Empat, çevresindekilerin duygularının yüksek düzeyde farkında olan ve hatta bu duyguları kendisi de hissedebilen kişilere denir. Empatlar dünyayı diğerlerinden farklı bir şekilde görürler. Diğerlerinin, onların acı noktalarının ve duygusal olarak neye ihtiyaç duyduklarının büyük oranda farkındadırlar.
Ancak bu sadece duygularla alakalı değil. The Empath’s Survival Guide’ın yazarı Dr. Judith Orloff’a göre, empatlar fiziksel acıyı da hissedebilirler ve ayrıca insanların niyetlerini ve nereden geldiklerini de sezebilirler. Yani empatlar çevrelerinde yaşanan deneyimlerin büyük kısmını algılayabilirler.
Pek çok yüksek hassasiyetli insan aynı zamanda empattır fakat empatlar ile yüksek hassasiyetli insanlar arasında bir fark olabilir. Yüksek empati düzeyi sizi yüksek hassasiyetli yapabilecek 4 özellikten bir tanesidir ancak yüksek hassasiyetli insanlar duygulara ek olarak pek çok farklı uyarana karşı da hassasiyet gösterirler. Çoğu empatın yüksek hassasiyete sahip olması büyük bir ihtimal ancak tüm yüksek hassasiyetli insanlar da illa ki empat olmak zorunda değiller.
Peki empat olduğunuzu nasıl anlayabilirsiniz? İşte empatlığın 13 işareti.
Empatlığın 13 İşareti
Başkalarının Duygularını Kendinizinmiş Gibi Bilirsiniz
Bu empatın klasik, bir numaralı özelliğidir. Yakınınızdaki kişi ne hissederse hissetsin, hatta hislerini göstermediğini de düşünse, muhtemelen bunu hemen algılayacaksınız. Hatta bunun da ötesinde, duyguyu kendi duygunuz gibi hissedeceksiniz ve onu bir sünger gibi emeceksiniz.
Bu sürecin nasıl işlediği bir tartışma konusu. Ancak yüksek düzeyde empatiye sahip olan insanların çok aktif ayna nöronlara sahip olduğunu biliyoruz. Bu nöronlar diğer insanlardaki duygusal ipuçlarını okuyorlar ve ne düşünüp ne hissediyor olabileceğini fark ediyorlar. Yani empatsanız, ifadelerdeki, beden dilindeki, ses tonundaki başka insanların kaçırdığı küçük değişimleri fark etme ihtimaliniz yüksek ve böylece kişinin ne hissettiğini hemen sezebilirsiniz.
Aynı aktif ayna nöronlar hisleri kendi hisleriniz gibi yaşamanıza sebep olacaklardır. Bu güçlü bir hediye olmanın yanında bazen yorucu ve bitirici de olabilir.
Toplum İçinde Bazen Ani, Yoğun Duygular Yaşarsınız
Başkalarının duygularını sadece birebir sohbetlerde hissetmezsiniz. Çevrenizde başka insanlar varken herhangi bir uyarı vermeksizin her an başınıza gelebilir.
Eğer bir empatsanız, toplum içine karışmak zorlu olabilir çünkü kendinizi bir anda yokluktan ortaya çıkan duygular ile dolmuş şekilde hissedebilirsiniz. Bu duygular aslında ortamda bulunan birisinden gelirler.
Odanın Havası Sizin İçin Çok Önemlidir
Empatlar çevrelerindeki atmosfere veya hisse karşı çok hassastırlar. Huzur ve sakinlik ile çevrelendiklerinde güç kazanırlar çünkü bunları içlerinde hissederler. Bu nedenle güzel olan yerler empatlar için dönüştürücü güce sahip olabilirler. Bu sakin bir bahçe de olabilir, güzel bir yatak odası da olabilir, bir müzenin salonları da olabilir. Benzer şekilde kaotik, depresif ortamlar ise empatın enerjisini anında emerler.
