Tıbbi amaçlarla kullanılan mantarlar, sağlık üzerinde fayda sağlayan bileşenler içeren mantarlardır. Tıbbi amaçlarla kullanılan çok sayıda mantar olmakla birlikte bunlar arasında en ünlülerden bir tanesi, çarpıcı rengiyle ön plana çıkan hindi kuyruğu mantarıdır.
Hindi kuyruğu mantarı yüzyıllardır çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmakta olan bir mantardır. Bu mantarın en önemli özelliğinin bağışıklık sistemini güçlendirme becerisi olduğu söylenebilir.
Hindi kuyruğu mantarının bağışıklık güçlendirici 5 faydasını aşağıda okuyabilirsiniz.
1. Antioksidan kaynağıdır
Antioksidanlar, oksidatif stresin neden olduğu hasarı önleyen ya da azaltan bileşenlerdir.
Oksidatif stres, antioksidanlar ve serbest radikaller adı verilen kararsız moleküller arasındaki bir dengesizlik sonucu meydana gelir. Bunun sonucunda hücresel hasar ve kronik inflamasyon gerçekleşebilir.
Antioksidanlar ile serbest radikaller arasındaki dengesizlik aynı zamanda bazı kanserler ve kalp hastalığı gibi sağlık sorunları riski ile de ilişkilidir.
Neyse ki antioksidan bakımından zengin yiyecekler yiyerek ya da bu güçlü bileşenleri içeren takviyeler tüketerek oksidatif stresi ve inflamasyonu azaltmamız mümkün.
Hindi kuyruğu, fenoller ve flavanoidler dahil olmak üzere çeşitli antioksidanlar içermektedir. Hatta bir araştırmada hindi kuyruğu mantarının özünde 35 farklı fenolik bileşen ve kuersetin ve baicalein antioksidanlarının olduğu görülmüştür.
Fenol ve flavanoid antioksidanlar bağışıklık sistemini, inflamasyonu azaltarak ve koruyucu bileşenlerin salgılanmasını teşvik ederek desteklemektedir.
Örneğin, kuersetinin interferon-y gibi immün koruyucu proteinlerin salınımını teşvik ederken, proinflamatuar enzimler siklooksijenaz (COX) ve lipoksijenazın (LOX) salınımını engellediğini gösteren araştırmalar bulunmaktadır.
2. Bağışıklığı güçlendirici polisakkaropeptidler içerir
Polisakkaropeptidler, hindi kuyruğu mantarı özünde bulunan proteine bağlı polisakkaritlerdir.
Hindi kuyruğunda Krestin (PSK) ve Polisakkarit Peptid (PSP) olmak üzere iki tip polisakkaropeptid bulunmaktadır.
Hem PSK hem de PSP’nin bağışıklığı destekleyici özellikleri bulunmaktadır. Bunlar, bazı bağışıklık hücrelerini aktive ederek ve bazılarını bastırarak ve inflamasyonu baskılayarak bağışıklık tepkisini destekler.
Örneğin, laboratuvarda yapılan bazı araştırmalar, PSP’nin enfeksiyonla savaşmaya ve bağışıklığı artırmaya yardımcı olan beyaz kan hücreleri olan monositleri artırdığını göstermiştir.
PSK, toksinlere karşı bağışıklığı destekleyen ve bağışıklık tepkisini düzenleyen dentritik hücreleri uyarır. PSK aynı zamanda vücudu bazı bakteri türleri gibi zararlı maddelere karşı koruyan özel beyaz kan hücreleri olan makrofajları aktive eder.
PSP ve PSK, bağışıklık sistemini doğal olarak güçlendirme becerisine sahip olduğu için Japonya ve Çin gibi ülkelerde kanser tedavisinde ameliyat, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavilerde yardımcı olarak kullanılmaktadır.
