Tip 2 diyabeti olan kişilerde, vücut dokuları yavaş yavaş insülin hormonuna tepki olarak gelişen ‘’insülin direnci’’ adı verilen bir metabolik sendrom başlatır. Bu da maalesef yüksek kan şekeri ve anormal kan yağı, yani kolesterol seviyesine yol açar. Tip 2 diyabetli kişiler genelde yüksek düzeyde trigliserit ve “kötü” kolestrol; düşük yoğunluklu lipoprotein ve düşük “iyi” kolesterol; yüksek yoğunluklu lipoprotein düzeylerine sahip olmaktadır.

Yüksek kan şekeri, kanda bulunan yağ anormallikleri ile birlikte diyabetli kişilerde kalp rahatsızlığı ve felç riskini arttırır. Neyse ki hem kan şekeri hem de kandaki yağ seviyeleri sağlıklı planlanmış uygun bir diyetle düzelebilir. American Diabetes Association (ADA), belirli diyetlerden ziyade bazı yönergelere uygun hazırlanan bireyselleştirilmiş beslenme planlarını önermektedir. Bununla birlikte, kilolu tip 2 diyabeti olan insanlar için kalori kısıtlaması çok önemlidir.

Akdeniz Diyeti

Akdeniz diyeti; Akdeniz, İspanya, Yunanistan ve Güney İtalya gibi zeytin yetiştiren ülkelerde yemek yeme biçimini ifade eder. Diyet; zeytin yağı, meyve, sebze, fasulye, tahıl, fındık ve tohum tüketiminden oluşur. Kümes hayvanlarının, balıkların, deniz ürünlerinin, yumurta, peynir ve yoğurtun orta miktarda alınması da diyetin karakteristik özelliklerini oluştururken; kırmızı et ve şekerli gıdaların tüketimi sınırlıdır.

Bazı araştırmalar düzenli yapılan Akdeniz diyetinin tip 2 diyabetli kişilerde hem kolesterolü düşürmüş hem de kilo kaybına yol açtığını göstermiştir. Diyetin yararlı olmasının bir nedeni balık, yağ ve fındıkta bulunan omega-3 yağ asitlerinin bolluğudur. Omega-3 yağ asitleri trigliseritleri düşürür, ancak LDL’de hafif bir artışa neden olabilir.

Vegan ve Vejetaryan Diyetler

Vejetaryen diyet kapsamında bitki bazlı besinler yer alır; ancak yumurta, tereyağı ve peynir gibi hayvan olmayan, hayvandan alınan ürünlere izin verilir. Vegan diyeti ise yalnızca bitki bazlı besinleri içerir. Her ikisinin de diyabetli kişilerde kolesterol düzeylerini düşürdüğü görülmüştür.
Vegan ve vejetaryen diyetlerin bir kısmının, kolestrol düşürücü etkisi olan çözünebilir lif alımının artmasıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, bu diyetler sayesinde kolesterol ve doymuş yağ alımları büyük ölçüde azaltılır. Beslenme ve Diyetetik Akademisine göre, iyi planlanmış vejetaryen ve vegan diyetleri, beslenme bakımından eksiksiz ve sağlıklı olabilir ve diyabet de dahil olmak üzere birçok hastalığın önlenmesi ve tedavisinde yararlıdır. Yine de doktor kontrolünde karar verilmeli ve uygulanmalıdır.

Düşük Karbonhidrat Diyetleri

Karbonhidratlar kan şekeri düzeylerini etkiler. Değişken düzeylerde karbonhidrat kısıtlaması öneren birçok farklı düşük karbonhidrat diyeti vardır. South Beach ve Zone diyetleri orta derecede kısıtlayıcı düşük karbonhidrat diyetlerine örnektir. Atkins ve Paleo diyetleri gibi çok düşük karbonhidratlı diyetler karbonhidratları, vücudun kan şekeri yerine yakıt için yaktığı ketoz olarak adlandırılan bir metabolik durumu tetiklemek için ciddi şekilde sınırlar.

Sonraki Adımlar Nasıl Atılmalı?

Beslenme şekli, diyabet yönetiminin temel taşlarından biridir. Özellikle tip 2 diyabet teşhisi konulan her hasta, bir beslenme uzmanıyla çalışmalıdır. Beslenme planınızın tüm tıbbi gereksinimlerinizi karşılaması için bu çok önemlidir. Diyet değiştirmeden önce de kesinlikle doktorunuza danışmanız çok önemlidir, çünkü yeme düzeninizi değiştirmeniz diyabet ilaçlarınızın ayarlanmasını gerektirebilir.