Vagus siniri beyne, kalbe, akciğerlere ve sindirim sistemine sinyaller taşır. Bedendeki en uzun kafatası siniridir ve beyinden kalın bağırsaklara kadar uzanır.

Vagus siniri kalp ritmi, konuşma, ruh hali ve idrar çıkışı gibi istemsiz duyular ve motor işlevlerde rol oynar. Bedenin savaş ve kaç tepkisine girip çıkmasını sağlar ve rahat olduğunuzda parasempatetik moda geçmenizi sağlar.

Ancak vagus siniri stres ve yaş gibi faktörlerden dolayı tekrar parasempatetik moda geçme yeteneğini kaybedebilir. Vagal disfonksiyon olarak bilinen bu durum yüksek tansiyon, kalp hastalığı, tip-2 diyabet, depresyon ve anksiyete gibi rahatsızlıkların riskinde artışa sebep olur.

Bu nedenle vagus siniri ve onun işlevlerini iyileştirmeye dair büyük bir ilgi mevcut.

Vagus siniri ve onun hem zihinsel hem de fiziksel sağlık üzerinde oynadığı role dair bilmeniz gerekenler aşağıda.

Vagus Siniri Nasıl Uyarılır?

Epilepsisi olanlarda vagus siniri uyarımı nöbetlerin tedavi edilmesine yardımcı olabiliyor. Bu tıbbi prosedürde bedeninize vagus sinirini elektrik uyarımları ile uyarmaya yarayan bir cihaz yerleştirilir. Aynı zamanda başka tedavilerde başarı elde edemeyen depresyon hastalarında da kullanılabilir.

Vagus sinirinden kaynaklanan bazı fizyolojik tepkilerin düzenlenmesine katkı sağlar.

Bu cihazın multipl skleroz, migren ve Alzheimer hastalığı gibi diğer sağlık problemlerinde de işe yarayıp yaramayacağına dair araştırmalar devam ediyorlar.

Yeni araştırmalara göre Long COVID-19 rahatsızlığı belirtilerine sahip olanlarda virüs vagus siniri üzerinde yan etkilere sebep olabiliyor ve bu da kalıcı ses problemlerine, sersemliğe ve düşük tansiyona yol açabiliyor.

Ancak stres düzeylerinizi ve genel sağlığınızı iyileştirmek için yollar arıyorsanız, vagus sinirini doğal yollardan güçlendirmenin yolları da var.

Meditasyon

Bu uygulama zihni yatıştırıyor ve derin nefese odaklanmanızı sağlıyor. Meditasyon yaparken nefes verişlerinizin nefes alışlarınızdan daha uzun olmasını sağlamanız gerekiyor. Böylece kalp ritminin yavaşlaması sağlanıyor.

Meditasyon otonom sinir sisteminizi düzenleyebiliyor. Hızlı nefesi, hızlı kalp ritmini ve kortizol düzeylerini azaltabiliyor.

Yoga da aynı sebeplerden yardımcı olabiliyor. Tek yapmanız gereken nefeslerinize dikkat etmek.

Spor

Spor yapmak ve bedeninizi hareket ettirmek vagus sinirinizi etkileyebiliyor. Interval egzersizleri ve direnç egzersizleri vagus sinir aktivitesinde artış sağlıyorlar ve ayrıca kalp ritmi çeşitliliğinizin artmasına yardımcı oluyorlar.

Egzersiz sempatetik sinir aktivitelerini azaltıyor ve parasempatetik tepkileri kontrol ediyor ve böylece kalp damar ve solunum işlevlerinde iyi bir denge yakalanıyor.

Masaj

Araştırmalara göre bir masaj türü olan refleksoloji, vagal tonu arttırabiliyor ve tansiyonu düşürebiliyor. Masaj vagus sinirinin artan aktivitesinden kaynaklanan etkilerin bazılarını azaltabiliyor.

Bileğinizi döndürerek, kısa dokunuşlar ile ayak tabanını ovalayarak ve ayak parmaklarınızı hafifçe ileri geri esneterek kendinize ayak masajı yapabilirsiniz.

Müzik

Müzik bizi motive edebilir, keyif verebilir ve duygularımıza dokunabilir. Vagus siniri söz konusu olduğunda müziğin onu nasıl etkilediğine dair araştırmalarda farklı sonuçlar var.

Vagus siniri ses tellerinize bağlıdır ve bu teller boğazınızın arkasında bulunan kaslardan oluşurlar ve iç kulaktan geçerler.

Şarkı söyleyerek, mırıldanarak ve sakinleştirici, yatıştırıcı bir müzik dinlemeyi deneyebilirsiniz. Bu sesler ve titreşimler vagus sinirinizi uyarabilirler.

Soğuk Suya Dalmak

Stresi azaltmak için kafasını bir kova buzlu suya sokan bazı insanlar var.

Pek çok profesyonel sporcu da rahatlamanın kısa vadeli etkilerini iyileştirmek için kendini soğuk suya sokuyor.

Araştırmalara göre soğuk suya girmek kalp ritmini yavaşlatarak ve kanı beyne göndererek stresi azaltabiliyor. Yüzünüze veya boynunuza bir buz koyabilir veya soğuk bir duş alabilirsiniz.

Vagus Sinirini Uyarmanın Faydaları

Vagus siniri hem zihinsel hem de fiziksel sağlığınızı çeşitli yollardan etkileyebilir. Uyarıcı cihazlar veya diğer yöntemler ile aşağıdaki faydaları elde edebilirsiniz:

  • Epilepsisi olanlarda nöbetlerin azalması
  • Depresyon tedavisi
  • Duyguların yönetimi
  • Tansiyonun azalması
  • Kalp ritminin azalması
  • İnflamasyonun Azalması
  • Migren ve baş ağrılarının azalması

Vagus siniri bedeninizde önemli bir rol oynar. Vagus sinirini güçlü ve dengeli tutmak çeşitli duygusal ve fizyolojik belirtilere daha verimli bir tepki vermenizi sağlar.

Kalbiniz hızlı da atsa yavaş da atsa bir denge istenir. Bu nedenle kalp damar ve solunum işlevlerini düzenlemek önemli hale gelir.