İnsanların Nereden Geldiğini Anlarsınız
Empat uzmanı Dr. Judith Orloff, bunun empatların temel özelliği olduğunu ve başkalarının duygularını algılamaktan bile daha önemli olduğunu belirtiyor. Çünkü empatlar duyguları bu kadar özümsememeyi öğrenebilirler ve hatta bazı empatlar nadiren tüm duyguları algılarlar. Ancak tüm empatlar içgüdüsel olarak zorlandıkları zamanlarda bile birisinin neyi ifade etmeye çalıştığını anlayabilirler.
Neticede empati, temel olarak başkalarını anlama ve onlarla bağ kurmaktır. Bunun anlamı ise insanların nereden geldiğini anlamaktır.
İnsanlar Tavsiye İçin Size Gelirler
Bu tip bir içgörüyle empatlar sık sık arkadaşları tarafından tavsiye, destek ve cesaretlendirme kaynağı olarak görülürler. Empatların iyi bir dinleyici olma eğilimleri de bu konuda yardımcı olur ve genelde karşıdaki kişinin söylemesi gereken şeyi sabırla dinlerler ve sonra kalplerinden bir cevap verirler.
Eğer bu size benziyorsa, muhtemelen bazen zorlu olduğunu da biliyorsunuzdur. İnsanlar her zaman iyi bir dinleyici ve tavsiye verici olmanın ne kadar enerji gerektirdiğini fark etmezler.
TV’deki Trajik ve Şiddetli Olaylar Sizi Güçsüz Düşürebilirler
Eğer empatsanız, korkunç bir olayı tam olarak varlığınızda hissetmeniz için illa ki sizin başınıza gelmesi gerekmez. Binlerce kilometre uzakta olsanız bile olayın acısı veya kayıplarını yaşarsınız. Hatta uydurma bir hikayedeki duygular bile sizi etkilerler. Bu deneyim bazen çok yorucu olabilir.
Empatlar, yüksek hassasiyetli insanlar gibi şiddet görüntüleri veya insan trajedilerini izlediklerinde sorunlar yaşarlar.
Hayvanlar ve Bebekler İçin Sevginizi İçinizde Tutamazsınız
Herkes bebeklerin tapılası küçük mucizeler olduklarını ve kedi köpeklerin sevimli olduklarını bilir ancak sizin için bu hisler çok daha güçlü olabilirler. Birisinin çocuğunu sevmekten veya bir yavru köpeğe sevgi göstermekten kendinizi alamayabilirsiniz. Bazıları bu tepkiyi biraz fazla görebilirler ancak insanların nasıl böyle tepki vermediklerine şaşırırsınız.
Pek çok şekilde bu, bir empat olmanın pek çok özelliğinden birisidir. Tüm duygularınız, pozitif olanlar da dahil olmak üzere daha yüksek düzeydedir.
İnsanların Sadece Duygularını Değil, Fiziksel Hastalıklarını da Hissedebilirsiniz
Birisi hastalandığında ya da sakatlandığında, onun hastalığını kendi hastalığınız gibi hissedebilirsiniz. Bu sadece onlar için sempati ve endişe göstermek anlamına gelmiyor. Ağrı, nefes darlığı, tatsızlık gibi fiziksel hisleriniz onlarla aynı bölgelerde ortaya çıkabilir. Sanki empatik beyniniz sadece o kişinin yaşadıklarını taklit etmiyor, fiziksel olarak onları bedeninize yansıtıyor gibidir.
Bu rahatsız edici, hatta zorlayıcı olabilir. Empatların sahip olduklarına sevindikleri hediyelerden de birisi muhtemelen değil. Empatların iyi bakıcılar olmalarının sebeplerinden de birisidir. Bu yetenek olmaksızın acı çeken birisiyle gerçek bir bağ kuramazlardı ve onları rahatlatacak şeyin ne olduğunu fark edemezlerdi.
Empatların hemşire, doktor, yaşlı bakımı veya iyileştirici rollerini üstlenmeleri sürpriz değil. Eğer herkesin acısını hissedebiliyorsanız, bunun hakkında bir şey yapmak istememek şaşırtıcı olurdu.
Yakın İlişkilerde Şaşkına Dönebilirsiniz
İlişkiler herkes için zorlu olabilirler. Fakat herkesin en küçük ruh hali değişimini, sinirliliğini ve hatta yalanlarını hissedebilmenin ne kadar zorlu olduğunu hayal edebilirsiniz. Pozitif duygular da çok yorucu olabilirler ve ilişki sizi çevreliyor gibi olabilir.