3. Bazı kanserlerde bağışıklık fonksiyonunu iyileştirebilir
Bazı araştırmalar, hindi kuyruğu mantarının bağışıklık güçlendirici etkileri nedeniyle tümörlere karşı etkili olabileceğini göstermiştir.
Laboratuvar ortamında yapılan bir araştırmada hindi kuyruğu mantarlarında bulunan polisakkaropeptid olan PSK’nın insanlarda kolon kanseri hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engellediği görülmüştür.
Hatta hindi kuyruğu mantarında bulunan Coriolus versicolor glukan (CVG) adı verilen belirli bir polisakkarit türünün bazı tümörleri baskılayabileceği düşünülmektedir.
Tümörlü farelerde yapılan bir araştırmada her gün hindi kuyruğu mantarından elde edilen CVG’nin farelere vücut ağırlığının kilogramı başına 45,5 ve 90,9 mg (kg başına 100 ve 200 mg) verilmesi ile tümörlerin boyutunda önemli ölçüde azalma olduğu görülmüştür.
Araştırmacılar, tümörlerin küçülmesinin nedeninin, bağışıklık tepkisinin gelişmesi olduğu düşünmüşlerdir.
Başka bir çalışmada ise vücut ağırlığının kilogramı başına 45,5 mg (kg başına 100 mg) hindi kuyruğu mantar özü ile günlük olarak tedavi görüldüğünde köpeklerde kanser hücrelerinin önemli ölçüde yavaşladığı ve oldukça agresif kanser türlerine sahip olan köpeklerde hayatta kalma sürelerinin arttığı görülmüştür.
Bununla birlikte hindi kuyruğu mantarının kanser karşıtı etkilerini en iyi şekilde kempoterapi ve radyoterapi ile birlikte kullanıldığında gösterdiği düşünülmektedir.
4. Bazı kanser tedavilerinin etkinliği artırabilir
Hindi kuyruğu mantarı, içerisinde bulunan çeşitli faydalı bileşen sayesinde bazı kanserlerle savaşmanın doğal bir yolu olarak kemoterapi gibi geleneksel tedavilerle birlikte sıklıkla kullanılmaktadır.
Bu konuda 13 araştırmanın incelenmesiyle her gün 1-3,6 gram hindi kuyruğu mantarı verilen hastalarda hayatta kalma oranlarının arttığı görülmüştür.
Başka bir araştırmada ise hindi kuyruğu ve kemoterapi ile tedavi edilen meme kanseri, mide kanseri veya kolorektal kanserin tek başına kemoterapi görülmesine kıyasla 5 yıllık ölüm oranlarında yüzde 9 azalma sağladığı görülmüştür.
Mide kanseri olan 8 binden fazla kişinin incelendiği başka bir çalışmada ise PSK ile birlikte kemoterapi gören hastaların, PSK’sız kemoterapi gören hastalara göre ameliyattan sonra daha uzun yaşadıklarını göstermiştir.
Meme kanseri olan 11 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada ise radyoterapi sonrası günde 6-9 gram hindi kuyruğu tozu verilen kadınlarda bağışıklık sistemindeki doğal öldürücü hücreler ile lenfositler gibi kanserle savaşan hücrelerde artış olduğu görülmüştür.
5. Bağırsak sağlığını destekleyebilir
Bağırsaklardaki faydalı bakterilerin dengeli olması, güçlü bir bağışıklık sistemi için önemlidir.
Bağırsak bakterileriniz, bağışıklık hücreleriyle etkileşime girerek bağışıklık tepkinizi doğrudan etkiler.
Hindi kuyruğu, bağırsaklardaki faydalı bakterileri beslemeye yardımcı probiyotikler içermektedir.
Sağlıklı 24 kişi üzerinde yapılan 8 haftalık bir çalışmada hindi kuyruğu mantarından elde edilen 3600 mg PSP tüketilmesinin, bağırsak bakterilerinde faydalı değişikliklere yol açtığı ve E.coli ile Shigella bakterilerinin çoğalmasını baskıladığı görülmüştür.
