Soğan, sarımsak, frenk soğanı ve pırasa içeren sebze ve otlardan oluşan allium ailesinin bir parçasıdır. Allium sebzeleri, karakteristik, keskin lezzetleri ve tıbbi özellikleri nedeniyle yüzyıllardır yetiştirilmektedir. Soğan boyut, şekil, renk ve lezzet itibariyle değişiklik gösterebilir. En yaygın türleri kırmızı, sarı ve beyaz soğandır. Tatları, genellikle yetiştirildiği ve tüketildiği mevsime göre keskin, baharatlı, tatlı veya sulu olabilir. Dünya genelinde her yıl 105 milyar sterlinlik soğanın hasat edildiği tahmin edilmektedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, Çin en büyük soğan üreticisidir. Soğan tüketmenin muhtemel sağlık faydaları; çeşitli kanser türlerinin riskini azaltmak, ruh halini iyileştirmek ve cildin ve saçın sağlığını korumaktır.

Soğan Hakkında Genel Bilgiler


• Soğan binlerce yıldır yiyecek olarak kullanılmaktadır. Eski Mısır’da ibadetlerde ve defin işlemlerinde kullanılmıştır.
• Soğanların, obezite, kalp rahatsızlığı ve kanser riskini azaltmak da dahil olmak üzere pek çok sağlık faydası vardır.
• Vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından yüksektir.
• Soğanları beslenme rutinine dahil etmek, normal gıdalarla hazırlanıp pişirilebilecek çok yönlü yemekler için çok basittir.

Soğanın Faydaları

Her çeşit meyve ve sebzeyi tüketmek uzun süredir birçok yaşam tarzıyla ilgili sağlık sorunları riskinde azalma ile ilişkilendirilmiştir. Çoğu araştırma, soğan gibi bitki gıdalarının tüketiminin artmasının genel mortalite, diyabet ve kalp hastalığı riskini azalttığını ileri sürdü. Bitki gıdaları aynı zamanda sağlıklı bir cilt, saç, enerji artışı ve kilo vermeyi teşvik eder.

Kansere Karşı Korur

Allium sebzeleri kansere, özellikle de mide ve kolorektal kanserlere karşı kapsamlı olarak incelenmiştir. Soğanların yararlı ve önleyici etkileri büyük olasılıkla zengin organosülfür bileşiklerinden kaynaklanmaktadır. Bu bileşiklerin kanseri inhibe etmeye yardımcı olan mekanizması bilinmemekle birlikte, hipotezler tümör büyümesini, bölünmesini ve serbest radikal oluşumunun önlenmesini içerir. Soğan aynı zamanda kansere neden olduğu bilinen serbest radikallerin oluşumuyla mücadelede yardımcı olan güçlü antioksidan C vitamininin kaynağıdır.

Özellikle Kolon Kanseri ve Prostat Kanseri Tedavisi Olarak Çalışabilir

Tüm meyve ve sebzelerden alınan yüksek lif içeriği, kolorektal kanser riskini düşürür. Bir çalışma, haftada 7 porsiyon soğan tüketilmesinin kolorektal kanserde bir azalmayla ilişkili olduğunu gösterdi. Ulusal Kanser Enstitüsü Dergisi tarafından yayınlanan bir makalede, araştırmacılar allium sebze emilimiyle prostat kanseri arasındaki ilişkiyi araştırmak için nüfusa dayalı, vaka kontrollü bir çalışma yaptılar. En yüksek allium sebze tüketimine sahip erkeklerin prostat kanseri riskinin en düşük olduğunu tespit ettiler.

Yemek Borusu ve Mide Kanseri Riskini Azaltmaya Yardımcı Olur

Sıklıkla allium içeren sebzelerin tüketilmesinin; özofagus ve mide kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. Birkaç araştırmaya dayalı insan çalışmaları, soğan ve sarımsakla alınan alliumların potansiyel koruyucu etkilerinin yanı sıra hayvan deneylerinde allium bileşiklerinin tümör etkilerini önlediğine dair raporlar ortaya koyulmuştur.

