Paraben, çok yaygın bir kozmetik içeriktir ve son zamanlarda insanların en çok kaçtığı içeriklerden biridir. Parabenin gerçekte ne olduğunu ve paraben içermeyen ürünlerin peşine düşmenin mantıklı olup olmadığını öğrenmek için okumaya devam edin.
Paraben Nedir?
Güzellik ürünlerinde bulunan kimyasallardır. Genellikle bakterileri önlemek ve deodorantlar, losyonlar, rujlar, şampuanlar ve daha fazlası için koruyucu olarak 1950’lerden beri kullanılan kimyasallardır.
Son zamanlarda ‘parabensiz’ etiketleri eczanelerdeki ve başka yerlerdeki bazı güzellik ürünlerinde göze çarpıyor, farkettiniz mi? Paraben, kişisel bakım ürünlerinde en çok kullanılan koruyucu maddelerdendir. Özellikle nemli ve sıcak bir banyo ortamında mantar, bakteri ve diğer mikropların en çok tercih edilen kremlerde ve makyaj malzemelerinde üremesini durdurur.
Birçok çeşitte bulunabilir: Metilparaben, etilparaben, propilparaben, butilparaben ve izobütilparaben. Şampuanlar, maskaralar, fondötenler ve vücut losyonları gibi binlerce kişisel bakım ürününde bolca görebilirsiniz. Ancak son birkaç yıl içerisinde, neredeyse 70 yıldır kullanılan ve her yerde bulunan kimyasalların, aslında sağlığımıza zararlı olup olmayacağı konusunda bilim adamları, ürün güvenlik düzenleyicileri ve kozmetik üreticileri arasında bir tartışma oluştu.
Paraben, göğüs kanseri insidansı artışı yapar mı? Östrojeni taklit etme kabiliyeti zayıf olan parabenlerin göğüs kanseri tümörlerinde bulunduğu ve diğer vücut dokularından izole edilebileceği gerçek mi? Sperm sayımında azalma ve erkek meme kanseri ve testiküler kanser oranlarını artırır mı? Cildimize emilip potansiyel olarak endokrin sistemimizi bozabilir mi?
Paraben Kanser Yapar mı?
Henüz bilmiyoruz. Ancak bazı araştırmacılar endişe nedeni olabileceğini düşünüyor. İngiltere’de Reading Üniversitesi’nde biyomoleküler bilimler alanında onkoloji ve araştırmacı kıdemli öğretim görevlisi olan Philippa Darbre bu konuyla ilgili en yetkili isimlerden biri. Östrojenin göğüs kanseri üzerindeki etkisi konusunda uzmanlık kazanmış. Darbre’nin ekibi, göğüs tümörü biyopsilerinden alınan 20 örneğin 18’inde paraben saptayan önemli bir çalışmayı 2004’te yayınladı. Çalışması, parabenlerin kansere neden olduğunu kanıtlamadı; sadece kanserli hücreler arasında paraben kolaylıkla tespit edildi. Çalışma, normal dokudaki paraben seviyelerini karşılaştırmadığı için eleştirildi, ancak sonuç daha fazla araştırma yapılması gerektiği yönündedir.
25 yıldan uzun süredir östrojen maruziyetinin meme kanseri gelişimi ve ilerlemesiyle bağlantılı olduğunu biliyoruz. Darbre, tamoksifenin (genellikle meme kanseri olan kadınlara reçete edilir) östrojen reseptörlerini bozmak için kullanıldığına işaret ediyor.
Özellikle paraben içeren losyonlar ve deodorantların kolların altında veya memenin yakınında uygulanması konusunda endişe edilmeli ve koltuk altında sadece sabun ve su tercih edilmelidir. Araştırmalar, göğüs kanseri tümörlerinin kabaca %55’inin göğsün üst dış kısmında, koltuk altına en yakın bölümde meydana geldiğini buldu. ABD Ulusal Kanser Enstitüsü, şu anda ürünlerin içindeki parabenin meme kanseri ile bağlantılı olduğu sonucuna varmak için belirleyici bir kanıt bulunmadığını, ancak daha fazla araştırmanın gerekli olduğunu açıkladı.