Fakat bundan daha fazlası var. Birlikte yaşamaya başladığınızda, paylaşılan ortam bir güçlük yaratabilir. Birlikte yaşadığı insanın enerjisi empat için daima mevcuttur ve bu bir işgal gibi bile hissettirebilir. Empatlar evlerini duygusal hislerin sürekli talebinden uzakta bir mabet olarak görürler ve bir partner bunu değiştirir.
Bazı empatlar bu nedenle yalnız olmayı seçerler, diğerleri ise adapte olmayı öğrenirler. Yani sınırlarına saygı duyan bir partner ararlar ve kendi özel alanlarının olduğu bir odaya bile sahip olabilirler.
Yürüyen Bir Yalan Dedektörü Olursunuz
Muhtemelen birisinin sizi başarıyla kandırdığı zamanlar olmuştur ancak o zaman bile en başından beri bir şeylerin ters gittiğini söyleyen içgüdüleriniz olmuştur. Empatın en küçük sosyal işaretleri ile tespit edebilmesi, başka birinin gerçek niyetini saklamasını çok zor hale getirir. Kişinin gerçekte ne istediğini tam olarak fark edemeseniz bile, tamamen dürüst olmadığını bilirsiniz.
Liderlerin Neden Ekiplerini Ön Plana Almadıklarını Anlamazsınız
Ekibinin ihtiyaçlarına dikkat etmeyen pek çok yönetici vardır. Eğer bir empatsanız, bu sadece rahatsız edici veya kaba değildir, aynı zamanda liderliğin iflasıdır.
Bunun sebebi kısmen empatların mükemmel liderler olabilmeleri ve olduklarında da daima takımlarını dinlemeleri, insanları ortak bir hedef çevresinde birleştirmeleridir. Empatlar düşünceli ve dikkatli olurlar, her ekip üyesinin değerli hissettiğinden emin olurlar. Sonuçta sadece bir grup daha mutlu insan ortaya çıkmaz, aynı zamanda tüm bilgilere erişim sağlanarak daha iyi kararlar verilir.
İnsanlar Üzerinde Sakinleştirici Etkiniz Vardır
Bu bir gerçek. İnsanlar empatlara tavsiye için danışırken aynı zamanda onların varlığında daha huzurlu hissederler. Hatta insanlar zorlu zamanlarda istemeseler bile empatik arkadaşlarını ararlar.
Bu geliştirebileceğiniz bir şey ve insanları iyileştirmek için kullanabilirsiniz. Geçmişten gelen duygusal yüklerini aşmaları ve sağlıksız düşünceleri bırakmaları için onlara yardımcı olabilirsiniz. Fakat empati ve hassasiyetinizi gizlerseniz bunu yapamazsınız. Fark yaratmak için bu hediyenizi benimsemeniz gerekli.
Yardım Etmeksizin Acıları Hissedemezsiniz
İhtiyacı olan birisinin yanından onun için ne yapabileceğinizi merak etmeden geçebilir misiniz? Yapacağınız işler olduğu için başkalarına dair endişelerinizi devre dışı bırakmakta zorlanıyor musunuz? Eğer cevabınız evet ise, aceleniz olduğunda bile başkalarına önem veriyorsanız, empat olma ihtimaliniz yüksek.
Bu yüzden empatlar insanlığın önemli bir değeri durumundalar. Bir empat için insanlar çevrelerindeki en önemli şeydir ve başkalarının ihtiyaçlarına tepki vermemek imkansızdır. Empatın iyileştirici gücü bundan gelir ve buna dünyamızda daha fazla ihtiyaç var.
Koronavirüs ( Covid-19), sizde travma oluşturduysa ve sürekli olarak bu konu ile ilgili yoğun ve süreğen kaygı hissediyorsanız ve neler yapacağınızı, nasıl baş edeceğinizi bilmiyorsanız bunu birlikte çalışabiliriz. Online terapi almak isterseniz bana bu numaralardan ulaşabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Diana Güler
Telefon: 0216 266 24 48 & 0533 086 30 22
Mail: info@dianaguler.com
İnstagram: dianagulerr
