Sağlıklı yaşamdan bahsederken tabii konu sadece sağlıklı yemek içmek değil, hayatımıza dokunan tüm detayları da sağlıklı olarak seçmemiz ve hatta gerekiyorsa yapmamız lazım demek. Özellikle evin içinde kullandığımız temizleyici ve arındırıcı malzemeler için bu durum özellikle şart kızlar. Elimizden geldiğince, bütçemize uygun yapabileceğimiz birçok şey var. İşte size bu yazıda ilk olarak sabunlardan başlayalım diyorum. Satın almak ve içinde neler olduğunu bilmeden kullanmak yerine kendi sabunlarımızı kendimiz yapalım ne dersiniz?

Evde Doğal Sabun Yapımı

Aslında evde sabun yapımı tarifi için çok basit denir ama iş doğru malzemeleri seçip, bir de doğru oranlarda karıştırmaktan geçiyor. Kısaca doğru malzemeleri, doğru oranlarda bir araya getirdiğinizde mükemmel bir ev yapımı sabuna ulaşabilirsiniz.

Evde Doğal Sabun Yapımında Temel Malzemeler

El yapımı sabun için, iki temel bileşen mevcuttur. Bunlar asidik ve bazik bileşenlerdir. Bazik dediğimiz baz bileşenlere doğada kolayca ulaşmak mümkün değildir. Özellikle sabun yapacak reaksiyona yol açacak baz ürünü ancak kimyasal olarak bulabiliriz. Bu aşamada iki kimyasal vardır. Soyum Hidroksit ve Potasyum Hidroksit. Her iki madde de kimyasaldır ve oranı aşılırsa sağlığa zararlı olabilir. Bu nedenle özellikle potasyum hidroksit her yerde kolaylıkla bulunmaz. Ancak katı sabun yapımında kullanılan Sodyum Hidroksit, hemen her temizlik malzemesi satıcısında, hatta bazı marketlerde dahi bulunur. Tabii bazı eczaneler ve kimyasal ürün satıcılarında da sodyum hidroksit bulabilirsiniz. Sodyum Hidroksit, beyaz toz şeklinde bir maddedir, bu da sabun yapımında çözelti halinde kullanılacaktır.

Bazik bileşenin karşılığında, reaksiyona girebilmesi için asidik bir bileşen gereklidir. İşte bu noktada devreye benim en sevdiklerim yani yağlar geliyor. Sabun yapımında yağların asidik etkisinden faydalanmak gerekir.

Ev yapımı sabun için zeytinyağı kullanılmalıdır. Çünkü asitliği sabun yapımına en uygun olan yağ, zeytinyağıdır.

Sabun yapımında yalnızca asit ve baz bileşenleri de kullanılabilir ama bu şekilde elde edilen sabun kokusuz olur. Biraz koku, hafif bir yumuşaklık ve cildimize iyi gelecek bitkilerden faydalanmak da hoş olabilir. Ben size cildimizi de düşünerek hindistancevizi yağı ile bir sabun tarifi öneriyorum. Hindistancevizi yağı doğal antimikrobiyal olduğundan, bu yağ ile yapılan sabunların raf ömrü çok uzundur. Aynı zamanda nemlendirici özelliği de vardır.

Sabun yapımında kullanılan en yaygın yağlardan biri olan zeytinyağının içeriğinde çok büyük oranda palmitik asit ve oleik asit bulunur. Yağ asidi ile sodyum hidroksitin reaksiyona girmesi sonucu sodyum oleat (Sabun) ve gliserol oluşur. Gliserol, cilt yumaşatma özelliğinden dolayı birçok kozmetik üründe vardır biliyoruz. Aslında reaksiyon bir asit ve bir bazın reaksiyonudur ve ürün bir yağ asidi tuzu yani sabun ve gliseroldür.

Kullanılan karıştırma oranına da bağlı olarak soğuk proses sabun yapımı yöntemi ile üretilen sabunun yaklaşık 20%’si gliserindir.

