Kolesterol, karaciğerinizin ürettiği mumlu, yağa bağlı bir maddedir. Hücre zarlarının, D vitamininin ve belirli hormonların oluşumu için hayati önem taşır. Kolesterol suda çözünmez, bu nedenle vücuttan tek başına geçemez. Lipoproteinler olarak bilinen partiküller, kolestrolün kan dolaşımı yoluyla taşınmasına yardımcı olur. İki önemli lipoprotein formu vardır.
“Kötü kolesterol” olarak da bilinen düşük yoğunluklu lipoproteinler(LDL) arterlerde birikebilir ve kalp krizi veya inme gibi ciddi sağlık problemlerine neden olabilir.

Bazen “iyi kolestrol” olarak adlandırılan yüksek yoğunluklu lipoproteinler(HDL), LDL kolesterolü ortadan kaldırmak için karaciğere geri döndürmeye yardımcı olur.

Yüksek miktarda yağ içeren çok fazla gıdalar yemek kanınızdaki LDL kolesterol seviyesini artırır. Buna, yüksek kolesterol denir, aynı zamanda hiperkolesterolemi veya hiperlipidemi denir.
LDL kolestrol seviyeleri çok yüksek veya HDL kolesterol seviyeleri çok düşükse, kan damarlarında yağ birikimleri oluşur. Bu birikimler, arterlerinizden yeterli miktarda kan akmasını zorlaştıracaktır. Bu, özellikle kalbinizde ve beyninizde vücudunuz boyunca sorunlara neden olabilir veya ölümcül olabilir.

Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?

Yüksek kolesterol tipik olarak herhangi bir belirti oluşturmaz. Çoğu durumda yalnızca acil durumlara neden olur. Örneğin, yüksek kolesterolün neden olduğu hasarlardan biri kalp krizidir.

Yüksek kolesterol arterlerindeki plak oluşumuna kadar bu olaylar genellikle gerçekleşmez. Plaki arterleri daraltabilir ve bu nedenle daha az kan geçebilir. Plak formasyonu arteryel astarınızın yapısını değiştirir. Bu durum ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Kolestrolünüzün çok yüksek olup olmadığını öğrenmenin tek yolu kan testidir. Bu, kilogram başına 240 miligram’ın (mg / dL) üzerinde toplam kan kolesterolü seviyesi anlamına gelir. 20 yaşınızı doldurduktan sonra doktorunuzdan size kolesterol testi yapmasını isteyin. Sonra kolesterolünüzü her 4 ila 6 yılda bir tekrar kontrol edin.

Doktorunuz, ailenizde yüksek kolesterol geçmişiniz varsa, kolestrolünüzü daha sık kontrol ettirmenizi önerir. Yüksek tansiyon, fazla kilo ya da sigara içmek risk faktörlerinin başında gelir.

Ailesel hiperkolesterolemi adı verilen yüksek kolesterol düzeyine neden olan genlerden geçen bir durum olabilir. Bu durumdaki kişilerin kolestrol seviyeleri 300 mg / dL veya daha yüksektir. Cilt üzerinde sarı bir yama veya cildin altında topak gibi görünebilen ksantoma yaşayabilirler.

Koroner Arter Hastalığı

Kalp hastalığının belirtileri erkeklerde ve kadınlarda farklı olabilir. Bununla birlikte, kalp rahatsızlığı her iki cinste de bir numaralı katil olmaya devam etmektedir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Anjin, göğüs ağrısı
• Mide bulantısı
• Aşırı yorgunluk
• Nefes darlığı
• Boyun, çene, üst karın veya sırtta ağrı
• Ekstremitelerde hissizlik veya soğukluk

İnme

Yüksek kolestrolün neden olduğu plak birikimi, beyninizin önemli bir bölümüne giden kanın azaltılması veya kesilmesi gibi ciddi risk oluşturabilir. Bir gerçekleştiğinde felç olursunuz.
Siz ya da tanıdığınız bir kişi inme belirtileri yaşarsa, hızlı davranmanız ve tıbbi tedavi almanız önemlidir. Bu semptomlar şunları içerir:

• Ani denge kaybı ve koordinasyon kaybı
• Ani baş dönmesi
• Yüz asimetrisi (sadece bir tarafta sarkmış göz kapağı ve ağız)
• Hareket etme yeteneğinde kısıtlanma, özellikle vücudun bir tarafını etkiler
• Kafa karışıklığı
• Cümle kuramama
• Yüz, kol ya da bacakta hissizlik, özellikle vücudun bir bölümünde
• Bulanık görme, kararmış görüş veya çift görme
• Ani şiddetli baş ağrısı

Kalp Krizi

Kalbi kanla besleyen arterler, plak oluşması nedeniyle yavaşça daralabilir. Ateroskleroz adı verilen bu süreç, zaman içinde yavaşça gerçekleşir ve semptomları yoktur. Sonunda, bir parça plak kopabilir. Bu olduğunda, plakanın çevresinde bir kan pıhtısı oluşur. Kalp kasına akan kan akışını engeller, oksijeni ve besin maddelerini hapseder. Bu yoksunluğa “İskemi” denir. Kalp hasar gördüğünde ya da kalbin bir kısmı oksijen eksikliği yüzünden ölmeye başlar, buna kalp krizi denir. Kalp krizi için tıbbi terim miyokard enfarktüsüdür.

