Bazı öz yağlar boğaz ağrısını yatıştırmak, bakterilerle savaşmak ve iltihabı azaltmak suretiyle öksürüğü hafifletebilir. Araştırmalar okaliptüs, nane, kekik ve biberiye özlerinden yapılan bir burun spreyi kullanarak boğaz ağrısı, ses kısıklığı ve öksürük ile ilgili diğer semptomların iyileşebildiğini göstermiştir. Öksürüğün soğuk algınlığı, grip veya göğüs enfeksiyonu gibi birçok sebebi vardır. Öz yağlar, boğazı yatıştırmaya, iltihabı azaltmaya ve mukusu temizlemeye yardımcı olabilir.
Doktorlar, öz yağları tıbbi tedavi yerine tamamlayıcı bir alternatif tedavi olarak görmektedir. Doz veya mukavemet konusunda onaylanmış bir kılavuz olmadığı için bu yağlar dikkatli kullanılmalıdır. Ancak ihtiyatlı kullanıldığında, aşağıdaki 12 temel yağdan herhangi biri öksürüğü hafifletmeye yardımcı olabilir.
Okaliptüs öz yağı
Birçok insan fark etmeden bu yağı kullanır. Öksürüğü bastırmak için satılan buğu veya göğüs losyonları genellikle okaliptüs yağı içerir. Ya da okaliptüs öz yağının ana bileşeni olan eucalyptol (okaliptol) veya cineole olarak adlandırılan maddeyi içerebilir.
Alternatif Tıp Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada okaliptolün, antimikrobiyal bir etkiye sahip olduğu ve hastalığa neden olan bakterilerle savaşabileceği bulunmuştur. Eucaliptol ayrıca, enflamasyonu azaltmaya, ağrıyı hafifletmeye ve soğuk algınlığı veya gripten kaynaklanan kas gerginliğini hafifletmeye yardımcı olabilir. Okaliptüs öz yağı, öksürüğü sakinleştirmek için çeşitli şekillerde kullanılabilir:
• Birkaç damla okaliptüs öz yağını 30 ml. taşıyıcı yağa ekleyebilir ve karışımı göğüs ve boğaz bölgesi üzerine sürebilirsiniz.
• Okaliptüs yağını kaynar suya damlatıp çıkan buharı soluyabilirsiniz.
Biberiye öz yağı
Biberiye de okaliptüs gibi, cineole içerir. Cough dergisinde yayınlanan bir çalışma, biberiye öz yağının mukusun seyrelmesine ve iltihaplanmanın azaltılmasına yardımcı olabileceğini keşfetti.
Nane öz yağı
Solunum sorunları için satılan doğal bakım ürünleri genellikle nane öz yağı içerir. Mentol, nane özüdür. Solunduğunda, boğaz kaşıntısını ve hırıltıyı yatıştırıp uyuşturabilecek bir soğuma hissi yaratır.
Bir 2013 çalışması, sağlıklı bir insanın nane öz yağı kullandığında, bronşiyal kaslar olarak bilinen nefes borusu kaslarını gevşetmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Nane öz yağı aşağıdaki şekillerde kullanılabilir:
• Birkaç damla nane öz yağını kaynar suya damlatıp çıkan buharı soluyabilirsiniz.
• Yağı bir difüzöre dökebilirsiniz.
• Taşıyıcı yağlardan oluşan bir karışımın içine ekleyebilirsiniz.
• Nane öz yağı kullanmak, 8 yaşın altındaki çocuklara veya hamile olan kişilere önerilmez.
Buhur (Frankincense) öz yağı
Boswellia cinsi ağaçlardan derlenmiştir ve sıklıkla tütsü ve parfümlerde kullanılır. Geleneksel olarak solunum sistemi üzerindeki etkisi nedeniyle, öksürük, nezle, bronşit ve astımı tedavi etmek için tercih edilir.
Kekik öz yağı
Kekik öz yağı, yüksek düzeyde karvakrol adı verilen güçlü bir bileşik içerir. 2014 tarihli bir araştırmada, karvakrolün birçok mikrop çeşidi ile savaşabilecek yararlı bir antimikrobiyal madde olduğu bulundu. Bu yağ, viral veya bakteriyel öksürük nedenlerini tedavi etmeye de yardımcı olabilir.
Bergamot, Hindistan cevizi ve selvi ağacı öz yağları
Hindistan cevizi, bergamot ve selvi öz yağı, “kampen” adı verilen bir bileşik içerir. Kampen solunduğunda serinletici bir etkiye sahip olabilir. Ayrıca hücrelerin zarar görmesini ve zararlı mikropların oluşmasını önlemeye yardımcı olabilecek antioksidan özelliklere de sahiptir.