Sodyum Hidroksit, sabun yaparken kullanacağınız yağ ve bu yağın miktarına göre hesaplanarak kullanılmalı. Öyle direk şu kadar demek asla doğru olmaz. Her eklediğiniz yağ, sodyum hidroksit miktarında değişiklik demektir. Bir de unutmadan son ürün sabunumuzun içinde sodyum hidroksit yok, ancak sabun üretim aşamasında yağ ile reaksiyona giren sodyum hidroksit var. Son üründe yok.

Bu arada sabun yapımı malzemelerini girerek ürünlerin miktarını aşağıdaki linkten tapabilirsiniz.

www.soapcalc.net

İşte bizim doğal sabunumuzun malzemeleri:

• 125 ml zeytinyağı
• 44,70 gram sodyum hidroksit
• 94,5 gram hindistancevizi yağı (76 derecede eriyen)
• 94,5 gram badem yağı
• 120 ml su (distile olursa daha iyi)

Bu malzemelerin hepsi sabunumuzun içeriğini oluşturacak. Tabii sabunu yaparken, sadece sabun yapımında kullanacağımız araç ve gereçler olacak.

* Termometre
* Sabunu koymak için kalıplar
* Çelik bir tencere
• Tahta bir kaşık
• Spatula
* Mikser ya da blender (ama çelik uçlu olmalı)
• Cam su bardağı
• 2 adet 500 ml alacak kap

Yapılışı:

– Öncelikle tüm malzemeleri tartın ve hepsini önceden hazırlayın.

– Orta büyüklükte çelik bir tencereye suyu koyun. Metal bir kaşıkla birlikte sodyum hidroksiti yavaş yavaş ekleyin. Bu aşamada koruyucu gözlük takarak ve karışımdan çıkacak buharı solumadan hafifçe karıştırın. Şimdi burada bir reaksiyon gerçekleşiyor ve bu olmadan maalesef sabun olmuyor.

– Hindistancevizi yağı da bir tencereye alın ve 76 °C’ ye kadar ısıtın. Tam ısıyı ayarlamak için termometre kullanın. Ancak termometrenin tencerenin tabanına değmediğinden emin olun.

– Erimiş hindistancevizi yağını sabun yapacağınız çelik tencereye ekleyin.

– Sodyum hidroksit erimiş çözeltinizi de çok yavaş, etrafa sıçratmadan tencereye ekleyin. Karıştırmaya devam edin.

– Şimdi mikser ya da blender yardımı ile yavaş ama belli bir hızın altına düşmeden, karışım boza kıvamına gelene kadar karıştırmaya devam edin. Bu karışıma Trace haline gelinceye kadar deniyor. Yaptıkça alışacaksınız.

• Tencerenin kapağını kapatın ve düşük ateşte pişirmeye alın. Bu işlem sırasında yağlar tencerenin yanlarına doğru gelecek. O anda siz de tencere kenarına gelen yağları toparlayıp ortaya doğru alın. Bu işlem genellikle 45 dakika – 1 saat arasında sürer, ancak pişirme süresi, tencerenin sıcaklığına bağlı olarak da değişiklik gösterebilir. Sık sık kontrol edin.

• Sabun hazır olduğunda ortasında yağ birikintisi oluşmamış yarı saydam vazelin gibi görünmelidir.

– Eğer esansiyel yağlar ilave ediyorsanız, karışım yaklaşık 40 dereceye inene kadar bekleyin ve daha sonra yağları ilave edin, aksi halde yağların çok istediğimiz kokularını kaybedersiniz.

• Karışımı sabun kalıbına dökün ve soğumaya bırakın. Bu işlemi hızlandırmak isterseniz de buzdolabına koyun.

– Genel olarak 48 saatte olan sabunları, biraz daha bekletirseniz kıvamı ve dokusu çok daha oturacaktır.