Paraben Riskleri
Yakın tarihli bir Danimarka araştırmasında endişeler gündeme geldi. Çalışmalar, paraben içeren losyonları cildine uyguladıktan birkaç saat sonra sağlıklı genç erkek gönüllülerin kanı ve idrarında paraben tespit edildiğini gösterdi. Araştırmacılar, kimyasalların emilmesinden, metabolize edilmesinden ve atılabilmesinden dolayı, “potansiyel olarak olumsuz sağlık etkilerine katkıda bulunabildiği” sonucuna varmışlardır.
Fakat Kanada Sağlık Bakanlığı, ABD Gıda ve İlaç İdaresi ve kozmetik içerikli maddelerin güvenliğini değerlendiren ABD merkezli endüstri sponsorlu bir uzman paneli olan Kozmetik İçerik İncelemesi (CIR); parabenlerin mevcut maruz kalma düzeylerinin güvenli olduğunu düşünüyorlar. Kozmetik İçerik İncelemesi; parabenleri 1984’te ve 2005’te tekrar tekrar inceledi ve her iki zamanda da kişisel bakım ürünlerinde bulunan düşük seviyelerde parabenlerin bir endişe sebebi olmadığı sonucuna vardı. 2005 yılında Avrupa Komisyonu Tüketici Ürünleri Bilimsel Komitesi, metil ve etil-parabenin kullanımının güvenli olduğunu doğrulamıştır. Diğer parabenler hakkında ise bilgi toplanmaya devam ediyor.
Ancak ABD Çevre Çalışma Grubu gibi araştırmacılar ve organizasyonlar, araştırmanın sadece bireysel ürün maruziyetine değil, yıllarca kullanılan birçok ürünün toplam etkisini değerlendirmenin bir yolunu bulmak gerektiğini söylüyor. Çevre Çalışma Grubu’nun yaptığı araştırmalar ortalama bir yetişkin tüketicinin günde 9 kişisel bakım ürünü kullandığını gösteriyor.
Parabenler İçin Bir Alternatif Var mı?
Parabensiz ürün üreticileri, parabenin koruyucu yetenekleri olmaksızın ürünlerin formüle edilmesi konusunda bir sürü zorluk olduğunu söylüyor. Kremler ve losyonlar genelde en zorlayanlardır. Koruyucu olarak; kekik, kekik otu, biberiye, altınmühür kökü, greyfurt çekirdeği özütü veya lavanta yağı çeşitli kombinasyonlarda kullanır, ancak doğal koruma özellikleri olan diğer formülasyonlar ve kombinasyonlar da araştırılıyor.
Parabenlerin bu kadar yaygın kullanılması sebebiyle, diğer alternatiflerin ucuz ve etkili olmaları gerekiyor. Kimse parabenlerden vazgeçmek istemiyor ama herkes daha iyi alternatifler arıyor. Çoğu şirket östrojenik nitelikleri olmayan koruyucular ararken parabenler kullanılmaya devam ediliyor. Bu arada, Darbre gibi bilim adamları tartışmayı netleştirmek için daha fazla kanıt bulmak için araştırmaya devam ediyor.
Tahminen 10 yıl içinde parabenler kullanımdan kaldırılacaktır. Bu duruma sadece tüketici talebi dahi sebep olabilir çünkü artık çoğu bilinçli tüketici paraben içeren ürünleri evlerine sokmuyor.
Parabensiz Ürün Kullanmak İstiyor musunuz?
Eğer içiniz rahat etsin istiyorsanız, paraben içermeyen bir vücut losyonu kullanın.Günümüzde paraben içermeyen markaların çeşitli formülleri mevcuttur. Son derece güvenli bir ürün kullanmak isterseniz, su içermeyen yağ bazlı organik ürünler kullanın. Karanlık kaplarda ve genellikle pompalı olur. Ve böylece ışık ve hava alıp hızlı bir şekilde bozulmazlar. Ayrıca gerçekten parabensiz olan doğal bir ürün kullanıyorsanız mutlaka son kullanma tarihlerine dikkat edin ve tavsiye edilen tüketim tarihinden fazla kullanmayın.