Uykusuzluğu Önler ve Ruh Halini Düzeltir

Soğanlarda bulunan folat, depresyonu azaltmaya yardımcı olabilir. Homosistein kan ve diğer besin maddelerinin beyine ulaşmasını engeller ve folat bu kimyasal maddenin oluşmasını önler. Fazla homosistein, sadece ruh halini değil, aynı zamanda uyku ve iştahı da düzenleyen, enerji hissi veren hormonlar olan serotonin, dopamin ve norepinefrinin üretimine müdahale eder.

Saçları Uzatabilir

Soğan, cildi ve saçı gençleştiren ve yenileyen kollajen yapımı ve bakımı için gerekli olan C vitamini bakımından yüksektir. Soğan suyunun saçın yeniden büyümesi için kullanılması yaygın bir şekilde araştırılmamıştır. Journal of Dermatology’de yayınlanan küçük bir araştırmada, kafa derisine soğan suyu uygulanmasının bazı insanlarda saç gelişimine yardımcı olabileceği belirtildi. Çalışma, saç dökülmesinin yara izi olmadan, yamalı bir formda olan alopesi areat rahatsızlığına sahip olan katılımcıları içeriyordu. Araştırmacılar saç büyümesinin günde iki kez kafa derisine uygulanan soğan suyu kullandıktan 2 hafta sonra başladığını tespit etti. Katılımcıların yaklaşık % 74’ünde 4 hafta sonra saçların yeniden büyümesine ve 6 hafta sonra yaklaşık % 87 oranında saç dökülmesinin durmasına neden oldu. Araştırmaya hem erkekler hem de kadınlar katılmıştır ve saç dökülmesi erkeklerde daha yüksektir. Çalışma olumlu sonuçlara işaret etmesine rağmen, sadece 38 katılımcıyla yapıldığı için çok küçük olarak kabul edilmiştir.

Soğanın Besin İçeriği

Soğan fazlasıyla yoğun bir besindir; ayrıca kalorileri düşük olmakla birlikte, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar gibi yararlı besin maddeleri açısından yüksektir. Bir bardak doğranmış soğan yaklaşık 64 kaloridir; 15 gram karbonhidrat, 0 gram yağ, 0 gram kolesterol, 3 gram lif, 7 gram şeker, 2 gram protein ve günlük değerin % 10’u veya daha fazlası kadar C vitamini, B6 vitamini ve manganez içerir. Soğan az miktarda kalsiyum, demir, folat, magnezyum, fosfor, potasyum ve kerceretin ve kükürt gibi antioksidanları da içerir.

Soğan Yemek Risk Oluşturmaz

Soğan tüketmenin riski azdır. Bununla birlikte, sağlıklı olabilecek tüm gıdalarda olduğu gibi, aşırı tüketim potansiyel sağlık riski ile birlikte gelir. Alerji sorunları yaşayan kişilerin soğan tüketmekle ilgili problemleri olabilir. Hastalıkları önlemek ve sağlıklı kalmak için en önemli olan şey toplam beslenme veya genel yeme şeklidir. İyi sağlık anahtarı olarak bireysel gıdalara konsantre olmaktan ziyade çok çeşitli bir diyet yemek en iyisidir.

Soğan Doğrarken Neden Ağlıyoruz?

Soğan kesilmesi sırasında ağlamayan yoktur. Bunun nedeni, sin-Propanetik-S-oksit adı verilen bir gazın varlığıdır. Göz yaşarmasına neden olan veya gözleri tıkayan bir şey olan, lachrymatory agent olarak davranan bileşik bir sıvıdır. Tiosülfinat, taze soğanın lezzetinden sorumludur ve hipolipodemik ve antitrombosit agregasyon etkileri olduğu söylenen bileşiklere dönüştürülür. Soğan doğrarken ağlamanın önüne geçmenin birkaç yolu vardır, bunlara aşağıdakiler dahildir:

• Soğanı küçük bir su havuzunda kesmek, gazların gözlerinizle temasını engellemeye yardımcı olabilir.
• Bir emici fan kullanarak veya sadece yeni bir hava kaynağı için bir pencere açarak bileşiklerin gözleri tahriş etmesini önleyebilirsiniz.
• Soğanın akan suyun veya bir buhar bulutunun yakınında kesilmesi.

Gözlerinizi yaşartmayan bir soğan aslında besin değerleri açısından sizi tatmin etmemelidir. Muhtemelen gözyaşı dökmek, soğanlar doğranırken genellikle zarar görmemek için en iyi göz koruma yöntemidir.