Bezelyenin pek çok farklı türü var ve tatlı bezelye ile sultani bezelye genelde birbiriyle karıştırılan iki popüler seçenek.

İkisi de benzer besin değerlerine sahip görece tatlı bezelye türleri.

Pek çok yönden karşılaştırılabilir olsalar da, birbirlerinden dikkat çekici farkları da var.

Aynı Aileye Dahiller
Tatlı bezelye ve sultani bezelyenin özellikleri benzer çünkü ikisi de baklagiller familyasına aitler.
Ancak yakın akraba olmalarına karşın hala iki farklı tür olarak kabul ediliyorlar.

Sultani Bezelye

Sultani bezelye yüzyıllardır yetiştiriliyor.

Çin ile ilişkilendirilmelerine karşın güneybatı asya kökenli oldukları söyleniyor.
Sultani bezelyenin kabuğu tatlı bezelyeye göre daha düz ve bezelye taneleri daha küçük. Hatta çoğu zaman kabuğunun içinde daha tam olgunlaşmadan hasat ediliyorlar.

Yemeden önce kabuğunun kenarındaki sert kıymığı çıkartmak gerekiyor.

Tatlı bezelyede olduğu gibi sultani bezelye de baklagiller ailesine dahil.

Buz ve kara direnebilen bu bezelye genelde yıl boyu bulunuyor ancak zirve yaptığı zaman kış başlangıcı.

Tatlı Bezelye

Tatlı bezelye 1970’lerde yaratılan bir tür ve sultani bezelye ile bahçe bezelyesinin karışımı.

Bahçe bezelyesi sultani bezelyeden biraz daha tatlı ama dış kabuğu daha sert ve yemeden önce soyulması gerekiyor.

Sultani bezelye ile bahçe bezelyesinin çaprazlanması sonucunda kabuğunun soyulması gerekmeyen biraz tatlı bir bezelye elde ediliyor.

Tatlı bezelyenin kabuğu biraz daha kavisli.

Sultani bezelye gibi yemeden önce kabuğunun dışındaki sert ipliksi kısmın çıkarılması gerekli ancak bu parçanın olmadığı türleri de var.

Tatlı bezelye genelde yıl boyu bulunuyor ancak en iyi zamanı Mart-Nisan aralığı.

Özetle: Sultani ve tatlı bezelyenin ikisi de baklagiller ailesinin üyeleri. Teknik olarak aynı türe dahil farklı vasyasyonlar. Tatlı bezelye sultani bezelye ile bahçe bezelyesinin çaprazlanması sonucu elde ediliyor.

Tat Farklılıkları

Tatlı ve sultani bezelye pek çok yemekte birbirinin yerine kullanılabilir çünkü aromaları benzer.

Temel fark tatlılık düzeyleri.
Sultani bezelye birazcık gevrek tatlı bir bezelyedir.
Tatlı bezelye ise yine gevrektir ancak daha tatlı bir profili vardır çünkü bahçe bezelyesi ile çaprazlanmıştır.
Hatta bezelye dünyasının en aroma dolu bezelyesi kabul ediliyor.

Özetle: İki bezelye türünün de aromaları benzer ancak tatlı bezelye biraz daha tatlı ve aromalı olma eğiliminde.

Benzer Besin Değerleri

Sultani bezelye ve tatlı bezelye besin profili bakımından benzer.

100 gramında şu değerlere sahipler:

• Kalori: 42
• Karbonhidrat: 7.5 gram
• Lif: 2.6 gram
• Protein: 2.8 gram
• A vitamini: Günlük ihtiyacın %22’si
• C vitamini: Günlük ihtiyacın %100’ü
• K vitamini: Günlük ihtiyacın %31’i
• Folat: Günlük ihtiyacın %10’u
• Magnezyum: Günlük ihtiyacın %6’sı
• Fosfor: Günlük ihtiyacın %5’i
• Potasyum: Günlük ihtiyacın %6’sı
• Manganez: Günlük ihtiyacın %12’si

Diğer kabuklu bezelyelerin aksine sultani ve tatlı bezelye daha az nişastalı, yani karbonhidratları daha az.

Hatta ikisi de 100 gramında 8 gram kadar karbonhidrata sahip.

