Tek yumurta ikizleri hakkında sahip olunan klişelerden bir tanesi, onların klon olduğudur. Aynı görünürler, aynı davranırlar ve tamamen “aynı” olmaları beklenir. Ancak tek yumurta ikizi tabiri aslında onların görünümünü değil, oluşma şeklini ifade eder.
Tek Yumurta İkizi Nedir?
Tek yumurta ikizleri resmi olarak monozigotik olarak tanımlanır. Monozigotik ikizler tek bir döllenmiş yumurtadan(zigot) oluşurlar. Zigot döllenmenin ardından ikiye ayrılır ve bu nedenle iki tane bireysel embriyo gelişir. İki embriyo da aynı yumurta-sperm kombinasyonunun sonucu olduğu için, aynı genetik kökenleri ve aynı DNA’ları vardır.
Çift yumurta ikizleri ise iki ayrı sperm tarafından döllenen iki yumurtadan oluşurlar. Pek çok kadın bir döngüde tek bir yumurta üretse de, bazen birden fazla yumurta üretilir. Çift yumurta ikizleri birbirlerinin genetik özelliklerinin %50’sini paylaşırlar ve bu miktar farklı zamanlarda doğmuş kardeşler ile aynıdır.
Tek Yumurta İkizlerine Dair İlginç Bilgiler
- Tek yumurta ikizlerinin doğum oranları farklı toplumlar arasında neredeyse aynıdır.
- Genel olarak ikiz doğumlar 1980’lerin sonundan beri yükseliş göstermiş olsa da tek yumurta ikizlerinde oran genel olarak stabil kalmış durumda. Tek yumurta ikizleri 1000 doğumda 3 görülürken, tüm ikizlerin oranı ise 1000 doğumda 33’tür.
- Tek yumurta ikizlerinin tüp bebek tedavisinde ortaya çıkma oranları doğal döllenmelere göre iki kat fazla olmaktadır.
- Tek yumurta ikizleri tüm ikizlerin üçte birine tekabul etmektedir. Çift yumurta ikizleri tek yumurta ikizlerine göre iki kat daha yaygındır.
- Tek yumurta ikizinin oluşma sürecinin sebepleri tam olarak bilinmiyor. Kimse yumurtanın neden ikiye bölündüğünü bilmiyor ve esasında normal gelişim sürecindeki bir hata.
- İkiz sahibi olma ihtimalinizi arttırabilecek kalıtımsal bir özellik yoktur. Tek yumurta ikizliği aile boyunca görülmez. Bu şekilde görülen vakalar genellikle şans veya tesadüf eseridir.
Aynı gen setlerini paylaşmalarına rağmen tek yumurta ikizleri kendilerine has bireylerdir. Hiç bir ayrı insan tamamen aynı değildir. Rahimdeki ve doğduktan sonra karşılaştıkları hafif farklardan etkilenirler.
Yarı İkizler
2007 yılında tanımlanan yeni bir ikiz türü yarı ikizler olarak adlandırılıyor. Çok nadiren ortaya çıkıyor ve iki spermin bir yumurtayı dölleyip bölünmesi ile ortaya çıkıyor. Bu nedenle ikizler annelerinden aynı genleri alıyorlar ama her yumurta babanın DNA’sının biraz farklı bir halini alıyor.
Tek Yumurta İkizlerinin Cinsiyetleri
Tek yumurta ikizleri ya iki kız ya da iki erkek olurlar. Bu kuralın tek istisnası kromozomal problemlerden kaynaklanan nadir istisnalardır.
Plasentayı Paylaşmak
Pek çok doktor tek yumurta ikizlerini bazen iki plasentanın varlığından dolayı çift yumurta ikizi sanabiliyor. Bu durum yumurtanın nasıl bölündüğüne bağlı. Eğer yeterince erken dönemde bölünme olursa, iki embriyo da rahme ayrı olarak yapışırlar ve ayrı plasentalar geliştirirler. Fakat bölünme daha geç olursa aynı plasentayı paylaşabilirler.
Tıbbi Endişeler
Bazı tek yumurta ikizlerinde onları gebelikte risk altına sokan rahatsızlıklar oluşabiliyor. Plasenta paylaşan ikizler ikizden ikize transfüzyon sendromu riskine sahip olabilirler. Mo-Mo ikizler ise tek bir amniyotik kese içerisinde olurlar ve göbek kordonları birbirine dolanıp baskı yapabilir.
Tek Yumurta İkizi Olup Olmadıkları Nasıl Bilinebilir?
İlla ki sadece bakarak anlaşılmayabilir çünkü pek çok tek yumurta ikizi fiziksel benzerlik gösterse de, çift yumurta ikizlerinde de benzerlik olabilmekte. Genelde tam teşhis için doktor kan testleri ve genetik testlerden faydalanır.
Tek Yumurta İkizlerini Ayırmak
Pek çok tek yumurta ikizi aynı görünse de, illa ki birbirinden ayırt edilemez olmak zorunda değiller. Saç tarzı, ben ve sivilceler, lekeler, kişiye özel bakışlar ve ifadeler gibi şeyler onları ayırt etmenize yardımcı olabilirler. Pek çok insan parmak izlerinin aynı olup olmadığını merak eder ve aslında bu ikizlerin parmak izleri farklıdır. Rahimde karşılaştıkları çok küçük ortam değişiklikleri bile biraz farklılaşmaya sebep oluyor ama parmak izlerinde belli bir benzerlik de olabiliyor.
Gizli Dil Kullanımı
Pek çok insan tek yumurta ikizlerinin özel bir bağa sahip olduğunu ve birbirlerinin düşüncelerini okuyabildiklerini düşünür. Bazıları onların kendilerine has bir dil oluşturduklarını da düşünür. Bu durum pek çok araştırmacıyı hayran bırakıyor.
Aynı Sınıfta mı Olmalılar?
Her ebeveyn çocuğunun optimum sınıf ortamında bulunması için uğraşmalıdır ve bu her çocuk için değişir. Bu nedenle bu konuda net bir cevap yok.
Aynı Arkadaşlara mı Sahip Olmalılar?
Benzer genetik geçmişe sahip olan tek yumurta ikizleri ilişkiler konusunda benzer tercihlere sahip olabilirler. Aynı arkadaşlara da sahip olabilirler. Ancak tüm ikizlerin birer birey olduğu onlara söylenmeli ve ilişki, arkadaşlık fırsatlarını da buna göre geliştirmeleri sağlanmalı.
