Tıp dilinde rinosinüzit olarak bilinen sinüzit, genziniz şiştiğinde ya da iltihaplandığında ortaya çıkan bir sinüs enfeksiyonu.

Sinüzit genellikle virüs kaynaklıdır ancak bazı durumlarda bakteri veya mantar da enfeksiyona neden olabilir. Alerjiler ve diş enfeksiyonları gibi diğer durumlar da sinüzite katkıda bulunabilir.

Kronik veya Akut(Geçici)

Akut sinüzit en fazla dört hafta sürer ve genellikle soğuk algınlığı ve diğer solunum yolu hastalıklarının bir parçasıdır. Kronik sinüs enfeksiyonları on iki haftadan fazla sürer ve tamamen iyileşmesi zordur. Uzmanlar, sinüzit belirtilerinin yüz ağrısı, burun akıntısı ve tıkanıklığı olduğunu söylüyor.

Birçok sinüs enfeksiyonu hem akut hem de kronik formlarda sık sık görülür. Bir enfeksiyonunuz olup olmadığını öğrenmek, nedenini bulmak ve tedavi almak için doktorunuzla görüşün.

Sinüslerde Ağrı

Ağrı, sinüzitin en  büyük belirtisidir. Gözlerinizin üstünde, altında ve burnun arkasında farklı sinüsler var. Sinüs enfeksiyonunuz olduğunda bunlardan herhangi biri zarar görebilir. İnflamasyon ve şişme sinüslerinize basınç yapar ve bu da ağrıya sebep olur. Alnınızda, burnunuzda, çene kısmında, dişlerinizde veya gözlerinizde ağrı hissedebilirsiniz. Bu da baş ağrısını tetikler.

Burun akıntısı

Sinüzit feci bir burun akıntısına sebep olur ve gün içinde elinizde mendille gezmek zorunda kalabilirsiniz. İyi haber şu ki bu akıntı aynı zamanda burun kanallarını rahatlatır ve sinüslerinize iyi gelir. Bu akıntı burnunuzdan vazgeçip genzinizden de akabilir ve bu boğaz ağrısına ve kaşıntıya neden olur. Bu geniz akıntısı öksürmenize sebep olur ve sesinizi boğuklaştırır.

Burun tıkanıklığı

İltihaplı sinüsler burun kanallarında şişmeye neden olur ve bu nefes almanızı zorlaştırır. Bu yüzden muhtemelen normal şekilde koku veya tat almanız da mümkün olmayacaktır.

Baş Ağrısı

Sinüslerdeki basınç ve şişme, baş ağrısına neden olur. Çeneniz, yanaklarınız, dişleriniz, kulaklarınız da bu ağrıdan nasibini alır. En kötüsü uyandığınızda oluşan ağrılarıdır çünkü bütün gece sıvılar toplanır.

Tahriş ve Öksürük

Geniz akıntısı tahrişe neden olabilir, tahmin ettiğiniz üzere bu da öksürüğe neden olur. Öksürük uyumanızı zorlaştırabilir. Dik durduğunuzda veya başınızı yukarı kaldırdığınızda, öksürüğünüzün sıklığını ve yoğunluğunu azaltabilirsiniz.

Boğaz Ağrısı ve Ses Kısıklığı

Geniz akıntısı sinir bozucu bir gıdıklama hissiyle başlar ve boğaz ağrısıyla devam eder. Hastalığın süresi uzadıkça boğazınızdaki tahriş de artar ve sesiniz kısılabilir.

Ne Zaman Doktora Gitmeli?

Ateş, burun akıntısı, tıkanıklık veya yüzünüzdeki ağrı on günden fazla sürerse doktora gitme zamanı gelmiş demektir. Sinüzitte genelde ateşiniz çıkmaz ancak mümkündür. Hastalığınızı evde tedavi edemiyorsanız, doktora görünmeniz en iyisi.

Tedavi

Burun tıkanıklığını önleyici sprey kullanmak, kısa vadede rahatlamanıza yardımcı olur. Ancak, kullanımını en fazla üç gün ile sınırlandırmanız gerekir. Daha uzun süre kullanılması reaksiyona neden olabilir.

Özellikle alerjiniz varsa, antihistaminikler ve dekonjestanlar içeren reçetesiz ilaçlar, sinüs enfeksiyonlarına yardımcı olabilir. Bu tür ilaçlara örnek :SUDAFED, nymphomax, Allegra,Klaritin

Dekonjestanlar yüksek tansiyonlu kişiler, prostat sorunları, glokom veya uyku sorunlarıyla karşılaşanlar için önerilmez. En iyi seçim için mutlaka doktorunuzla konuşun.

