Tipik ömür süresince, her gün uykuya harcadığımız zaman azalır. Yenidoğanlar, her gün 16 ila 20 saat arasında uyurlar. Bir ve dört yaş arasındaki çocukların günlük toplam uyku süresi yaklaşık 11 veya 12 saate düşer. Bu kademeli gerileme, çocukluk döneminde de devam eder; böylece ergenlik dönemindeki kişilerin günlük ihtiyacını karşılaması için yaklaşık dokuz saat uykuya ihtiyacı olacaktır. Orta çağdaki erişkinler ise uykuda en az sekiz saat geçirmelidir ve yaşlılar da uyku için halen sekiz saate kadar ihtiyaç duyabilirler ancak genellikle daha az uyku söz konusu olur.
Uyku süresindeki değişikliklere ek olarak, yaşlanma sürecinde uyku düzenleri de değişir. Örnek olarak; yenidoğan uykusu dağınıktır. Uyku ihtiyacı, gündüz ve gece döngüsüne sahip değildir. Üç ya da dört ay sonra, bebekler uykunun daha uzun periyotlarla birleştirildiği bir model geliştirmeye başlarlar. Yaş ilerledikçe de vücut ihtiyaçlarına göre yeni uyku modelleri geliştirilir.
Uyku evreleri:
Uyku esnasında beynin faaliyeti gece boyunca karakteristik olarak değişir. Bu paternler iki ana uyku türüne ayrılmıştır: hızlı göz hareketi (REM) uyku ve hızlı göz hareketi olmayan (NREM) uyku. NREM uykusu üç farklı aşamaya ayrılır: N1, N2 ve N3. Bu aşamalar, giderek daha büyük ve daha yavaş beyin dalgaları ile karakterizedir. N1 uykusu çok hafif bir uyku; N2 biraz daha derin bir uyku; ve yavaş dalga uykusu da denilen N3, en derin NREM uyku aşamasıdır.
REM uykusu, genellikle rüya görme ile ilişkili olup, özellikle erken yaşlarda beynin gelişimine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, yenidoğan bebekler tipik olarak REM uykusunda yetişkinler kadar iki kat daha fazla zaman harcamaktadır. İlginçtir, REM uykusu sırasında bacaklardaki ve kollardaki kasları inhibe eden ve insanların rüyalarını “harekete geçirmesini” önleyen nörolojik bariyer, yenidoğanlarda da tam olarak gelişmiş değildir. Tam inhibisyon olmadan, REM uykusu ile ilişkili beyin aktivitesi, bir bebeğin ekstremitelerinde çarpık seğirme ve hareketlerle sonuçlanabilir.
REM ve NREM uykusundan oluşan uyku döngüsü, çocuklarda yaklaşık 50 dakika, yetişkinlerde 90 dakika sürer. Yetişkinlik döneminde yavaş dalga uykusu azalmaya başlar. Yaşlı yetişkinlerin nispeten kısa süreli yavaş dalga uykuları ve daha az uykusu vardır. Diğer bir deyişle, uyku hafiftir ve gece boyunca kısa uyarılarla veya daha uzun uyanışlarla bölünür.
Ne kadar uykuya ihtiyacımız var?
Ne kadar uykuya ihtiyacımız olduğu halen büyük ölçüde gizemlidir. Genellikle yaşın ilerlemesi ile uykuya dalmak zorlaşmakta ve uyku süresi kısalmaktadır. Ancak İngiltere’de yapılan yeni araştırmalar, yaşlı insanların daha az uykuya ihtiyacı olduğuna dair önceki göstergeleri teyit ediyor. Aynı zamanda, gün boyunca aşırı uykulu olmadığı sürece gerekli uyku saatindeki değişikliklerin normal ve sağlıklı olduğunu ileri sürmektedir. Bilim insanları; araştırma sonucunda “Sağlıklı yaşlanma, uyku süresinin ve derinlik düzeyinin düşürülmesiyle ilişkili görünüyor” şeklinde ifadeler kullandı.
Yapılan araştırmalar:
Yaş 20-30: 433.5 dakika (7.23 saat)
Yaş 40-55: 409.9 dakika (6.83 saat)
Yaş 66-83: 390.4 dakika (6.51 saat) uyku süresinin yeterli olacağını ortaya koydu.
Uykuya dalma süresi yaşlandıkça uzuyor mu?
Yapılan araştırmada, uykuya dalma süresinin de yaşlandıkça arttığını ortaya koydu. Çıkan sonuçlar ise ortalama uykuya süresinin aşağıdaki gibi olduğunu ortaya koydu:
Yaş 20-30: 8,7 dakika
Yaş 40-55: 11.7 dakika
Yaş 66-83: 14.2 dakika