Kalp krizi belirtileri şunları içerir:

• Nefes darlığı, ağrı
• Göğüs veya kollarda sancı
• Solunum zorluğu
• Kaygı veya yaklaşmakta olan bir azap hissi
• Baş dönmesi
• Mide bulantısı, hazımsızlık veya mide ekşimesi
• Aşırı yorgunluk

Kalp krizi acil müdahale gerektirir. Kalp hasarından sonra ilk birkaç saat içinde tedavi başlamazsa, kalbe verilen hasar geri döndürülemez ve ölümcül olabilir. Sizin veya tanıdığınız birinin kalp krizi belirtileri varsa, hızlı davranmanız ve tıbbi tedavi almanız önemlidir.

Periferik Arter Hastalığı

Atardamar duvarlarında plak oluştuğunda periferik arter hastalığı (PAD) ortaya çıkabilir. Bu; böbrekler, kollar, karın, bacaklar ve ayaklara kan sağlayan arterlerdeki kan akışını engelleyecektir.

Erken belirtileri şunları içerebilir:

Kasılma
Hissizlik
Yorgunluk
Aktivite veya egzersiz sırasında bacaklarda ağrı
Bacaklarda ve ayaklarda rahatsızlık

PAD ilerledikçe, semptomlar daha sık görülür ve dinlenirken bile ortaya çıkar. Kan akışının azalması nedeniyle ortaya çıkabilecek daha sonraki semptomlar şunları içerir:

Bacaklar ve ayaklardaki ciltte incelik, solgunluk veya parlaklık
Kan arz eksikliğinden kaynaklanan doku ölümü; kangren
Bacak ve ayaklarda iyileşmeyen veya çok yavaş iyileşen ülserler
Dinlenmekle geçmeyen bacak ağrısı
Ayak parmaklarında yanma
Bacak ağrısı
Kalın ayak tırnakları
Parmaklar maviye dönüşür
Bacaklardaki kıl büyümesinde azalma
Alt bacak veya ayağınızın sıcaklığında azalma

PAD’li insanlar kalp krizi, felç ya da uzuv amputasyonları yapma riski taşırlar.

Yüksek Kolesterol Tanısı

Yüksek kolesterolü, lipit panel adı verilen bir kan testiyle teşhis etmek çok kolaydır. Doktorunuz bir numune alıp analiz için bir laboratuvara gönderecektir. Testten en az 12 saat önce herhangi bir şey yememenizi veya içmemenizi isteyeceklerdir.
Bir lipid paneli toplam kolesterol, HDL kolestrol, LDL kolestrol ve trigliseritleri ölçer.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne göre bir insan olması istenen seviyeler şunlardır:

LDL kolesterol: 100 mg / dL’nin altında
HDL kolesterol: 60 mg / dL veya daha yüksek
Trigliseritler: 150 mg / dL’den az

Toplam kolesterol 200 ile 239 mg / dL arasında ise genellikle, “yüksek sınırda” olarak kabul edilir. 240 mg / dL’nin üzerindeyse “çok yüksek” kabul edilir.

LDL kolesterolünüz 130 ila 159 mg / dL arasında ise genellikle, “sınır yüksek” olarak kabul edilir. 160 mg / dL’nin üzerindeyse “yüksek” kabul edilir.

HDL kolesterolünüz 40 mg / dL’nin altındaysa, genel olarak “düşük” olarak kabul edilir.

Kolesterol seviyeleri nasıl izlenebilir?

Amerikan Kalp Derneği, 20 yaşın üzerinde sağlıklı bir yetişkinseniz, 4-6 yılda bir kolesterol düzeylerinizi kontrol etmenizi önerir. Yüksek kolesterol riski yüksekse, kolesterolünüzü daha sık kontrol ettirmeniz gerekebilir.
Özellikle ebeveynlerinizi veya büyükanne ve büyükbabanızı etkilediklerinde, genç yaşta bir aile öyküsü olan kolesterol probleminiz veya kalp kriziniz varsa, daha sık kolesterol kontrolüne ihtiyaç duyabilirsiniz.
Yüksek kolesterol, erken evrelerde semptomlara neden olmadığından, iyi bir yaşam tarzı seçimi yapmak önemlidir. Sağlıklı bir beslenme, yerinde bir egzersiz rutini ve düzenli kolesterol kontrolleriyle uzun ve sağlıklı bir ömür geçirme olasılığınız artacaktır.