Sağlıklı tırnaklar pürüzsüz görünür ve rengi net olur. Yaşlandıkça ise, çizgiler gelişebilir veya tırnaklarınız biraz daha kırılgan olabilir. Bu durum zararsızdır. Hasar nedeniyle oluşan sorunlar, tırnak ile beraber büyümeye ve artmaya devam eder. Leke, renk değişiklikleri ve tırnak ayrılması ve kopması gibi tırnak bozuklukları; parmak ve el yaralanmaları, viral siğiller (periungual siğiller), enfeksiyonlar ve kemoterapi için kullanılanlar gibi bazı ilaçlardan kaynaklanabilir.
Farklı medikal sorunlar da tırnaklarınızın görünümünü değiştirebilir. Ancak, bu değişikliklerin yorumlanması zor olabilir. Tırnaklarınızın tek başına görünümü, belirli bir hastalığı teşhis etmek için yeterli değildir. Dermatoloğunuz bu bilgileri diğer belirtileriniz ve fiziksel muayenenizle birleştirip, tanı koymak için kullanacaktır. Tırnaklarınızda oluşan değişikliklerle ilgili herhangi bir şüpheniz varsa öncelikle bir dermatoloğa başvurmalısınız.
Tırnak Bozuklukları
Tırnaklarınızdaki bazı değişiklikler dikkat gerektiren tıbbi durumlardan kaynaklanmaktadır. Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz, bir dermatoloğa görünün:
• Renk bozulması ve değişmesi (koyu çizgiler, beyaz çizgiler veya tırnak renginde değişiklikler)
• Tırnak şeklinde değişiklikler
• Tırnak kalınlığında değişiklikler (kalınlaşma veya incelme)
• Kırılgan hale gelen tırnaklar
• Batık tırnaklar
• Tırnakların etrafında kanama
• Tırnak çevresinde şişlik veya kızarıklık
• Tırnak çevresinde ağrı
• Etten ayrılan tırnak
Bu tırnak bozukluklarına, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sorunlar neden olabilir.
Beau Çizgileri (Beau’s Lines)
Tırnağınızda bulunan çöküntülere Beau çizgileri denir. Bunlar kötü beslenmenin bir göstergesi olabilir. Beau çizgilerine neden olan diğer sorunlar aşağıda belirtilmiştir:
• Kızamık ve kabakulak gibi yüksek ateşe neden olan hastalıklar
• Periferik vasküler hastalık
• Zatürre
• Kontrolsüz diyabet
• Çinko eksikliği
Çomak Parmak (Clubbing)
Tırnaklar kalınlaşır ve tırnak uçları ile parmaklar kıvrılır. Genellikle yıllarca devam eder. Bu, kandaki oksijen seviyesinin düşmesi yüzünden olabilir ve aşağıdakilerle ilişkilidir:
• Kardiyovasküler hastalıklar
• Enflamatuvar bağırsak hastalığı
• Karaciğer hastalıkları
• Pulmoner hastalıklar
• AIDS
Kaşık Tırnak (Koilonychia)
Koilonychia’da, tırnaklar eğilir ve kaşık gibi dışarı doğru çıkar. Aynı zamanda “kaşık tırnak” olarak da adlandırılır. Bazen tırnak bir damla sıvı tutacak kadar kıvrılır. Kaşık tırnak, aşağıdaki sorunlara bağlı olarak ortaya çıkabilir:
• Demir eksikliğine bağlı anemi
• Kalp hastalığı
• Hemokromatozis (Bir karaciğer bozukluğu)
• Lupus eritematoz (İltihaplanmaya neden olan otoimmün bir hastalıktır)
• Hipotiroidizm
• Raynaud hastalığı (Kan dolaşımını sınırlayan bir durum)
Lökonişi (Beyaz Lekeler)
Tırnak üzerinde oluşan düzgün olmayan beyaz lekeler veya çizgiler lökonişi olarak adlandırılır. Genellikle hafif bir travmanın sonucu oluşur ve sağlıklı bireylerde görüldüğünde zararsızdır. Bazen lökonişi, sağlık sorunları veya beslenme yetersizliği ile ilişkilidir. Kullanılan bazı ilaçlardan ve bulaşıcı, metabolik veya sistemik hastalıklardan da kaynaklanabilir.