Sardunya öz yağı
Tamamlayıcı Tıp Araştırmaları’nda yayınlanan çalışmaların incelemesi, Pelargonium sidoides olarak adlandırılan sardunya öz yağının etkili bir bitkisel öksürük tedavisi olduğunu bildirmiştir. Sardunya öz yağı ayrıca ferahlatıcı bir çiçek kokusuna sahiptir. Bir difüzöre dökebilir veya sıcak banyo suyuna dökmek isteyebilirsiniz.
Tarçın öz yağı
2017 tarihli bir çalışmada tarçının solunum problemlerine neden olan mikroplara karşı koruyabildiği bulunmuştur. Bir difüzöre birkaç damla tarçın öz yağı dökün ve soluyun. Bu, öksürüğün giderilmesini sağlayabilir.
Çay ağacı öz yağı
Çay ağacı öz yağı (Melaleuca), sinüs enfeksiyonlarına ve solunum sorunlarına neden olan kötü bakterilerin büyümesini engelleyebilir. Ezilmiş çay ağacı yaprakları öksürük ve soğuk algınlığını tedavi etmek için Avustralya Aborijinleri tarafından teneffüs edilmiştir ve çay ağacı öz yağının teneffüs edilmesi de öksürüğün etkilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
Diğer destekleyici öz yağlar:
Bu yağların kullanımını desteklemek amacıyla herhangi bir araştırma yapılmış olmasa bile, farklı yağlar öksürüğü rahatlatabilir veya semptomlarla baş ederken daha rahat hissetmenize yardımcı olabilir. Aşağıdaki öz yağlar da kullanılabilir:
• Limon veya diğer narenciye
• Lavanta
• Limon otu
• Sarı papatya
• Fesleğen
Öz yağları kullanmak için:
Aromaterapide öz yağlar çoğu zaman, burun ve ağızdan solunur. Öz yağlar güçlüdür bu nedenle dikkatli kullanın. Reaksiyonları veya komplikasyonları önlemek için bir difüzör ile kulanılmalı veya başka bir topikal yağ ile karıştırarak seyreltilmelidir. Öz yağları, doktora sormadan ağızdan almayın. Tercihlere ve semptomların şiddetine bağlı olarak, çeşitli şekillerde kullanılabilir.
Difüzör veya buhar banyosu ile:
Difüzörler öz yağ ve suyu, solunabilen bir buhar haline getirir. Ayrıca bir bardak kaynar suya birkaç damla öz yağ ekleyin ve çıkan buharı soluyun.
Taşıyıcı yağ ile:
Öz yağı, taşıyıcı bir yağda seyreltin ve cildinize uygulayın. Öz yağlar, aşağıdakiler dahil olmak üzere, herhangi bir doğal taşıyıcı yağ ile karıştırılabilir:
• Hindistan cevizi yağı
• Zeytinyağı
• Argan yağı
• Kayısı çekirdeği yağı
• Üzüm çekirdeği yağı
• Susam yağı
• Ayçiçek yağı
Sıcak kompres ile:
Birkaç damla öz yağı, bir bardak ılık suya ekleyin. Bu karışıma bir havlu batırın ve baş veya göğüs boyunca uygulayın.
Mendil ile
Bir mendile bir veya iki damla öz yağ damlatın. Ağzınıza, burnunuza yakın tutun ve nefes alın. Açık havada olsanız bile, rahatlama sağlayabilir.
Ne zaman doktora görünmek gerekir?
Öksürük şiddetlenirse, doktora gidin. Öksürüğün ciddi hale geldiğine dair uyarı işaretleri aşağıdadır:
• Nefes darlığı
• Kanlı öksürük
• Kilo kaybı
• Bir haftadan uzun süren düşük ateş
• Yüksek ateş
Sonuç olarak;
Doğru kullanıldığında, öz yağlar öksürük için tamamlayıcı bir tedavi sağlayabilir. Öz yağları çocukların erişemeyeceği bir yerde saklayın. 2001’de yapılan tıbbi bir gözden geçirme çalışması, kafur ve okaliptüs yağlarının yutulduğunda tehlikeli olabileceğini düşündürmektedir. Diğer kaynaklar, öz yağların büyük miktarlarda kullanıldığında zehirli ve hatta öldürücü olabileceği uyarısında bulunur. Bu nedenle daima dikkatli kullanın.
Yukarıdakiler dahil olmak üzere birçok öz yağ, alerjileri tetikleyebilir. Tam doz uygulamadan önce az miktarda öz yağı cildinizin ufak bir bölümünde test edin. Öz yağları kullanmadan önce potansiyel fayda ve risklerle ilgili bir doktora danışın.
