldir ve bağışıklık sisteminizi desteklemesi hedeflenir. Çinko, bağışıklık hücrelerinin gelişimi ve iletişimi için gerekli olmakla birlikte inflamatuar yanıtta önemli bir rol oynamaktadır.
Çinko eksikliği durumunda bağışıklık sistemi düzgün bir şekilde çalışmayabilir ve bu ise enfeksiyon ve hastalıklara yakalanma riskinizi arttırabilir. Çinko takviyesi almak hem bu sorunları ortadan kaldırmada yardımcı olabilir hem de soğuk algınlığı süresinin kısaltılmasında yardımcı olabilir.
Çinkonun uzun süreler takviye olarak alınması genel olarak güvenli olmakla birlikte günlük dozun 40 mg elementel çinkonun üzerinde olmaması gerekir. Çinko seviyelerinin çok yüksek olması bakır emilimini azaltabilir ve bu da enfeksiyon yaşama riskinizi arttırabilir.
- C vitamini
Enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini desteklemekte kullanılan en ünlü takviyelerden biri C vitaminidir. C vitamini, bağışıklık hücrelerinin fonksiyonlarını desteklerken enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. C vitamini ayrıca güçlü bir antioksidan olduğu için oksidatif stresin tetiklediği hasara karşı koruma sağlar. Oksidatif stresin bağışıklık sağlığını negatif olarak etkilediği ve çeşitli hastalıklarla ilişkili olduğu bilinmektedir.
C vitamini takviyesi, üst solunum hastalıkları yaşandığında bunların süresini ve şiddetini azaltabilir.
- E vitamini
Tıpkı C vitamini gibi E vitamini de vücudunuzun antioksidanlarla savaşmasına yardımcı olmada etkili olabilecek güçlü bir antioksidandır. E vitamini, vücudunuzda neredeyse 200 biyokimyasal reaksiyonda rol alan önemli bir vitamin olduğu için bağışıklık sistemi fonksiyonları açısından önemlidir.
Çeşitli araştırmaların gösterdiğine göre C vitamini takviyeleri, özellikle de beslenme düzenlerinde bu vitamini yeteri kadar alamayan kişilerin bağışıklık sistemlerini önemli bir şekilde etkilemektedir.
Günlük C vitamini alımı için üst sınır 2000 mg’dir. Takviye olarak alınması durumunda ise önerilen miktar 250 ila 1000 mg arasında olmaktadır.
- Kara mürver
Laboratuvar ortamında yapılan araştırmalar kara mürverin, üst solunum yolları enfeksiyonlarına neden olan bakteriyel patojenlere karşı antibakteriyel ve antiviral etkisi olduğunu göstermektedir. Hatta kara mürver, bağışıklık sistemini desteklediği içim viral enfeksiyonlarla ilgili görülen belirtileri azaltabileceği gibi soğuk algınlığı geçirilen süreyi de azaltabilmektedir. Bununla birlikte kara mürverin etkinliği konusunda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
- Probiyotikler
Bağışıklık sistemi söz konusu olduğunda bağırsak sağlığı da önemlidir. Bu nedenle bağırsak sağlığınızı desteklemeniz gerekir. Bağırsak bakterilerinin dengesini korumanın en iyi yolu probiyotiklerdir. Probiyotiklerin, enfeksiyonlarla savaşmak için bağırsak bakterilerinin yenilenmesi ve korunması için önemli olduğunu gösteren çok sayıda araştırma bulunmaktadır.
- B vitamini kompleksi
B12 ve B6 da dahil olmak üzere B vitaminleri, sağlıklı bağışıklık yanıtı için oldukça önemlidir. Pek çok insanda B vitamini eksikliği bulunmakta ve bu da bağışıklık sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir.
- Kurkumin
Kurkumin, zerdeçalın içindeki aktif bileşendir. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, güçlü anti-inflamatuar etkileri olan kurkuminin bağışıklık fonksiyonunu desteklemede etkili olabileceğini göstermektedir.
- Propolis
Propolis, bal arılarının kovanlarında dolgu malzemesi olarak kullandıkları bir maddedir. Propolisin önemli bağışıklık destekleyici etkileri ve antiviral özellikleri olmakla birlikte insanlar üzerinde daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
- Ekinezya
Ekinezya, papatya ailesinden bir bitkidir. Belli ekinazya türlerinin bağışıklık sağlığını desteklemede etkili olduğu ve solunum yolu virüslerine karşı koruma sağlayabildiği bilinmekle birlikte takviye olarak kullanılması mümkündür.
Sonuç Olarak
Yukarıda yer alanlar da dahil olmak üzere hiçbir takviye hastalıkları iyileştirme ve önleme konusunda tek başına etkili olmayacaktır.
Bu nedenle özellikle de COVID-19 salgını yaşadığımız bugünlerde herhangi bir takviyenin, diyetin ve yaşam tarzında yapılan değişikliklerin sosyal mesafe ve iyi hijyen alışkanlıkları gibi önlemlerin yerini alamayacağı unutulmamalıdır.
Bununla birlikte vücudunuzda eksik olan vitaminler ile minerallerin olduğunu düşünüyorsanız, kendi kendinize takviye kullanmadan önce mutlaka doktorunuzla görüşün.