Her iki türü de C vitamini, K vitamini ve folat olmak üzere önemli besin değerlerine sahipken, yağ, kolesterol ve sodyum miktarları düşük.

Hangi bezelyeyi seçerseniz seçin, düşük kalorili ve besleyici olacaktır.

Özetle: Sultani ve tatlı bezelyenin besin profilleri aynı ve diğer bezelyelere göre daha az nişastaya sahipler. Kalori miktarları düşükken bol miktarda besin, lif, C ve K vitaminleri ile folat sağlıyorlar.
Sağlığa Potansiyel Faydaları

C Vitamini

Her iki bezelye türü de mükemmel C vitamini kaynakları ve 100 gram kadarı günlük ihtiyacın %100’ünü karşılıyor.

C vitamini azalan kalp hastalığı riski, daha iyi tansiyon ve bağışıklık sistemi gibi pek çok faydaya sahip güçlü bir antioksidan.

Ek olarak, bezelye flavonoid ve karotenoid gibi diğer antioksidanlar bakımından da zengin.
Bunların hücre hasarına engel olarak kalp hastalığı ve kriz riskini azalttıkları biliniyor.

K Vitamini

Her iki bezelye türü de iyi bir K vitamini kaynağı.

Bu besin pek çok vücut fonksiyonunda kullanılıyor ve buna kan pıhtılaşması ve kemik metabolizması dahil.
Pek çok çalışmada K vitamininin kemik gücü ve yoğunluğunu arttırmakta rol oynadığı belirtiliyor.

Yetersiz K vitamini alımı ile osteoporoz arasındaki bağ güçlü.

Bu vitamin aynı zamanda kalp sağlığı için de önemli görünüyor – kan damarlarının kalsifikasyonuna engel olarak kalp hastalığı riskini azaltıyor.

Bunlara ek olarak, pek çok çalışmada K vitamininin kasılmış damarları rahatlatarak tansiyonu düşürdüğü ve kalbin kanı vücutta daha rahat dolaştırdığı belirtiliyor.

Lifler

Her iki bezelye türü de lifler bakımından zengin ve bunlar genel sağlık için önemliler.

Lifler kabızlığı önleyerek sindirim sağlığına iyi geliyorlar ve kan şekeri kontrolünde de etkililer.

Ek olarak, lifler tokluk veriyor ve kilo vermeye yardımcı oluyorlar.

Özetle: C vitamini, K vitamini ve lif içeriğinden dolayı her iki bezelye türü de sağlığa faydalı. Kalp hastalıkları riskini azaltıyorlar, tansiyon kontrolünü iyileştiriyorlar, sindirime ve kilo vermeye iyi geliyorlar.

Nasıl Kullanmalı?

Her iki bezelye de taze ve donmuş olarak satılıyor.

Bu bezelyeleri kullanmanın en kolay ve iyi yolu, kabuklarındaki ipliği çıkartmak ve çiğ tüektmek. Ayrıca humusa veya yoğurda batırabilirsiniz.

Ek olarak, gergin ama çıtır dokuları ve tatlı aromaları sayesinde salatalara da eklenebilirler.

Her iki türü de zeytinyağında kavrulabilir, sarımsak ile sotelenebilir veya buğulanabilir.

Ek olarak, sultani ve tatlı bezelyeyi makarnaya ve patates kızartmalarına da ekleyerek sebze alımını arttırabilirsiniz.

Ancak baklagilleri aşırı pişirmeyin çünkü gevrekliklerini kaybederler.

Özetle: Sultani bezelye ve tatlı bezelye çiğ olarak besleyici bir atıştırmalık haline gelirler ama ikisini de biraz tatlılık eklemek için salatalara katabilirsiniz.

Sonuç Olarak

Tatlı bezelye, sultani bezelye ve bahçe bezelyesinin bir karışımı.

Sultani bezelyenin kabuğu düz ve küçük, tatlı bezelye ise daha yuvarlak.

Her ikisinin de besin profili aynı ve aromaları da benzer. Yine de tatlı bezelye biraz daha tatlı ve aromalı.
Sultani bezelye ile tatlı bezelyenin farklı ve benzer yanları olsa da, ikisi de dengeli bir beslenme için mükemmel bir imkan sunuyorlar.