Laboratuvarda yapılan bira araştırmada ise hindi kuyruğunun Bifidobacterium ve Lactobacillus gibi faydalı bakteri popülasyonlarını artırarak ve Clostridium ve Staphylococcus gibi potansiyel olarak zararlı bakterileri azaltarak bağırsak bakterilerini değiştirdiği görülmüştür.
Lactobacillus ve Bifidobacterium bakterilerinin sağlıklı seviyelerde olması, ishal gibi bağırsak sorunlarında iyileşme, gelişmiş bağışıklık sistemi, düşük kolesterol seviyeleri, bazı kanser türleri bakımından daha düşük risk ve sindirimin iyileştirilmesi gibi bazı faydalar sağlamaktadır.
Diğer Faydalar
Hindi kuyruğu mantarının yukarıdaki faydaların yanı sıra sağlık üzerinde başka etkilerinin olduğu da düşünülmektedir.
- HPV ile savaşma: HPV’si olan 61 kişiyle yapılan bir araştırmada, hindi kuyruğu mantarı ile tedavi edilen katılımcıların yüzde 88’inin kontrol grubuna kıyasla olumlu sonuçlar elde ettiği görülmüştür.
- İnflamasyonu azaltma: Hindi kuyruğu mantarı, inflamasyonu azaltabilecek flavonoidler ve fenoller gibi antioksidanlar bakımından zengindir.
- Antibakteriyel olma: Laboratuvar ortamında yapılan bir araştırmaya göre hindi kuyruğu mantarı, hastalıklara ve enfeksiyonlara neden olan bazı bakteri türlerinin gelişimini engelleyebilmektedir.
- Atletik performansı geliştirme: Fareler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre hindi kuyruğu özü, atletik performansı artırabilmekte ve yorgunluğu azaltabilmektedir. Ayrıca hindi kuyruğu özü verilen farelerde dinlenme ve egzersiz sonrası kan şekeri seviyelerinin daha düşük olduğu görülmüştür.
- İnsülin direncini artırma: Tip 2 diyabeti olan fareler üzerinde yapılan bir araştırmada hindi kuyruğu özünün kan şekeri seviyelerinde önemli bir azalma ve insülin direncinde iyileşme sağladığı görülmüştür.
Hindi Kuyruğu Mantarı Güvenli mi?
Hindi kuyruğu mantarının güvenli olduğu düşünülmekle birlikte bazı araştırmalar, bazı yan etkilerin ortaya çıkabileceğini göstermektedir.
Hindi kuyruğu mantarı bazı kişilerde gaz, şişkinlik ve dışkıda koyulaşma gibi sindirim sorunları olabilmektedir.
Kemoterapi ile birlikte kullanıldığında ise mide bulantısı, kusma ve iştah kaybına neden olabilmektedir. Ancak bu yan etkilerin kanser tedavisi mi yoksa hindi kuyruğu mantarı tüketimi sonucunda mı ortaya çıktığı bilinmemektedir.
Hindi kuyruğu mantarının bir diğer yan etkisinin el tırnaklarında kararma olabileceği düşünülmektedir.
Hindi kuyruğu mantarının genel olarak güvenli olduğu düşünülmekle birlikte bu mantarı takviye olarak kullanmadan önce doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Özet Olarak
Hindi kuyruğu mantarı, sağlık üzerinde çeşitli faydaları olan bir mantardır. İçerisinde güçlü antioksidanlar ve bağışıklığı destekleyici çeşitli bileşenler bulunan hindi kuyruğu mantarı, bazı kanser türleriyle savaşmaya da yardımcı olabilmektedir.
Hindi kuyruğu mantarının aynı zamanda bağırsak bakterilerinin dengesini destekleyerek bağışıklık üzerinde olumlu etki gösterebileceği düşünülmektedir.
Kaynak: https://www.healthline.com/nutrition/turkey-tail-mushroom