Son yıllarda yapılan çalışmalar, burun spreyi kullanımının hem akut hem de kronik sinüzitte, ayrıca mevsimsel alerjilerde yararlı olduğunu göstermiştir.

Burnunuzu temizlemek için su da kullanabilirsiniz. Ancak musluk suyu kullanırken küçük bir enfeksiyon riski söz konusu. Musluk suyu kullanacaksanız, suyu kaynatın ve soğumasını bekleyin ya da bir su filtreleme sistemi kullanın.

Avrupa’da, bitkisel ilaçlar genelde sinüzit için kullanılıyor. Esansiyel yağların oral kapsülleri akut ve kronik sinüzitlerin tedavisinde etkili olabiliyor. Bu yağları kendiniz karıştırmanız önerilmez. Miktarını çok az veya fazla kullanmak alerjik reaksiyonlara ve başka türlü istenmeyen yan etkilere neden olabilir. Bu yöntemlerin hiçbiri işe yaramadığı takdirde doktorunuzun önerisiyle amoksisilin gibi antibiyotikler kullanabilirsiniz. Ancak maalesef bu antibiyotikler ishal ve diğer mide sorunları gibi yan etkilerde bulunabilir.

Sinüzit önlenebilir mi?

Burnunuzu ve sinüsleri tahriş eden şeylerden kaçınılması sinüzitin azalmasına yardımcı olabilir. Sigara dumanı özellikle sinüzite sebep olur. Sigara içmek, burun, ağız, boğaz ve solunum sisteminizin koruyucu unsurlarına zarar verir. Bırakmak istiyorsanız ama başaramıyorsanız doktorunuza danışın. Sigarayı bırakmak hem akut hem de kronik sinüzit ataklarının önlenmesinde önemli bir adım olabilir. Sinüziti önlemek için bir başka yöntem ise özellikle soğuk havalarda ve grip mevsiminde ellerinizi sık sık yıkamak. Alerjilerde sinüzite neden olabilir bu nedenle kalıcı sinüzite neden olan bir alerjiniz varsa, büyük olasılıkla alerjinizi tedavi etmeniz gerekecektir. Alerjinizi kontrol altında tutmak tekrarlanan sinüzit ataklarını önlemeye yardımcı olabilir.

Çocuklarda Sinüzit

Çocuklarda alerji ve enfeksiyon yaygın bir durum. Soğuk algınlığı ise çocuklarda sık sık görülüyor ve bunların yüzde 10’unun akut sinüzite neden olduğu düşünülüyor.Aşağıdaki semptomlar varsa çocuğunuz sinüzit olmuş olabilir:

  • Soğuk soğuk terleme
  • Gözlerin etrafında şişme
  • Burun tıkanıklığı
  • Kötü nefes, öksürük, mide bulantısı veya kusma
  • Baş ağrısı
  • Kulak ağrısı
  • Çocuğunuz için en iyi tedavi sürecini belirlemek için çocuğunuzun doktoruyla görüşün. Burun spreyleri, ağrı kesiciler sinüzit için etkili tedavilerdir. Çocuğunuz 2 yaşından küçükse, öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları veya dekonjestanlar kullanmayın.

Çocukların yüzde 90’ı, antibiyotik kullanımı olmadan tamamen iyileşir. Ağır ciddi sinüzit vakalarında veya sinüzit nedeniyle başka komplikasyonlara sahip olan çocuklarda antibiyotik kullanılır. Çocuğunuz tedaviye cevap vermezse veya kronik sinüzit gelişirse, doktorunuz kulak burun boğaz (KBB) konusunda uzmanlaşmış bir doktora yönlendirebilir.

Tedavi

Akut sinüzit, uygun bakım ve ilaçlarla bir ila iki hafta içinde iyileşir. Kronik sinüzit daha şiddetlidir ve uzun süreli tedavi gerektirebilir. Kronik sinüzit üç ay veya daha fazla sürebilir.

Hem akut hem de kronik vakalar için birçok tedavi ve prosedür mevcuttur. Birden fazla atak ya da kronik sinüzit geçirseniz bile, bu enfeksiyonlardan kurtulmak için bir doktora görünmeniz yeterli.