Mees çizgileri (Mees Lines)
Mees çizgileri, enine beyaz çizgilerdir. Bu arsenik zehirlenmesinin bir işareti olabilir. Eğer böyle bir sorun yaşıyorsanız, vücudunuzda arsenik olup olmadığını kontrol etmek için doktorunuz sizden saç veya doku örneği alacaktır.
Onikolizis (Onycholysis)
Tırnak yüzeyi, tırnak yatağından ayrıldığında, beyaz renge döner. Buna onikolizis denir. Bu durum, enfeksiyon, travma veya tırnaklarda kullanılan ürünlerden kaynaklanabilir. Onikolizis için diğer nedenler şunlardır:
• Sedef hastalığı
• Tiroid hastalığı
Çukurlaşma
Çukurlaşma, tırnağın içinde küçük çöküntüler veya küçük çukurlar ile seyreder. Sedef hastalığı olan kişilerde yaygındır. Bazı sistemik hastalıklar da çukurlaşmaya neden olabilir.
Terry Tırnağı
Tırnakların ucunda koyu bir çizgi oluşmasıyla kendini gösterir. Bu durum, genellikle yaşlanmadan kaynaklanır, ancak aynı zamanda aşağıdaki sebeplerden de meydana gelebilir:
• Konjestif kalp yetmezliği
• Diyabet
• Karaciğer hastalığı
Sarı Tırnak Sendromu
Tırnaklar kalınlaşır ve normalden olduğundan daha yavaş uzar. Bazen tırnak, tırnak yatağından çekilebilir. Aşağıdaki sebeplerden oluşabilir:
• Lenfödem
• Plevral efüzyon (akciğer ve göğüs boşluğu arasında sıvı birikimi)
• Kronik bronşit veya sinüzit gibi solunum hastalıkları
• Romatoid artrit
Bunlar tırnak bozukluklarından bazılarıdır. Bu sorunlardan herhangi birini yaşıyorsanız, herhangi bir tıbbi durumun kanıtı değildir. Durumunuzun ciddi olup olmadığını belirlemek için dermatoloğunuzu ziyaret etmeniz gerekir. Çoğu durumda, tırnaklarınıza düzenli olarak bakım yapmak, görünüşünü düzeltmek için yeterlidir.
Tırnaklarınıza Nasıl Bakım Yapabilirsiniz?
Tırnaklarınıza özen göstererek birçok tırnak bozukluğunu önleyebilirsiniz. Tırnaklarınızı sağlıklı tutmak için aşağıdaki genel kurallara uyun:
• Tırnaklarınızı ve kenarındaki deriyi yemeyin veya koparmayın.
• Tırnaklarınızı banyodan sonra, yumuşakken, her zaman tırnak makası kullanarak kesin.
• Tırnaklarınızı kuru ve temiz tutun. Mümkün ise her elinizi yıkama sonrası tırnaklarınızı da eliniz ile birlikte kurulayın ve nemlendirin.
• Keskin bir manikür makası kullanarak, tırnağınızı düz bir şekilde kesin ve kenarları hafifçe yuvarlayın.
• Tırnaklarınız kırılgan ya da incelmiş ise daha çok hasar görmesini önlemek için kısa tutun. Tırnaklarınızı ve tırnak yatağını nemlendirmek için tırnak bakım losyonu veya kremi kullanın.
Eğer manikür ve pedikür için kuaföre gidiyorsanız, hijyenik olmasına özen gösterin ve eğer yapabiliyorsanız kendi makasınızı ve törpünüzü götürün. Ayrıca her işlemden sonra, eve döndüğünüzde, dermatolog doktorunuzun önerdiği bir ürünle ayaklarınızı ve ellerinizi dezenfekte edebilirsiniz. Bozulmuş ve uzun süredir kullanılan ojeleri atın ve çok fazla aseton kullanmamaya dikkat edin. Herhangi bir problemi göz ardı etmemek için tırnaklarınızda bir sorun olduğunu fark ederseniz doktorunuza danışın.
